Các tổng thống Mỹ sống ra sao sau khi mãn nhiệm?

Mẩu quảng cáo cho buổi diễn thuyết đầu tiên của ông George W.Bush sau khi rời Nhà TrắngTHE TELEGRAPH

Thông tin Tổng thống Barack Obama sau khi rời Nhà Trắng có thể sẽ phải thuê một căn biệt thự nếu muốn tiếp tục ở lại Washington D.C cho đến khi con gái út tốt nghiệp trung học vào năm 2018, khiến nhiều người thắc mắc: vậy các tổng thống Mỹ được hưởng đặc quyền gì và sống ra sao sau khi mãn nhiệm?

Theo luật Mỹ, ngoài lương hưu chỉ khoảng 200.000 USD/năm cùng sự bảo vệ trọn đời từ Cơ quan Mật vụ, những cựu tổng thống sau khi rời chiếc ghế quyền lực không được hưởng bất cứ quyền lợi nào khác. Thậm chí, họ còn không có quyền giữ lại những món quà giá trị cao được tặng trong thời gian tại vị mà nếu muốn thì phải bỏ tiền túi ra mua theo giá thị trường.

Thật ra trước đây thì các cựu tổng thống và gia đình cũng chỉ được mật vụ bảo vệ trong vòng 10 năm kể từ khi rời nhiệm sở. Tuy nhiên, đến năm 2012, Tổng thống Barack Obama ký thành luật bãi bỏ giới hạn 10 năm và cung cấp sự bảo vệ trọn đời đối với mọi cựu tổng thống, cựu đệ nhất phu nhân/phu quân và con cái dưới 16 tuổi, theo tờ The Washington Post.

Chính vì thế, không như lãnh đạo nhiều nước khác, các cựu chủ nhân Nhà Trắng vẫn hoạt động hết sức tích cực trong nhiều ngành nghề khác nhau chứ không an nhiên vui thú điền viên.

Các tổng thống Mỹ sống ra sao sau khi mãn nhiệm? - ảnh 1

Căn nhà mà Tổng thống Obama được cho là sẽ thuê sau khi mãn nhiệmẢNH: THE NEW YORK TIMES

Ông Obama sẽ đi dạy học ?

Tổng thống Obama sẽ chính thức mãn nhiệm vào tháng 1.2017. Ông từng cho biết ý định sẽ tiếp tục ở lại thủ đô Washington cho đến khi con gái út tốt nghiệp trung học vào năm 2018. TờThe New York Times dẫn nguồn tin riêng tiết lộ gia đình Obama có thể sẽ chuyển đến sống tại một căn biệt thự thuê tại khu Kalorama, cách Nhà Trắng không xa. Theo nhiều trang web về bất động sản, căn biệt thự rộng 762 m2 này trị giá khoảng 6 triệu USD với tiền thuê tầm 22.000 USD/tháng.

Do đó, để có thể trang trải tại một nơi đắt đỏ như thủ đô, giới chuyên gia cho rằng nhiều khả năng ông Obama sẽ làm những công việc sở trường như viết lách hoặc hùng biện… Có thể sắp tới, ông sẽ tập trung viết hồi ký, công việc mang lại thu nhập khả quan cho các cựu tổng thống.

“Viết hồi ký luôn là cách kiếm tiền có thể chấp nhận được của các vị tổng thống”, nhà sử học Mark Updegrove, Giám đốc thư viện Tổng thống Lyndon B.Johnson cho hay.

Cũng có dấu hiệu ông Obama sẽ trở lại với công việc giảng dạy tại những trường ông từng học như Đại học Columbia, Đại học Harvard hoặc Đại học Chicago, nơi ông đứng lớp giai đoạn 1992 – 2004. “Tôi thích dạy học. Tôi nhớ lớp học và những khoảnh khắc ở bên sinh viên”, ông Obama từng kể trên tờ The New Yorker. Tài hùng biện nổi tiếng thế giới cũng có thể giúp tổng thống dấn thân vào con đường diễn thuyết, nghề hái ra tiền của không ít người tiền nhiệm.

Vất vả mưu sinh

Các tổng thống thời kỳ đầu của Mỹ gặp khá nhiều khó khăn trong cuộc sống sau khi rời Nhà Trắng vì khi đó, họ không có nhiều lựa chọn nghề nghiệp mới.

