Trung Quốc kêu gọi Mỹ kiểm soát tranh chấp

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đề nghị Bắc Kinh và Washington quản lý, kiểm soát và xử lý các tranh chấp theo cách không làm ảnh hưởng quan hệ song phương.

Chủ tịch Tập Cận Bình (phải) và Ngoại trưởng John Kerry tại Bắc Kinh ngày 17.5 – Ảnh: Reuters

Ngày 17.5, trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tại Bắc Kinh, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh sự đồng thuận giữa ông và Tổng thống Barack Obama về việc xây dựng “quan hệ nước lớn kiểu mới” nằm trong lợi ích chung của hai nước, theo Tân Hoa xã.

Quan hệ kiểu mới mà ông Tập đề cập vạch ra sự tôn trọng “chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ cũng như hệ thống chính trị và đường lối phát triển của nhau”, theo Reuters. Ông Tập còn nói với Ngoại trưởng Kerry: “Theo quan điểm của tôi, quan hệ Trung – Mỹ nói chung vẫn ổn định”.

Ông Tập còn đề nghị: “Hai bên quản lý, kiểm soát và xử lý các tranh chấp theo cách thích hợp để hướng chung của quan hệ song phương không bị ảnh hưởng”.

Trong khi đó, ông Kerry nhấn mạnh sự hợp tác giữa 2 nước về biến đổi khí hậu, chống dịch Ebola và vấn đề hạt nhân của Iran, theo Tân Hoa xã. Ông Kerry cho rằng chuyến thăm Mỹ của ông Tập vào tháng 9 sẽ là sự kiện quan trọng đối với quan hệ song phương.

Sau cuộc gặp với ông Tập, Ngoại trưởng Kerry rời khỏi Bắc Kinh, kết thúc chuyến thăm Trung Quốc 2 ngày để đến Hàn Quốc.

Trong chuyến thăm Trung Quốc lần này của ông Kerry, hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại để giải quyết tranh chấp ở Biển Đông. Tuy nhiên, không có bên nào tỏ dấu hiệu thay đổi lập trường về các dự án bồi đắp của Bắc Kinh ở Biển Đông, vốn gây báo động cho Mỹ và các nước trong khu vực, theo AP.

Trước khi ông Kerry đến Bắc Kinh, một quan chức ngoại giao Mỹ tiết lộ rằng trong chuyến thăm, Ngoại trưởng Mỹ sẽ lên tiếng mạnh mẽ với Bắc Kinh về hoạt động bồi đắp của họ ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Tại cuộc họp báo chung với người đồng cấp Vương Nghị ở Bắc Kinh ngày 16.5, ông Kerry đã nêu quan ngại về vấn đề này và kêu gọi Trung Quốc “hành động phối hợp cùng với mọi người” để hạ nhiệt căng thẳng. Tuy nhiên, ông Vương vẫn ngang nhiên bảo vệ hoạt động xây đắp phi pháp đó, tuyên bố rằng quyết tâm của phía Trung Quốc trong việc bảo vệ chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ là “không thể lay chuyển”.

Trung Quốc di chuyển giàn khoan Hải Dương-981 ở Biển Đông

Ngày 16.5, website của Cục Hải sự Trung Quốc đăng thông báo cho biết giàn khoan Hải Dương-981 (Haiyang Shiyou-981) được di chuyển đến hoạt động tại giếng Lăng Thủy 25-1-3, ở tọa độ 17°08′14″.0N/110°00′30″.7E, cách thành phố Tam Á ở tỉnh Hải Nam 72 hải lý về phía đông nam. Giàn khoan sẽ hoạt động tại khu vực này từ 17.5 – 7.7. Thông báo còn yêu cầu tàu bè qua lại khu vực giữ khoảng cách 2 km đối với vị trí nói trên để bảo đảm an toàn.

Trước đó, vào ngày 6.5, Cục Hải sự Trung Quốc thông báo giàn khoan Hải Dương-981 hoạt động tại giếng Lăng Thủy 25-1S-1, cách Tam Á 75 hải lý về phía đông nam, từ 6-16.5. Trước thông tin này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao VN Lê Hải Bình ngày 14.5 cho biết các cơ quan chức năng của VN đang theo dõi chặt chẽ hoạt động của giàn khoan nói trên và có những hoạt động chuẩn bị để sẵn sàng ứng phó với các tình huống xảy ra trên biển.

Sơn Duân

Văn Khoa