Sau khi lực lượng Nga rút khỏi thành phố Kherson, ở miền nam Ukraine và là thủ phủ khu vực duy nhất bị họ giành quyền kiểm soát kể từ khi Moscow bắt đầu tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine vào ngày 24.2, các lực lượng Ukraine có ít lựa chọn cho nỗ lực lớn tiếp theo để tiếp tục giành lại thêm những vùng lãnh thổ bị lực lượng Nga kiểm soát, theo The Washington Post.

“Bí mật quân sự” sắp được tiết lộ?

Hiện đang có nhiều sự chú ý về tiền tuyến phía nam cách biển Azov chưa đầy 160 km về phía bắc, nơi lực lượng Ukraine được cho là đang mong muốn cắt đứt “cây cầu đất liền” nối lục địa Nga với bán đảo Crimea. Kyiv còn được cho là có ý định giành lại các thành phố khác ở miền nam như Melitopol và Enerhodar, nơi có nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Nhà máy này nằm trong tỉnh Zaporizhzhia thuộc miền nam Ukraine nhưng đang bị lực lượng Nga kiểm soát.

Trong khi đó, lực lượng Nga đang củng cố các vị trí phòng thủ ở miền nam Ukraine, rõ ràng là đã lường trước được một cuộc chiến, theo The Washington Post.

Quân nhân Nga đứng gần một khẩu súng máy tại vị trí chiến đấu trong cuộc xung đột Nga-Ukraine ở tỉnh Zaporizhzhia ngày 26.11 REUTERS

“Mọi người đang nói về Zaporizhzhia”, ông Konrad Muzyka, chủ tịch của Rochan Consulting, một công ty phân tích quân sự có trụ sở tại Ba Lan, nhận định. Tuy nhiên, ông Muzyka và một số nhà phân tích khác cho rằng với tất cả những suy đoán hợp lý, các con đường và vị trí quân sự gần tiền tuyến nói trên cho thấy rất ít bằng chứng về việc tăng cường binh sĩ và không có dấu hiệu nào cho thấy người Ukraine đang tìm cách sớm tiến hành một cuộc phản công sớm ở tỉnh Zaporizhzhia.

Ông Victor Dadak (35 tuổi), phó chỉ huy tiểu đoàn bảo vệ lãnh thổ của Ukraine, không cho biết liệu các lực lượng nước này có tiến hành cuộc phản công lớn tiếp theo ở miền nam hay không. “Đó là một bí mật quân sự. Nhưng tôi nghĩ rằng trong vài ngày nữa bí mật quân sự sẽ được tiết lộ”, ông Dadak cho hay.

Trong mùa hè vừa qua có những tin đồn được lan truyền trong nhiều tuần về một cuộc phản công sắp xảy ra ở tỉnh Kherson thuộc miền nam, nhưng thực tế, lực lượng Ukraine đã tiến hành một cuộc phản công lớn, chớp nhoáng trong tỉnh Kharkiv ở phía đông bắc.

Hiện nay, các binh sĩ Ukraine ở tỉnh Zaporizhzhia dường như đang trong trạng thái chờ đợi – chờ đợi cho đến khi mặt đất đóng băng. Ông Dadak cho hay những người lính Ukraine đóng quân ở đó đã trải qua ngày lạnh nhất và đó là ngày đầu tiên mặt đất bắt đầu cứng lại, nhưng đất vẫn còn trơn. Ông Dadak cho hay ông hy vọng rằng trong vài tuần tới, phương tiện quân sự của họ sẽ có nhiều lực bám hơn.

Mục tiêu dài hạn của quân đội Ukraine

Cách tiền tuyến khoảng 1,6 km, ông Dadak hành quân qua một cánh đồng về phía một nhóm binh lính đang trú ẩn ở nơi duy nhất họ có thể. Đó là một hàng cây thưa thớt trụi lá hầu như không cản được cơn gió buốt. Những người lính Ukraine thay phiên nhau sưởi ấm trong một hầm trú ẩn với chiếc lò đốt bằng củi và chỉ đủ chỗ cho hai chiếc giường nhỏ.

