Người dân làm hộ chiếu tại số 254 Nguyễn Trãi, Q.1, TP.HCM thuộc Cục Quản lý xuất nhập cảnh – Bộ Công an – Ảnh: Tự Trung

Ngày 13-6 vừa rồi, tôi đi đổi hộ chiếu vì hết trang. Lúc trước nghe nói làm hộ chiếu khó khăn nên tôi toàn nhờ người làm thay, chỉ cần cung cấp thông tin là dịch vụ sẽ làm và mang đến tận nhà.

Nay tự mình đi làm nên tôi cũng có chút lo lắng, nhất là khi hỏi mấy công ty lữ hành thì được tư vấn rất chung chung: lên cơ quan xuất nhập cảnh làm trực tiếp.

Tôi lên Cục Quản lý xuất nhập cảnh ở 254 Nguyễn Trãi, quận 1, TP.HCM, vào xếp hàng lấy số thì được hướng dẫn “vào máy tự khai”.

Mở máy, có tờ khai nhưng điền thông tin mấy lượt mà máy vẫn từ chối, phải làm lại từ đầu. Khổ nhất là không biết sai chỗ nào để sửa. Trời nóng, mấy người sau đang chờ đến lượt thúc giục nên càng dễ rối. Có mấy người lớn tuổi to tiếng phàn nàn vì “mù” vi tính.

Cán bộ hướng dẫn ra giải thích: “Các cô chú cứ về nhà, mở máy nhờ con cháu khai giúp. Nếu nhà không có thì ra tiệm Internet”.

Tôi về nhà, mở máy ra khai và phát hiện hồi nãy thiếu chữ trước địa chỉ nhà nên máy từ chối vì đã lập trình sẵn.

Tôi cho in tờ khai, trở lại Cục Quản lý xuất nhập cảnh nộp tờ khai và chụp ảnh luôn, chưa đầy một phút là xong rồi nộp hồ sơ.

Lúc chờ đóng tiền, tôi nghe được đủ chuyện. Có người trách mình cả tin, nhờ cò làm giúp cho mất tiền trong khi nếu mình phải tự đi và làm thủ tục cũng không khó.

Có người bực bội vì chờ đợi và nóng nực. Có người còn tếu táo: “Ai đi làm hộ chiếu mà không đổ mồ hôi thì thưởng lớn”.

Phải công nhận là nơi làm hộ chiếu rất nóng vào mùa này. Máy lạnh chạy hết công suất cũng không cải thiện cái nóng được bao nhiêu nên rất dễ làm mọi người bực bội.

Tự an ủi: mình mới chịu vài tiếng đã nổi cáu, còn những người làm việc ở đây ngày nào cũng tám tiếng thì sao?

Rồi nhìn cả chồng hồ sơ dày cộm, lại lo sẽ mất thêm buổi chiều chịu đựng nóng nực. Nhưng may, những cán bộ xử lý làm việc cật lực và mọi người hôm đó đã không phải chờ đến chiều.

Tôi có nghe nói khoảng tháng sau Cục Xuất nhập cảnh, Bộ Công an sẽ dời về văn phòng mới rộng hơn.

Được vậy thì người dân bớt cực và anh em làm việc đỡ vất vả. Tôi cũng mong khi đến nơi mới sẽ có thêm bảng hướng dẫn sơ đồ các bước làm hộ chiếu, có tờ khai mẫu và in đậm các phần dễ sai hay thiếu để người làm tờ khai tham khảo trước.

Nếu có thể thì nên tăng cường cán bộ trực giải thích và hướng dẫn cho những khách lúng túng hoặc hỗ trợ khách “mù” vi tính.

Người Việt mình hình như ai cũng ngán ngại các thủ tục giấy tờ, nhất là những loại giấy tờ mà lâu lâu mới phải làm một lần, cứ nghĩ sẽ bị “hành là chính”. Khi tự đi làm hộ chiếu, tôi mới thấy làm hộ chiếu bây giờ dễ thật.

Chỉ cần lên mạng tìm “hochieuxuatnhapcanh” là vào được trang để lấy tờ khai chi tiết. Điền thông tin rồi cầm chứng minh nhân dân hoặc mã số tờ khai lên nộp và đóng lệ phí 200.000 đồng, sau bảy ngày là có hộ chiếu.

Những người không rành vi tính có thể nhờ người thân khai trước ở nhà. Nên chụp ảnh tại cục vì sẽ được lưu hồ sơ cho mình vĩnh viễn. Khi nhận hộ chiếu, nếu không có thời gian hoặc ở xa thì nhờ dịch vụ bưu điện gửi tận nhà, nhanh, rẻ và an toàn.