Bé gái sơ sinh hai đầu: Nếu tách, phải hy sinh một bé

Ngay cả trên thế giới, không phải ca song sinh dính liền nào cũng có thể tách rời được.

 Bé gái sơ sinh hai đầu:

Nếu tách, phải hy sinh một bé

Đó là ý kiến của bác sĩ Đào Trung Hiếu – phó giám đốc Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP.HCM) – về trường hợp bé gái sơ sinh hai đầu. Trao đổi với PV Tuổi Trẻ, bác sĩ Hiếu nói:

 

 

– Sức khoẻ bé gái sơ sinh hai đầu vẫn ổn định và đang được săn sóc đặc biệt tại bệnh viện chúng tôi. Đây là một trường hợp song sinh dính liền không hoàn chỉnh. Nhìn bên ngoài, bé có hai đầu, hai cổ riêng và bắt đầu dính nhau từ ngực trở xuống. Hai bé có hai tay, hai chân, bàn tay bên phải có sáu ngón và một mầm chi (cánh tay không hoàn chỉnh) nhô ra phía sau lưng.

Tuy nhiên, các cơ quan nội tạng bên trong khá phức tạp. Sau hai giờ tiến hành khảo sát, kết quả siêu âm tim cho thấy hai bé có hai quả tim nhưng dính nhau, có chung một vách ở tâm nhĩ. Cả hai đều có dị tật tim bẩm sinh, tình trạng này của bé bên phải phức tạp hơn bé bên trái.

Dù sao vẫn là con cháu

Gặp chúng tôi tại khu vực dành cho thân nhân khoa hồi sức sơ sinh Bệnh viện Nhi Đồng 1, bà L.T.D., bà ngoại của bé sơ sinh hai đầu, buồn bã cho biết hiện mẹ của bé vẫn đang nằm viện tại Sóc Trăng. Bà ngoại các bé cho biết dù thế nào bà cũng xem là con cháu của mình, máu thịt của mình. Bà cùng một người con trai tất tả theo xe chuyển viện lên TP.HCM và có mặt tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 để theo dõi tình hình và chăm sóc các bé. Có dịp được mặc áo blouse vào thăm cháu là bà mừng rỡ không bỏ sót cơ hội nào.

Nhắc đến hoàn cảnh của con gái, bà L.T.D. cho biết ba của các bé đã bỏ đi từ lúc con gái bà có thai tháng thứ sáu. Bà không biết hết sự phức tạp của dị tật trên cơ thể cháu mình nên nói thật thà: “Gia đình tôi nghèo, hết tiền thì chắc xin bác sĩ cho xuất viện đem về nhà nuôi, khi nào bác sĩ cho mổ thì mổ”.

* Kết quả siêu âm và X-quang thế nào, thưa bác sĩ?

– Qua phim X-quang cho thấy hai bé có hai cột sống riêng biệt. Kết quả siêu âm bụng xác định hai bé có hai thực quản xuống hai dạ dày, nhưng chung nhau từ phần dưới dạ dày xuống tới hậu môn. Hiện hai bé đã bài tiết ra phân su. Về đường tiết niệu, hai bé có chung một lá gan, nhưng lại có hai túi mật. Hệ tiết niệu sinh dục chung gồm mỗi bé một quả thận, chung một bọng đái, một bộ phận sinh dục. Hai bé đã đi tiểu bình thường, tạm thời cho thấy chức năng thận bình thường.

Siêu âm mạch máu cho thấy vấn đề bất thường hơn, đó là các bé có chung một động mạch chủ bụng, khi lên đến tim thì chia làm hai. Cần khảo sát thêm để xem quả tim nào là nơi cung cấp máu chủ yếu cho cơ thể. Tuy hai lá phổi bình thường, hai bé vẫn thở đều nhưng động mạch phổi bị hẹp.

* Xin bác sĩ cho biết hướng xử trí tiếp theo?

– Do tính chất phức tạp của các dị tật bên trong nên dự kiến vào thứ hai (17-10), chúng tôi sẽ tiến hành chụp CT toàn bộ hệ thống mạch máu để có thể biết chắc chắn không còn bất kỳ dị tật nào khác mà các khảo sát siêu âm và X-quang chưa tìm ra hay không. Khi đó mới có thể đưa ra các hướng xử lý thích hợp.

* Bác sĩ đánh giá thế nào về cơ hội sống sót của hai bé?

– Ngay cả trên thế giới, không phải ca song sinh dính liền nào cũng có thể tách rời được. Nhiều cặp song sinh dính nhau vẫn có thể sống bình thường. Riêng trường hợp song sinh dính liền không hoàn chỉnh thì tại Mỹ có một cặp vẫn sống, sinh hoạt bình thường từ năm 1999 đến nay. Do đó, trường hợp hai bé của chúng ta sẽ có ba khả năng:

Một là, nếu hai bé cho thấy dấu hiệu thích nghi cuộc sống, chúng tôi sẽ để các bé sống “hoà bình” với nhau. Hai là, nếu qua CT scan mạch máu cho thấy các dấu hiệu bất thường thì phải tiến hành mổ tách. Trong trường hợp này sẽ chọn hy sinh bé nào có đáp ứng yếu hơn để cứu bé còn lại. Nhưng tôi xin nhấn mạnh lại, kết quả CT scan sẽ cho biết chính xác nhất khả năng này. Ba là, khả năng không mong muốn nhất. Đó là cả hai bé đều có dấu hiệu xấu như nhau, các dị tật bên trong quá phức tạp sẽ dẫn đến tử vong. Thông thường, nếu rơi vào trường hợp này thì các bé có thể sống sót chỉ trong 3-4 tuần sau khi sinh. Hiện sức khoẻ cả hai vẫn bình thường. Các bé phải ăn qua đường truyền dịch tĩnh mạch.

* Y văn thế giới có ghi nhận những cặp song sinh tương tự?

– Song sinh dính liền đã hiếm gặp và song sinh dính liền không hoàn chỉnh như trường hợp này lại càng hiếm hơn. Cách đây khoảng hai năm, tôi đã từng mổ tách một ca song sinh dính liền không hoàn chỉnh nhưng ít phức tạp hơn ca này vì chỉ dính nhau phần dưới xương hông và có bốn chân. Cùng năm đó, tôi cũng tiếp nhận và mổ cho hai ca song sinh dính liền hoàn chỉnh khác. Đến nay, trường hợp này là mới nhất tại Bệnh viện Nhi Đồng 1.

* So với cặp song sinh Việt – Đức trước đây thì tình trạng hai bé này như thế nào, thưa bác sĩ?

– Việt – Đức cũng là một cặp song sinh dính liền không hoàn chỉnh. Nhưng Việt – Đức cũng chỉ dính phần xương hông, ít phức tạp hơn ca này.