Tờ Bangkok Post ngày 14.3 đưa tin các cộng đồng sống ven sông Mê Kông đang kêu gọi chính phủ thành lập quỹ từ doanh thu thuế của các dự án thủy điện trên sông để bồi thường cho người dân bị ảnh hưởng.

“Quỹ này không nên theo kiểu trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, mà phải tương tự như thuế tội lỗi đối với thuốc là và rượu bia để gây quỹ cho các dự án y tế”, theo ông Ormbun Thipsuna, chủ tịch Mạng lưới hội đồng cộng đồng sông Mê Kông tại 7 tỉnh tây bắc Thái Lan.

“Quỹ nãy phải do chính phủ chứ không phải các nhà đầu tư phụ trách”, ông kiến nghị.

Mạng lưới của ông Ormbun đại diện cho người dân tại các tỉnh Loei, Nong Khai, Bung Kan, Nakhon Phanom, Mukdahan, Amnat Charoen và Ubon Ratchathani. Các cộng đồng ven sông Mê Kông tại các tỉnh này chịu tác động từ hàng loạt đập thủy điện ở thượng nguồn tại Trung Quốc và Lào.

Hôm 12.3, các thành viên mạng lưới này tham gia cuộc họp khoảng 3 giờ với chính phủ nhằm thảo luận về tác động của các dự án trên sông Mê Kông đối với đời sống của họ cũng như hệ sinh thái, và chính phủ cần hành động gì để hỗ trợ.

Kiến nghị thành lập “Quỹ phục hồi sông Mê Kông” được nộp lên trợ lý bộ trưởng phụ trách văn phòng thủ tướng Suporn Atthawong vào cùng ngày. Mạng lưới trên cũng kiến nghị chính phủ để người dân có thêm tiếng nói trong quá trình quyết định đối với các dự án phát triển trên sông Mê Kông.

Tại cuộc họp, có ý kiến cho rằng chính phủ nên hủy kế hoạch mua điện từ đập thủy điện Sanakham ở Lào.

Lào dự định xây đập thủy điện Sanakham với công suất 684 MW cách Thái Lan chỉ khoảng 2 km, do một công ty Trung Quốc đầu tư dự kiến khởi công trong năm nay và hoàn thành vào năm 2028. Thái Lan sẽ là khách hàng chính mua điện từ dự án.

Ông Chawian Kongsimma đại diện một cộng đồng tại tỉnh Loei cho rằng đập Sanakham không chỉ gây thiệt hại đến sinh kế và văn hóa của các cộng đồng sống vê sông Mê Kông, mà còn ảnh hưởng đến các dòng chảy ở Thái Lan như 2 phụ lưu Chi và Mun – hai con sông chính ở đông bắc Thái Lan.