Người dân đang theo dõi bảng giá dịch vụ y tế tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) – Ảnh: Nguyễn Khánh

Gần 20% người chưa tham gia BHYT sẽ bị ảnh hưởng từ ngày 1-6.

Ai chưa có bảo hiểm y tế?

Cách đây gần 1 tháng, anh Chu Văn H., một người Nam Định đi làm việc ở Nghệ An bị rắn độc cắn, được chuyển đến Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội). Tình trạng bệnh khá nặng, anh H. vẫn còn khả năng cứu chữa, nhưng anh H. không có bảo hiểm y tế, không có gia đình riêng, người anh của anh H. đã viết đơn xin cho em về chịu chết.

“Bệnh viện thấy còn khả năng cứu chữa nên đã thuyết phục gia đình để anh H. tiếp tục ở lại bệnh viện. Viện phí cho đến nay đã lên tới trên 100 triệu đồng, một phần là bệnh viện đi xin, một phần nhỏ là gia đình anh H. đóng góp được”- đại diện Bệnh viện Bạch Mai cho hay.

Cả nước hiện còn khoảng 10 tỉnh chưa có hỗ trợ thêm hoặc chỉ hỗ trợ chút ít cho người cận nghèo tham gia bảo hiểm y tế, ngoại trừ phần hỗ trợ 30% mệnh giá thẻ từ ngân sách nhà nước. Chính vì vậy hiện vẫn còn đến trên 1 triệu người cận nghèo chưa có bảo hiểm y tế. Cận nghèo tức là vượt ngưỡng nghèo tí chút nhưng không còn thuộc diện được cấp miễn phí thẻ bảo hiểm y tế.

“Chúng tôi chỉ lo lắng từ 1-6 tới khi áp dụng viện phí mới với nhóm người bệnh không có bảo hiểm y tế, người cận nghèo chưa có thẻ sẽ khó khăn hơn”- đại diện Bệnh viện Bạch Mai cho hay.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Lê Văn Phúc – phó trưởng ban phụ trách ban thực hiện chính sách bảo hiểm y tế, Bảo hiểm xã hội VN – cho biết trong số gần 20 triệu người dân chưa có thẻ bảo hiểm y tế, ngoài trên 1 triệu người cận nghèo thì một tỉ lệ đáng kể là những nông dân, ngư dân, những người làm muối có thu nhập trung bình và cả người buôn bán nhỏ, người làm ăn kinh doanh ngoài.

Ông Phúc cho hay theo quy định hiện hành thì ngân sách nhà nước sẽ hỗ trợ 30% mệnh giá thẻ bảo hiểm y tế cho những người là nông dân, diêm dân, ngư dân có thu nhập trung bình, nhưng chỉ mới có rất ít người trong số này nhận được hỗ trợ và tham gia bảo hiểm.

“Vấn đề là phải có danh sách ai là nông dân, diêm dân, ngư dân có thu nhập mức trung bình để hỗ trợ 30% nhưng hiện nhiều địa phương lại chưa có danh sách này”- ông Phúc cho biết.

Lưu tâm giải quyết cho người cận nghèo

Theo ông Phúc, việc còn trên 1 triệu người chưa có thẻ thuộc diện cận nghèo, cái khó của những người này là phải có tiền mua đủ cho cả hộ.

Theo quy định hiện hành, người dân tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình, nếu trung bình mệnh giá thẻ là trên 600.000 đồng/thẻ nếu tính cả hỗ trợ 30% từ ngân sách công với việc giảm giá cho những người mua sau, thì gia đình bốn người phải chi khoảng 1,2 triệu đồng. Với những gia đình cận nghèo, phải chạy ăn từng bữa thì đây là chuyện không dễ.

Hơn một năm trước, Bảo hiểm xã hội VN và Bộ Y tế từng cùng ráo riết tìm cách đẩy nhanh tiến độ tham gia bảo hiểm y tế ở nhóm người cận nghèo, nông dân, ngư dân, diêm dân có thu nhập trung bình. Nhưng đến nay nhiều người trong số này vẫn đứng ngoài cuộc, nếu không may ốm đau nhập viện một đợt là phải quay trở lại… mức nghèo.

Có người nói chậm mua là ở khâu bình bầu, khâu danh sách, là trách nhiệm của ngành lao động, thương binh và xã hội địa phương, còn bảo hiểm và y tế đã xong việc của mình. Trách nhiệm chưa có người chịu, mà tới đây viện phí chuẩn bị tăng, phải đẩy nhanh tiến độ hỗ trợ cho người cận nghèo, người có thu nhập trung bình, giảm “sốc” cho họ trước mốc 1-6 tới.

Viện phí mới tăng ở mức nào? Người dân xếp hàng đóng viện phí tại Bệnh viện K (Hà Nội) – Ảnh: Nguyễn Khánh Mức thu viện phí mới đối với người bệnh không có bảo hiểm y tế, áp dụng từ 1-6: sẽ tăng từ vài chục phần trăm đến 200% so với hiện hành, tuỳ loại dịch vụ y tế. Cụ thể dịch vụ khám bệnh, ngày giường bệnh sẽ tăng gấp đôi so với hiện hành, dịch vụ chụp chiếu, xét nghiệm dùng nhiều chi phí thiết bị, ít chi phí nhân công sẽ có mức tăng thấp hơn. Các ca phẫu thuật, thủ thuật sẽ tăng 300.000 – 1.500.000 đồng/ca…