Tại một văn phòng nhỏ ở Thượng Hải (Trung Quốc), nhân viên tư vấn hôn nhân Chu Sân Dũng bận rộn livestream (phát trực tiếp) trên nhiều điện thoại cùng lúc, “gỡ rối tơ lòng” cho nhiều khách hàng đang muốn níu kéo cuộc hôn nhân trắc trở của họ.

Theo AFP, trên tường văn phòng ông có khẩu hiệu “hãy để không có cuộc hôn nhân tồi tệ nào dưới thiên đường”. Nhưng thực tế “dưới trần gian” tại xã hội Trung Quốc hiện đại, tỷ lệ ly hôn đang tăng vọt, khiến những dịch vụ như của ông Chu trở nên “đắt như tôm tươi”.

Nhân viên tư vấn hôn nhân Chu Sân Dũng luôn bận rộn ẢNH: AFP

“Tôi luôn nói rằng tư vấn hôn nhân ở Trung Quốc phần lớn giống như điều trị ung thư giai đoạn cuối”, ông Chu nói về việc phần lớn khách hàng tìm đến ông khi đã rơi vào tình thế “tuyệt đối khủng hoảng”.

“Chỉ một tỷ lệ nhỏ tính đến chuyện ly hôn, nhưng muốn được khuyên là điều đó có nên hay không”, nhân viên tư vấn 44 tuổi này cho biết.

Số vụ ly hôn ở Trung Quốc đạt kỷ lục với 8,6 triệu trường hợp vào năm ngoái, gần gấp đôi so với năm 2019 và lần đầu tiên vượt qua số đăng ký kết hôn trên cả nước.

Sau nhiều thập niên với chính sách một con, Trung Quốc đối diện tình trạng mất cân bằng giới tính rõ rệt với số nam giới cao hơn nữ giới đến 30 triệu người. Cùng với tỷ lệ sinh thấp, khủng hoảng về nhân khẩu đang đe dọa cả nước.

Áp lực gia đình phải kết hôn sớm, môi trường cạnh tranh ở đô thị, giá nhà tăng vọt, thiếu hỗ trợ nghề cho các bà mẹ và chăm sóc trẻ em được cho là các nguyên nhân ảnh hưởng đến các cuộc hôn nhân, đặc biệt là ở thế hệ trẻ thích tự do cá nhân.

“Ở góc độ tích cực, ly hôn là biểu hiện của một xã hội văn minh với sự thức tỉnh của phụ nữ”, ông Chu nhận định và cho rằng ngoại tình và tiền bạc cũng là các yếu tố dẫn đến ly hôn.

Một nghiên cứu trên chuyên san The Lancet dự báo dân số Trung Quốc sẽ giảm còn phân nửa vào năm 2100, ít hơn Ấn Độ và Nigeria. Điều này khiến chính phủ khuyến khích người dân kết hôn và duy trì cuộc hôn nhân.

Đầu năm nay, ông Chu gây bão mạng khi cho biết mình kiếm được 1 triệu nhân dân tệ (3,5 tỉ đồng)/năm từ dịch vụ tư vấn hôn nhân. Hiện ông có đến 500 người luôn đăng ký theo dõi mỗi khi ông tư vấn trực tuyến nhằm “tránh những cuộc ly hôn không cần thiết”.

Song song đó, ông cũng là người thực tế khi tìm cách giúp các cặp đôi “hạ cánh an toàn” sau cuộc hôn nhân bất hạnh, nhằm giảm thiểu tổn thương, tác động tiêu cực đến những đứa con của họ.

Ngoài những dịch vụ tư nhân như của ông Chu, nhiều địa phương ở Trung Quốc tổ chức dịch vụ tư vấn cho hàng chục ngàn cặp đôi, kể cả những cặp mới cưới và những gia đình sắp đổ vỡ.

Ông Chu cho biết mình kiếm 3,5 tỉ đồng/năm từ dịch vụ tư vấn hôn nhân, gia đình  ẢNH: AFP

Bên cạnh đó, giới chức Trung Quốc cũng nỗ lực duy trì các cuộc hôn nhân khi đưa ra chính sách buộc các cặp đôi muốn ly hôn phải qua giai đoạn 30 ngày hòa giải bắt buộc. Chính sách áp dụng từ năm ngoái, thay cho thời hạn trước đó là chỉ 1 ngày.

Tại thành phố Vũ Hán (tỉnh Hồ Bắc), chính quyền cho rằng giai đoạn này đã giúp cứu vãn cuộc hôn nhân của 3.096 cặp đôi đã nộp đơn ly hôn trong tháng 1.

Mục đích chính sách trên của Trung Quốc nhằm ngăn chặn các vụ ly hôn do bốc đồng, dù một số người lo ngại rằng người vợ có thể bị kẹt trong các cuộc hôn nhân không hạnh phúc và tiếp tục bị lạm dụng, do thời hạn này có thể trở nên vô thời hạn nếu một bên không đồng ý ly hôn.