Trọng tâm chính của họ là giữ một vị trí phòng thủ, ngay phía sau tiền tuyến và ngăn chặn lực lượng Nga tiến lên phía bắc đến đường cao tốc nối Zaporizhzhia với tỉnh Donetsk, thuộc miền đông Ukraine. Nhưng mục tiêu dài hạn là tiến về phía nam đến biển Azov, theo ông Dadak. Với đà tiến quân phù hợp, các lực lượng Ukraine có thể bao vây lực lượng Nga hiện ở bờ đông sông Dnepr sau khi rút khỏi thành phố Kherson và các thị trấn ở bờ tây. Ông Dadak cho hay theo ước tính của lực lượng tình báo, hiện có khoảng 30.000 binh sĩ Nga đang ở bờ đông của sông Dnepr trong tỉnh Kherson.

Một xe tăng Ukraine xuất hiện gần thành phố Bakhmut thuộc tỉnh Donetsk ngày 30.11  AFP

Tuy nhiên, những thách thức trước mắt rất khốc liệt. Ông Dadak cho hay mặt đất thậm chí còn lầy lội hơn ở tỉnh Kherson. Ngoài ra sau khi rút khỏi thành phố Kherson, Nga đã bố trí lại lực lượng sang phía đông, tăng cường hiện diện ở tỉnh Zaporizhzhia. Dadak và những người lính của ông cho hay lực lượng Nga đã tăng cường các cuộc pháo kích kể từ đó.

Ông Muzyka, chủ tịch của Rochan Consulting, cho rằng mật độ lực lượng Nga đã tăng lên, nghĩa là họ có nhiều binh sĩ trong mỗi 2,5 km² hơn so với khi bắt đầu chiến dịch quân sự. “Vì vậy, nếu người Ukraine phản công, điều đó sẽ không dễ dàng”, ông nhận định.

Tuy điều kiện địa hình tương đối bằng phẳng và không có nhiều sông ở tỉnh Zaporizhzhia sẽ giúp Ukraine dễ dàng tiến về phía nam hơn, nhưng điều kiện này cũng sẽ khiến quân đội có ít nơi ẩn náu hơn. “Tôi nghĩ rằng người Ukraine có thể đang xem xét một vài khu vực mà họ có khả năng tiến hành một cuộc phản công”, ông Muzyka nhận định.

Ông Michael Kofman, nhà phân tích quân sự Nga tại Trung tâm An ninh Mỹ mới, một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại bang Virginia (Mỹ), thì cho rằng một trong những mục tiêu dài hạn của quân đội Ukraine dường như là một cuộc phản công cắt ngang phía nam tới Melitopol, hiện bị lực lượng Nga kiểm soát. Ông Kofman nhận định quân đội Nga đã chuẩn bị cho một cuộc phản công của Ukraine vào Zaporizhzhia từ mùa hè. Tuy nhiên, người Ukraine đã tiến hành các cuộc phản công ở Kharkiv và Kherson, phía tây sông Dnepr. “Liệu họ có thể làm điều này vào cuối mùa đông hay mùa xuân tới hay không vẫn còn là một câu hỏi”, ông Kofman nhận định.

Ukraine đã tìm cách ổn định phòng tuyến ở thành phố Bakhmut bị tàn phá nặng nề, thuộc tỉnh Donetsk, và một nhóm lực lượng thứ hai đang cố gắng đẩy lùi lực lượng Nga ở tỉnh láng giềng Luhansk. Câu hỏi đặt ra là liệu các lực lượng Ukraine có đủ binh lính và đạn pháo để tiến hành một cuộc phản công ở phía nam trong những tháng tới hay không, đặc biệt là sau khi họ chịu thương vong trong trận giao tranh ở Kherson, theo The Washington Post.

VĂN KHOA

TNO