Tại sao béo phì?

Một nhóm các chuyên gia quốc tế cuối cùng đã khám phá được bí ẩn lâu nay về thiếu sót trong gien di truyền khiến nguy cơ béo phì tăng mạnh ở người.

Các nhà khoa học Anh cho hay đã tìm được cơ chế hoạt động của một loại gien cụ thể có thể khiến đối tượng tăng tần suất và cường độ của các cơn thèm ăn, trong nỗ lực mở ra hướng giải quyết mới trong công cuộc chống “giặc béo” đang ám ảnh nhiều nước trên toàn cầu. Trước đây, giới chuyên gia biết được rằng một biến thể thường thấy của gien FTO ảnh hưởng đến 1/6 dân số thế giới, và nguy cơ gây béo phì ở những người này cao đến 70% so với những người không chứa gien đó. Tuy nhiên, đến gần đây các nhà nghiên cứu vẫn chưa hiểu rõ tại sao lại có sự bất thường như vậy.

Thực hiện một loạt các cuộc thí nghiệm, đội ngũ chuyên gia ở London (Anh) cuối cùng cũng phát hiện biến thể trên không những có hàm lượng hormone gây đói là ghrelin trong máu, mà còn tăng độ nhạy của não đối với hóa chất đó. “Nó giống như là một cú tấn công kép”, theo Reuters dẫn lời Trưởng nhóm nghiên cứu Rachel Batterham. Trong báo cáo đăng trên chuyên san Clinical Investigation, kết luận trên đã được rút ra sau khi nhóm chuyên gia xét nghiệm mẫu máu của những người vừa mới ăn xong, kết hợp với hình ảnh chụp bằng kỹ thuật cộng hưởng từ (MRI) não của những người tình nguyện, cũng như kết quả nghiên cứu dựa trên phân tích tế bào về sản lượng ghrelin ở cấp độ phân tử.

Chuyên gia Batterham cho hay cuộc nghiên cứu đã cung cấp những cái nhìn hoàn toàn mới về tình trạng béo phì do lỗi gien, từ đó mở ra những hướng điều trị hiệu quả hơn. Hiện có một số thuốc đang trong giai đoạn thử nghiệm được biết có khả năng áp chế ghrelin, do vậy có thể đặc biệt hiệu quả nếu dùng để trị cho các bệnh nhân mang gien lỗi FTO trong người. Cuộc nghiên cứu trước đây cũng cho thấy ghrelin có thể sụt giảm nếu đối tượng theo đuổi chế độ ăn giàu protein. Đánh giá tầm ảnh hưởng của phát hiện mới, chuyên gia Steve Bloom của Đại học Hoàng đế London cho biết gien FTO trước đây chỉ giải thích được một phần nhỏ của cơn đại dịch béo phì, nhưng nghiên cứu của nhóm chuyên gia nói trên “là một bước tiến quan trọng” trong nỗ lực làm sáng tỏ những yếu tố liên quan.

Sức tấn công của “giặc béo” đang ngày càng lan rộng với tốc độ đáng báo động trên toàn cầu, từ những nước phát triển đến đang phát triển. Béo phì là nguy cơ chính gây nên tiểu đường, tim mạch và ung thư. Ít nhất 2,8 triệu người trưởng thành tử vong mỗi năm do thừa cân hoặc béo phì, và hơn 40 triệu trẻ em dưới 5 tuổi bị quá cân vào năm 2011, theo Tổ chức Y tế thế giới. Cục Quản lý dược và thực phẩm Mỹ vừa thông qua 2 loại thuốc trị béo phì, nhưng tác dụng vẫn chưa có gì khả quan, và phương pháp giảm cân hiệu quả và lành mạnh nhất hiện nay vẫn là áp dụng chế độ ăn kiêng hợp lý và tập thể dục thường xuyên.  

Tụ Yên