Thần tượng xinh đẹp ‘hạ bệ’ Quốc dân đảng

Thanh Niên độc quyền giới thiệu bài viết của hạ nghị sĩ, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Yuriko Koike (ảnh) về quan hệ Đài Loan – Trung Quốc đại lục sau cuộc bầu cử lịch sử vừa qua.

Ca sĩ Châu Tử Du, “đồng minh trên trời rơi xuống” của bà Thái Anh Văn – Ảnh: One Hallyu

Cử tri các nước trên thế giới hiện nay ngày càng tỏ ra cực đoan, nhất biên đảo, đặc biệt là tại Mỹ. Thế nhưng, người dân Đài Loan lại đi ngược khuynh hướng này và đã lựa chọn “trung đạo” trong kỳ bầu cử vừa qua.

Dù vẫn vô cùng ngần ngại về viễn cảnh xích lại gần hơn với Trung Quốc đại lục, họ cũng không muốn đào sâu thêm khoảng cách trong mối quan hệ cực kỳ phức tạp với “người anh em” hùng mạnh. Đó là lý do cử tri quyết tâm truất quyền của Quốc dân đảng (KMT) nhưng vẫn không lựa chọn những phe phái chống Bắc Kinh rõ rệt. Thay vào đó, cử tri dồn phiếu để đưa Chủ tịch đảng Dân tiến (DPP) Thái Anh Văn trở thành nữ lãnh đạo đầu tiên trong lịch sử vùng lãnh thổ này.

Nhân tố Châu Tử Du

Thần tượng xinh đẹp 'hạ bệ' Quốc dân đảng - ảnh 1

Bà Yuriko Koike – Ảnh: Project Syndicate

Trong suốt sự nghiệp chính trị của mình, bà Thái thường xuyên tỏ quan điểm ủng hộ Đài Loan độc lập hoàn toàn. Nhưng càng gần ngày bỏ phiếu, bà càng tránh bộc lộ điều này mà thay bằng cam kết sẽ giữ nguyên hiện trạng giữa hai bờ eo biển. Trên thực tế, nữ chính khách này còn khéo léo giữ khoảng cách với cựu lãnh đạo Lý Đăng Huy, người dẫn dắt bà trong những ngày đầu dấn thân vào chính trị và đến nay vẫn là một tiếng nói nặng ký. Ông Lý là một trong những người ủng hộ mạnh mẽ nhất cho xu hướng độc lập của Đài Loan.

Dù vậy, chiến thắng của DPP báo hiệu Đài Loan sẽ không còn sốt sắng làm ấm quan hệ với đại lục như thời ông Mã Anh Cửu. Hơn nữa, xuất thân là giáo sư luật nên chắc chắn bà Thái sẽ “soi mói” từng chi tiết trong mọi cuộc thương thảo với Bắc Kinh. Trong kỳ bầu cử năm 2012, bà Thái thua cuộc trước ông Mã một phần vì hình ảnh nghiêm túc đến cứng nhắc của một giáo sư. Tuy nhiên, trong 4 năm qua, bà đã cải thiện rõ rệt phong cách của mình để tạo dựng được một hình ảnh thân thiện và sôi nổi rất có sức hút với cử tri trẻ. Lá phiếu của người trẻ đóng vai trò không nhỏ trong chiến thắng áp đảo ngày 16.1 của DPP và bà Thái Anh Văn.

Thế nhưng, chỉ nội sự năng động của bà không đủ để thu hút nhiều thanh niên đến như vậy mà khi chiến dịch tranh cử bước vào giai đoạn nước rút, nữ chính khách này đã có được một đồng minh không ai ngờ tới.

