Chuyện nước Anh: Tự do hay tự do nhiễm Covid?

Những vũ điệu đầu tiên tại London sau 18 tháng, khi chính quyền gỡ bỏ lệnh hạn chế tụ họp, khuya 19 tháng Bảy. Hình minh họa.

Ngày 19/7 ở Anh là ‘ngày tự do’ đối với nhiều người nhưng lại là cơn ác mộng với nhiều người khác.

Đó là ngày không còn bất cứ giới hạn nào về số người có thể tụ họp trong nhà hay ngoài trời, không còn giãn cách xã hội và cũng không ai bắt buộc phải đeo khẩu trang theo luật.

Chính quyền vẫn khuyến khích người dân đeo khẩu trang trong các không gian nhỏ hẹp trong nhà và các công ty vận hành phương tiện giao thông công cộng vẫn yêu cầu hành khách đeo khẩu trang.

19/7 cũng là ngày đầu tiên các hộp đêm ở Anh mở cửa lại sau gần 18 tháng không được đón khách.

Nhiều khách hàng của họ sẽ đến hộp đêm lần đầu tiên vì hơn một năm trước họ dưới 18, chưa đủ tuổi vào hộp đêm. Và đã mở hộp đêm thì hiển nhiên chẳng giữ giãn cách xã hội và khẩu trang làm gì. Lúc ‘ba say chưa chai’ thì còn biết khoảng cách một mét nó dài bao nhiêu và khẩu trang để trong túi quần nào.

Hơn 1.000 nhà khoa học trên thế giới đã coi việc Anh mở cửa toàn diện là “mối đe dọa” với thế giới, theo báo Anh The Guardian. Họ nói chuyện không có bất cứ hạn chế nào trong tiếp xúc xã hội sẽ khiến Anh trở thành mảnh đất màu mỡ cho biến thể Covid có khả năng kháng vắc-xin. Kênh CNBC của Hoa Kỳ cũng dẫn lời các chuyên gia nói Anh gây “nguy hiểm” cho thế giới khi bỏ các hạn chế liên quan tới Covid.

Anh đã đóng cửa nhiều lần và khá lâu nên chuyện mở cửa khi khoảng 70% số người lớn đã được tiêm hai mũi vắc-xin là có thể hiểu được. Tuy nhiên mở thông tuông và không còn bất cứ hạn chế gì lại là chuyện khác khi số ca nhiễm ở Anh trong một ngày hiện ở mức 50.000 ca, bằng tổng số ca nhiễm ở Việt Nam từ đầu dịch tới nay.

Hiện ở Anh đã có Covid chủng Trung Quốc, Covid chủng Anh, Covid chủng Ấn Độ và có lúc đã có Covid chủng Nam Phi. Các chuyên gia dự đoán số ca nhiễm ở Anh sẽ lên tới hàng trăm ngàn và số người chết trong thời gian tới sẽ ở con số cả chục ngàn, dù không phải là trăm ngàn như trong trường hợp không có vắc-xin. Chính phủ Anh dường như đã chấp nhận quyết sống chung với Covid bất chấp cái giá phải trả về nhân mạng cho người Anh và rủi ro gây ra chủng Covid mới cho thế giới.

Nhưng thời điểm mở cửa trở lại của Anh cũng có một số yếu tố thuận lợi. Thứ nhất hầu hết những người cao tuổi, vốn gặp rủi ro nhất nếu nhiễm Covid, đã được tiêm cả hai mũi vắc-xin.

Ngoài ra số người lớn tiêm vắc xin hai mũi mỗi ngày mỗi nhiều và sẽ tiến từ gần 70% hiện nay tới dần ngưỡng 80-90% trong vài tuần tới. Hiện học sinh ở Anh cũng đã nghỉ hè hoặc chỉ còn một hay hai ngày nữa sẽ kết thúc năm học. Chính quyền sẽ có sáu tuần không phải lo về khả năng lây nhiễm tại học đường. Thời tiết tại Anh lại đang đẹp nên mọi người sinh hoạt ngoài trời nhiều hơn trong nhà, môi trường dễ dẫn tới lây nhiễm.

Các chuyên gia cũng nói trong thời gian vừa qua và cả tới đây nhiều người tử vong là những người đã tiêm cả hai mũi vắc-xin. Lý do là việc chích ngừa chỉ làm giảm khả năng tử vong đi nhiều lần nhưng không thể loại bỏ hoàn toàn rủi ro tử vong vì Covid.

Giáo sư Christian Yates từ Đại học Bath nói một người tuổi 70 dễ tử vong khi nhiễm Covid hơn người ở tuổi 35 gấp 32 lần. Khi người ở tuổi 70 tiêm cả hai mũi vắc-xin, khả năng tử vong của họ giảm xuống 20 lần nhưng như thế cũng không đủ để giảm nguy cơ tử vong của họ xuống bằng người tuổi chỉ có 35. Bởi vậy số người 70 tuổi tiêm cả hai mũi vắc-xin tử vong khi nhiễm Covid vẫn nhiều hơn số người 35 tuổi tử vong vì nhiễm Covid khi không tiêm vắc-xin.

Người ta dự đoán Anh sẽ có đỉnh dịch mới vào tháng Tám nếu người dân không thực hiện giãn cách xã hội và lười đeo khẩu trang. Câu hỏi lớn hiện nay là liệu mùa hè này Anh có khiến thế giới phải đối mặt với một loại Covid chủng mới hay không.