Nhu cầu xác định lại giới tính là rất nhiều, đặc biệt từ sau khi một số bệnh viện được phép cấp giấy xác nhận lại giới tính…

Trai thành gái, gái thành trai…

Bình quân mỗi năm Bệnh viện Nhi đồng 2 tiếp nhận từ 250 – 400 ca, chủ yếu là nam dị dạng ở bộ phận sinh dục dễ bị nhầm là nữ, phần lớn là trường hợp lỗ tiểu đóng thấp; một số ít trường hợp nữ tưởng là nam do tăng sinh tuyến thượng thận bẩm sinh khiến âm vật phát triển to trông y như dương vật    PGS-TS Lê Tấn Sơn

Một chiều cuối tháng 7, chúng tôi gặp chị P.T (nhà ở huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh) đưa con trai hơn 4 tuổi (nhưng mang một cái tên rất con gái – T.V) đến Bệnh viện (BV) Nhi đồng 2 TP.HCM để nhờ can thiệp, xác định lại giới tính. Khi chúng tôi hỏi kỹ hơn thì mới biết trường hợp con của chị rất éo le. Cụ thể, gần cuối năm 2009, chị P.T sinh con tại một BV sản ở TP.HCM. Vì là sinh thiếu tháng bé chỉ nặng hơn 1 kg, cộng với bộ phận sinh dục có sự bất thường nên bác sĩ của BV này khi ghi giấy chứng sinh đã để trống phần ghi giới tính, rồi bảo người nhà cho bé đi xét nghiệm kiểm tra giới tính.

 “Khi có kết quả xác định cháu là con trai, nhưng cô nhân viên đã điền nhầm là gái vào ô trống. Vì sinh non, tôi và con phải nằm viện hơn hai tháng, người nhà tôi thì không để ý việc này, nên đi làm giấy khai sinh cho cháu với cái tên là T.N.T.V. Rắc rối đã xảy ra kể từ đó cho đến ngày hôm nay”, chị P.T kể. Chị cho biết thêm, đến đầu năm 2010, khi đến cơ quan chức năng ở địa phương để làm thủ tục giấy tờ thì mới phát hiện.

“Khi phát hiện, tôi đã đến phòng tư pháp huyện điều chỉnh lại giới tính cho con nhưng không được, ở đây bảo tôi phải đi đóng mộc nơi đã xét nghiệm. Tôi đã làm theo yêu cầu nhưng rồi cũng không được chấp nhận, lần này họ bảo người nhà phải ghi rõ trên giấy xét nghiệm giới tính con tôi là nam. Nhưng rồi cũng không được giải quyết, người ta lại bảo đợi Bộ Y tế ra quyết định gì đó. Chuyện đi học của con tôi cũng rắc rối vì hình dạng cháu là trai nhưng lại mang tên con gái”.

Sau khi khám cho bé T.V, PGS-TS Lê Tấn Sơn (Trưởng khoa Niệu, BV Nhi đồng 2, kiêm Trưởng bộ môn Ngoại nhi, ĐH Y Dược TP.HCM) cho chúng tôi biết:  Cháu T.V có dị dạng bộ phận sinh dục – lỗ tiểu đóng thấp, bìu nằm cao hơn dương vật nên dễ nhầm tưởng là nữ.

TS-BS Trương Quang Định – Phó giám đốc BV Nhi đồng 2, nói: “Kể từ lúc BV chúng tôi chính thức được Bộ Y tế cho phép tiếp nhận điều trị và cấp giấy xác nhận lại giới tính hồi đầu tháng 7, thì cháu T.V là ca thứ 4. Ngoài cháu T.V, trước đó còn có các cháu khác là trai cũng bị lầm tưởng là gái, như bé 6 tuổi ở Kiên Giang; bé 3 tuổi ở tỉnh Đắk Lắk, và 4 tuổi ở TP.HCM. 

Nhu cầu nhiều

Theo TS-BS Trương Quang Định, nhu cầu trẻ cần xác định lại giới tính là rất nhiều. Lâu nay, BV Nhi đồng 2 cũng thường xuyên phẫu thuật, can thiệp giới tính cho các cháu nhưng về mặt pháp lý thì chưa được cấp giấy xác nhận lại giới tính. Nay chính thức được cấp giấy, chắc chắn trẻ sẽ được đưa đến nhiều hơn. Theo quy định, BV Nhi đồng 2 được phép xác định lại giới tính cho trẻ không quá 15 tuổi. “Cần nói rõ, BV được phép xác nhận lại giới tính, chứ không phải làm chuyển đổi giới tính”, BS Định lưu ý thêm.

PGS-TS Lê Tấn Sơn cho biết thêm: “Nhu cầu này có nhiều, bình quân mỗi năm BV Nhi đồng 2 tiếp nhận từ 250 – 400 ca, chủ yếu là nam dị dạng ở bộ phận sinh dục dễ bị nhầm là nữ, phần lớn là trường hợp lỗ tiểu đóng thấp; một số ít trường hợp nữ tưởng là nam do tăng sinh tuyến thượng thận bẩm sinh khiến âm vật phát triển to trông y như dương vật”. Tương tự, BS Mai Bá Tiến Dũng, Trưởng khoa Nam học (BV Bình Dân TP.HCM) cũng cho biết nơi đây thường xuyên tiếp nhận các trường hợp “thực chất là nam nhưng bộ phận sinh dục nhìn tưởng là nữ”, và họ có nhu cầu muốn được nhìn nhận lại giới tính. 

Còn tại Khoa Ngoại thận – tiết niệu, BV Nhi T.Ư cũng thường tiếp nhận các bệnh nhi bị rối loạn phát triển giới tính. BS Lê Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại thận – tiết niệu, cho biết khoa vừa phẫu thuật cho cháu  “gái” Nguyễn K.H (3 tuổi, ở Quốc Oai, Hà Nội). Cháu  K.H thực chất là nam qua xét nghiệm gien và có cơ quan sinh dục ngoài của trẻ trai nhưng bị vùi lấp. Hai tinh hoàn là cơ quan nội tiết của nam giới ẩn. Do cháu có lỗ tiểu thấp và hình thái bên ngoài của cơ quan sinh dục giống bé gái nên bị nhầm. “Nhiều trường hợp như bé K.H mang giới tính nam nhưng vẫn bị nhầm lẫn và bị khai sinh giới tính là nữ”, BS Dũng phân tích. Mẹ của cháu K.H nói, sau khi điều trị về sẽ làm lại khai sinh cho cháu.

Theo BS Lê Anh Dũng, phẫu thuật tùy thuộc vào tình trạng phức tạp của bệnh nhân. Rối loạn phát triển giới tính cần được xét nghiệm nhiễm sắc thể, thăm khám lâm sàng và tìm hiểu các vấn đề về tâm lý của các trẻ. Nếu được khắc phục sớm sẽ giúp cơ quan sinh sản phát triển được bình thường, đảm đương đầy đủ thiên chức của giới khi trưởng thành.

Về chi phí điều trị để xác định lại giới tính, TS-BS Trương Quang Định cho biết trẻ vẫn được thanh toán bảo hiểm y tế bình thường như những bệnh nhi khác.

Thanh Tùng – Liên Châu