Có lẽ nếu không phải là fan của nhạc trẻ Hàn Quốc thì không nhiều người biết đến cô gái xinh đẹp Châu Tử Du, thành viên nhóm nhạc thần tượng Twice. Là công dân Đài Loan duy nhất hoạt động trong một nhóm nhạc Hàn Quốc, cô bé 16 tuổi này bị nhiều thành phần ở Trung Quốc chỉ trích dữ dội vì “dám” cầm cờ Đài Loan khi tham gia một chương trình truyền hình hồi tháng 11.2015. Không lâu sau đó, cô đăng lên YouTube lời xin lỗi công khai vì “sai lầm của mình”. Rất nhiều chuyên gia cho rằng vụ việc khiến nhiều người Đài Loan, đặc biệt là giới trẻ, tin rằng Bắc Kinh sẵn sàng “bắt nạt, bịt miệng” bất cứ ai và điều này vô cùng tai hại với Quốc dân đảng. Giữ thái độ im lặng và không lên tiếng bênh vực Châu Tử Du, ông Mã Anh Cửu đã đẩy một lượng lớn cử tri dưới 30 tuổi, những người hầu như không còn liên hệ gì với đại lục, về phía đối thủ.

Con đường hẹp Mỹ – Trung

Từ kết quả bầu cử, có thể thấy cuộc gặp lịch sử giữa ông Mã Anh Cửu với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi tháng 11.2015 ở Singapore hoá ra là lợi bất cập hại đối với lãnh đạo sắp mãn nhiệm của Đài Loan và cả những ai muốn cải thiện quan hệ hai bờ eo biển. Hơn nữa, ngay trong tháng 12, thời điểm mà ai cũng biết chắc là Quốc dân đảng sẽ phải hạ đài, Mỹ bất ngờ thông báo sẽ bán gói vũ khí trị giá 1,83 tỉ USD cho Đài Loan. Nếu thương vụ này được thực thi vào giai đoạn đầu nhiệm kỳ của bà Thái Anh Văn thì chắc chắn Trung Quốc sẽ nổi giận và không những quan hệ Bắc Kinh – Đài Bắc mà cả quan hệ Mỹ – Trung sẽ càng thêm phức tạp.

Tỷ lệ phiếu áp đảo 56,1% dành cho bà Thái chứng tỏ dù cử tri Đài Loan không muốn thêm hục hặc với đại lục, họ vẫn phản đối ý tưởng “Một Trung Hoa” mà Bắc Kinh ngày càng nhấn mạnh. Vì thế, thách thức lớn đang chờ nữ lãnh đạo này. Nếu công khai tránh xa “Một Trung Hoa” thì bà sẽ gây ảnh hưởng tới tầm nhìn “Một vành đai, một con đường” do Chủ tịch Tập đề xướng. Đây là một ý tưởng có quy mô rất lớn với tham vọng kết nối Trung Quốc với phần còn lại châu Á và cả châu Âu mà trong đó, Đài Loan được kỳ vọng đóng vai trò khá quan trọng. Vì thế, thay vào đó, có thể bà Thái sẽ tìm cách củng cố hiện trạng quan hệ giữa hai bờ eo biển, không tiến gần hơn nhưng cũng sẽ không nới rộng khoảng cách. Điều này chắc chắn sẽ khiến giới lãnh đạo đại lục không hài lòng nhưng chưa nghiêm trọng tới mức Bắc Kinh tìm cách hạ bệ bà.

Mặt khác, phải đến tháng 5.2016, bà Thái mới chính thức nhậm chức. Từ đây đến thời điểm đó, các động thái của chính quyền sắp mãn nhiệm sẽ đóng vai trò rất quan trọng, đặc biệt nếu ông Mã vẫn bất chấp thất bại vừa qua và tiếp tục hướng về Trung Quốc. Trong bối cảnh tình hình khu vực hiện nay, mọi dấu hiệu bất ổn chính trị ở Đài Loan có thể dẫn tới phản ứng khó lường từ Bắc Kinh. Vì thế, không quá khi nói 4 tháng sắp tới có thể còn quan trọng hơn toàn bộ thời kỳ vận động tranh cử vừa qua ở Đài Loan.