Theo trang Seeker.com, Tổng thống thứ ba Thomas Jefferson, một trong những bậc quốc phụ của Mỹ và là người soạn thảo Hiến pháp, đã làm cùng lúc nhiều công việc. Ông mở trường Đại học Virginia tại thành phố Charlottesville và vừa viết sách vừa làm… nông dân. Tuy vậy, cựu chủ nhân Nhà Trắng vẫn sống trong nghèo khó và nợ nần. Thời điểm Tổng thống Jefferson qua đời vào ngày 4.7.1826, số nợ của ông đã lên đến khoảng 107.000 USD, ước tính vào tầm 1 – 2 triệu USD theo thời giá hiện nay.

Tương tự, Tổng thống thứ bảy Andrew Jackson sau khi rời Nhà Trắng cũng quay về quê làm nông và những năm cuối đời, ông đã phải vay tiền để giữ đồn điền hoạt động, theo trangKnowsouthernhistory.net.

Tổng thống Ulysses S.Grant, người hùng của quân miền bắc trong Nội chiến, thì gặp thất bại liên tục trong kinh doanh và lâm vào cảnh khánh kiệt. Để trang trải chi phí cho gia đình, ông bắt đầu viết cho tạp chí Century và nhận được phản hồi tích cực từ độc giả. Sau đó, ông chuyển sang viết hồi ký và số tiền nhuận bút từ quyển Personal Memoirs of Ulysses S.Grant đã giúp ông vượt qua những ngày gian khó.

Đến thời hiện đại thì viết sách và diễn thuyết trở thành công cụ kiếm tiền hữu hiệu cho các cựu tổng thống. Vào thời điểm ngay trước khi mãn nhiệm, Tổng thống Bill Clinton từng tiết lộ “không có tài sản gì ngoài khoản tiết kiệm bằng 10% thu nhập trong 8 năm”. Ngoài ra, khi đó ông còn đang nợ gần 12 triệu USD do những rắc rối pháp lý, theo The Washington Post. Do đó, sau khi giã từ Nhà Trắng, ông Clinton làm việc rất năng nổ. Ông nhận trước 15 triệu USD cho cuốn hồi ký My life và đến nay được cho là đã bỏ túi hơn 100 triệu USD nhờ các buổi diễn thuyết trên khắp thế giới.

Tương tự, người kế nhiệm George W.Bush dành thời gian viết sách và cuốn hồi ký Decision Points của ông xuất bản hồi năm 2010 đã rất ăn khách, với hơn 2 triệu bản được bán trong vòng chưa tới 2 tháng sau khi phát hành. Ông Bush cũng đi diễn thuyết khắp nơi để tăng thu nhập và nhận từ 100.000 – 150.000 USD/lần, theo tờ The Daily Beast. David Sherzer, phát ngôn viên của cựu tổng thống cho biết kể từ khi rời nhiệm sở đến tháng 5.2011, ông có khoảng 140 bài diễn thuyết có thù lao, cả trong và ngoài nước, mang về chừng 15 triệu USD.

Vì cộng đồng

Kiếm sống không phải là mục đích làm việc duy nhất của nhiều cựu tổng thống Mỹ. Bằng ảnh hưởng và uy tín của mình, họ thành lập các tổ chức, quỹ hỗ trợ để giúp giải quyết những vấn đề nhức nhối, nóng bỏng trong nước lẫn thế giới và dành một phần thu nhập để làm ngân sách hoạt động. Tổng thống Jimmy Carter dùng phần lớn lợi nhuận từ viết sách để thành lập Trung tâm Carter với mục tiêu thúc đẩy nhân quyền, chống đói nghèo, xung đột và áp bức. Ông đã hoạt động không ngừng nghỉ trong các hoạt động cứu trợ trên toàn cầu và với vai trò trung gian hòa giải, thúc đẩy hoà bình trong các vấn đề Trung Đông, Haiti và CHDCND Triều Tiên, ông Carter được trao giải Nobel Hòa bình hồi năm 2002.

Tương tự, Tổng thống Clinton rất năng nổ tham gia hoạt động xã hội, từ thiện. Ông lập quỹ giúp chống AIDS tại châu Phi, tích cực hoạt động về chống biến đổi khí hậu và quảng bá những tiến bộ trong chăm sóc y tế toàn cầu cũng như hoạt động cứu trợ sau thảm hoạ. Tổng thống George W.Bush dùng tài diễn thuyết huy động cho quỹ mang tên mình để hỗ trợ y tế tại nhiều nước, cải cách giáo dục và cuộc chiến chống bệnh ung thư tại châu Phi, nơi ông nhiều lần đến thăm sau khi mãn nhiệm.

Từ đó, giới quan sát nhận định ông Obama chắc chắn cũng sẽ dấn thân vào con đường vì cộng đồng, đặc biệt là những hoạt động liên quan đến giáo dục và hỗ trợ giới trẻ tại những khu vực còn khó khăn.

Danh Toại