Quyền dùng thuốc!

TT – Giá thuốc là một trong những vấn đề dân sinh nóng nhất trong khoảng mười năm trở lại đây, và làm thế nào để người dân, nhất là dân nghèo, được dùng thuốc khi bị bệnh là câu hỏi chưa được trả lời.

Quyền dùng thuốc!

Với xuất phát điểm thấp và hầu hết là ít vốn, các công ty dược trong nước rõ ràng khó cạnh tranh với các tập đoàn dược phẩm hàng đầu thế giới như Roche.

Trong tình thế như vậy, tuy chưa thể phân định được đúng sai rõ ràng, nhưng nhiều ý kiến ủng hộ Bộ Y tế cấp phép lưu hành Pegnano với giá bằng 40% sản phẩm đang bị độc quyền là điều dễ hiểu.

Từ lâu nay, ngành y tế luôn hô hào doanh nghiệp dược thuộc nhóm “doanh nghiệp xã hội”, bên cạnh phát triển kinh tế còn có ý nghĩa dân sinh. Nhưng ngoại trừ một số ít tích cực tìm sản phẩm riêng, cách làm mới, cạnh tranh với thuốc ngoại, nhiều doanh nghiệp dược lớn của VN vẫn “phát triển” chủ yếu dựa vào nhập khẩu ủy thác cho các tập đoàn nước ngoài, lấy vài phần trăm phí.

Việc tìm sản phẩm riêng, mặt hàng mới, chủ động nghiên cứu khoa học rất hạn chế, bằng chứng là chúng ta có hàng trăm số đăng ký vitamin, paracetamol nhưng rất ít sản xuất thuốc điều trị đái tháo đường, ung thư, tim mạch…, tức là các thuốc chuyên khoa, đặc trị, người bệnh có thể phá sản nếu không may mắc bệnh.

Sản xuất thuốc mới rõ ràng là khó, nhất là trong điều kiện VN, nhưng có ý kiến cho rằng mỗi năm có 20 hoạt chất hết hạn bảo hộ sở hữu trí tuệ nhưng rất ít doanh nghiệp tham gia đón đầu sản xuất. Trong khi nếu doanh nghiệp tích cực, cộng với sự hỗ trợ, định hướng của cơ quan quản lý nhà nước, người dân có thể mua thuốc với giá bằng 1/3 giá thuốc sáng chế.

Người bệnh có quyền dùng thuốc, và lâu nay người dân đấu tranh để giành quyền mua thuốc với giá chấp nhận được. Tại phiên họp với Uỷ ban Các Vấn đề Xã hội của Quốc hội tháng 11 vừa qua, Bộ Y tế nói rằng với các văn bản hiện hành thì quản lý giá thuốc rất khó. Vậy tại sao với quyền năng được trao, Bộ Y tế không chứng tỏ hơn vai trò định hướng, đón đầu trong sản xuất dược phẩm, nhất là các thuốc chuyên khoa, biệt dược giá cao vốn bị độc quyền?

Câu chuyện của Pegnano và cách làm của “người tiên phong” có thể còn được bàn cãi, bởi hiện vẫn chưa phân định được đúng sai, nhưng tại sao không nhân cơ hội này tạo nên một xu hướng, bởi quyền dùng thuốc là quyền tối thượng của người bệnh.

HỒNG HÀ

Tuổi Trẻ Online, ngày 23/12/2010