“Tội đồ” Uyên ương hồ điệp mộng

Twice là sản phẩm mới nhất từ “lò” JYP Entertainment, một trong 3 công ty âm nhạc lớn nhất Hàn Quốc. Tuy ra mắt không lâu nhưng nhóm nhạc 9 thành viên này nhanh chóng có được lượng người hâm mộ rất lớn tại Hàn Quốc, Đài Loan và nhiều nơi khác trong khu vực. Đặc biệt, Châu Tử Du (nghệ danh Tzuyu) liên tục được bầu vào danh sách những ca sĩ thần tượng xinh đẹp và được hâm mộ nhất hiện nay. Vì thế, vụ việc lá cờ tưởng chừng là chuyện nhỏ lại càng lúc càng lớn. Ngoài lời xin lỗi của Tử Du, JYP Entertainment cắt mọi lịch trình quảng bá của nhóm tại Trung Quốc và nhiều doanh nghiệp nước này cũng huỷ hợp đồng quảng cáo với Twice.

Báo chí Hàn Quốc, Đài Loan, đại lục, Hồng Kông, thậm chí cả tờ The New York Times và BBC cũng vào cuộc đưa tin, bình luận sôi nổi. Tờ South China Morning Post ngày 17.1 dẫn nhiều nguồn tin từ Đài Loan tiết lộ có tới 1.340.000 cử tri trẻ vùng lãnh thổ này nói rằng vụ việc đã khiến họ quyết định đi bầu và bỏ phiếu cho bà Thái Anh Văn. Đến nay, hơn 2 tuần sau bầu cử, tất cả vẫn chưa dừng lại. Theo trang tin Allkpop, Uỷ ban Nhân quyền quốc gia Hàn Quốc vừa thông báo mở cuộc điều tra sau khi nhận khiếu nại cho rằng Tử Du bị công ty quản lý ép phải xin lỗi.

Đặc biệt, vụ việc bùng phát từ một bài đăng “tố cáo” hành động của Tử Du trên mạng xã hội Weibo. Tác giả bài này là nam ca sĩ Đài Loan kỳ cựu Hoàng An. Cái tên này có vẻ xa lạ nhưng giọng hát của ông thì rất quen thuộc với nhiều người Việt Nam vì Hoàng An là người thể hiện ca khúc Uyên ương hồ điệp mộng được sử dụng làm nhạc phim của loạt BaoThanh Thiên lừng lẫy trong thập niên 1990. Theo tờ TaipeiTimes, Hoàng An từ lâu đã hoạt động thường xuyên ở đại lục, luôn tỏ rõ ủng hộ hai bờ eo biển xích lại gần nhau và thường “chỉ điểm” những người nổi tiếng mà ông cáo buộc là “vận động cho Đài Loan ly khai”.

Thời gian qua, nhiều cư dân mạng Đài Loan chỉ trích Hoàng An dữ dội, thậm chí gọi ông là “tội đồ” và “già mà đi bắt nạt một cô bé 16 tuổi”. Taipei Times loan tin do lo sợ cho sự an toàn của mình mà nam ca sĩ này đã nhờ cậy Trương An Lạc, cựu thủ lĩnh tập đoàn xã hội đen lớn nhất nhì châu Á Trúc Liên Bang, cho người bảo vệ. Đến nay, Hoàng An không bình luận nhiều về các diễn biến trên nhưng vẫn lặp lại luận điểm của báo chí đại lục, chẳng hạn như Hoàn Cầu thời báo, rằng “có những kẻ lợi dụng chuyện này để kích động chia rẽ”. Mới đây, ông tuyên bố sẽ tổ chức họp báo “để nói rõ mọi chuyện” vào tháng 2.

Trọng Kha

Y.K (Trọng Kha chuyển ngữ)

Yuriko Koike (Hạ nghị sĩ, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản)