Ngoài việc người dân không được UBND huyện trả tiền như đã hứa, họ còn bị “xù” luôn phí tổn khi thực hiện “đòi nợ thuê”. Bức xúc vì UBND huyện nuốt lời, người dân khởi kiện Huyện uỷ, UBND huyện Tam Nông tỉnh Đồng Tháp ra toà.

Hứa thưởng 3,6 tỉ đồng

Cuối tháng 3-2017, TAND cấp cao tại TP.HCM đưa vụ án tranh chấp hợp đồng dịch vụ ra xét xử. Nguyên đơn là ông Lê Phú Dũng (ngụ Q.5, TP.HCM) khởi kiện bị đơn là Huyện uỷ, UBND huyện Tam Nông (tỉnh Đồng Tháp).

Ông Dũng yêu cầu hai cơ quan này phải hoàn trả số tiền 3,6 tỉ đồng hứa thưởng cho ông Dũng từ nhiều năm trước.

Theo trình bày của đại diện nguyên đơn tại toà, khoảng năm 1993 ông Dũng đến đòi nợ UBND huyện Tam Nông thì lãnh đạo huyện cho biết Công ty Lâm sản 3 có nợ Công ty Thương nghiệp huyện Tam Nông hơn 2.500m³ gỗ.

Khi công ty thương nghiệp giải thể thì số nợ trên do Ban thanh lý của huyện chịu trách nhiệm thu hồi.

Do lãnh đạo huyện cũng là người có trách nhiệm thu hồi nợ, nên ông Võ Thành Dư (chủ tịch) và ông Nguyễn Lam Sơn (bí thư) đã thoả thuận với ông Dũng để ông Dũng tham gia kiện Công ty Lâm sản 3 nhằm đòi nợ cho huyện.

Theo thỏa thuận với hai vị lãnh đạo thì toàn bộ chi phí đi kiện do ông Dũng bỏ ra. Khi nào thu hồi được tiền nợ về cho huyện thì huyện sẽ thưởng cho ông Dũng 50% giá trị tài sản đòi được.

Tất cả đều là thỏa thuận bằng miệng, huyện cũng cử người làm đại diện theo ủy quyền để đưa vụ việc ra trọng tài kinh tế giải quyết. Trong trường hợp không đòi được nợ, ông Dũng phải tự chịu chi phí bỏ ra để theo đuổi vụ kiện.

Sau khi ông Dũng bỏ chi phí đi lại theo đuổi vụ kiện và kết quả cuối cùng huyện Tam Nông thắng kiện. Đến năm 2008, huyện Tam Nông đã thu hồi được toàn bộ số nợ là 7,3 tỉ đồng. Lúc này, toàn bộ số tiền đòi được đã được sung vào quỹ và không ai hoàn trả số tiền đã hứa thưởng cho ông Dũng.

Nhiều lần lên gặp lãnh đạo uỷ ban để yêu cầu nhưng không được đáp ứng, ông Dũng khởi kiện UBND và Huyện uỷ huyện Tam Nông ra tòa vì cho rằng thoả thuận trên diễn ra khi cả ông Dư và ông Sơn đang ở vị trí lãnh đạo huyện, tiền thu hồi là tiền của huyện chứ không phải tiền của hai vị này.

Việc thỏa thuận “khoán trắng” cho phí đòi nợ này thể hiện bằng các văn bản báo cáo của huyện uỷ và UBND trước đó.

Hợp đồng vô hiệu

Bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Đồng Tháp bác toàn bộ mọi yêu cầu của ông Dũng.

Tại phiên toà phúc thẩm, đại diện bị đơn cho rằng việc bí thư và chủ tịch huyện hứa trả thưởng cho ông Dũng là không đúng pháp luật. Bởi vì đây là lời hứa của hai cá nhân không được tập thể Ban thường vụ đồng ý.

Sau đó, năm 2009 cả hai cá nhân đã làm đơn xin rút lại lời hứa, nhận không đúng thẩm quyền, không có giá trị pháp lý. Hơn nữa, số tiền thu hồi được thuộc ngân sách nhà nước nên không thể tuỳ tiện sử dụng trái pháp luật.

Do đó theo quan điểm của người đại diện theo uỷ quyền của cả Huyện ủy và UBND huyện Tam Nông, hai cơ quan được xác định là bị đơn không phải là cơ quan có nghĩa vụ trả nợ cho ông Dũng nên sẽ không thực hiện theo yêu cầu của ông Dũng.

Đại diện bị đơn cũng cho rằng lời hứa thưởng của hai lãnh đạo cấp huyện diễn ra từ năm 1993, khi đó pháp lệnh về hợp đồng dân sự quy định hợp đồng vô hiệu khi một hoặc các bên không có quyền giao kết hợp đồng.

Trong vụ án này, việc hứa thưởng của hai lãnh đạo huyện Tam Nông là trái thẩm quyền, do vậy hợp đồng dịch vụ này vô hiệu. Bởi vậy, cả huyện ủy và ủy ban đều không có trách nhiệm trả tiền 
cho ông Dũng.

Đòi lại chi phí

Tại phiên toà phúc thẩm, đại diện nguyên đơn cho rằng nếu hợp đồng vô hiệu thì phải trả chi phí thực tế mà ông Dũng đã bỏ ra trong quá trình theo đuổi vụ kiện.

Theo đó, số tiền thực tế ông Dũng đã chi phí trong nhiều năm theo đuổi vụ kiện lên tới hơn 2,5 tỉ đồng.

Ở phiên tòa sơ thẩm, nguyên đơn đã xuất trình giấy tờ chứng minh những khoản chi thực tế nhưng không được toà ghi nhận và đưa vào bản án. Do đó nguyên đơn đề nghị HĐXX tòa phúc thẩm xem xét.

Tại tòa, đại diện Viện KSND cấp cao xác định cả UBND và Huyện ủy huyện Tam Nông không phải là bị đơn của vụ tranh chấp dân sự, do đó đối tượng khởi kiện của nguyên đơn phải là cá nhân hai vị lãnh đạo huyện đã hứa thưởng cho ông Dũng.

Sau đó, đại diện nguyên đơn rút phần khởi kiện với Huyện uỷ huyện Tam Nông, nhưng vẫn giữ nguyên việc khởi kiện với UBND huyện.

HĐXX cho rằng do đối tượng khởi kiện sai và mặc dù đại diện bị đơn phủ nhận toàn bộ vai trò của nguyên đơn trong việc đòi món nợ 7,3 tỉ đồng, nhưng nhiều tài liệu trong hồ sơ cho thấy việc ông Dũng tham gia đòi nợ cho huyện là có thật.

Trong hồ sơ vụ án cũng thể hiện việc hứa thưởng đã được UBND và Huyện uỷ thống nhất đề xuất trả cho ông Dũng 600 triệu đồng, tuy nhiên việc trả 600 triệu đồng này đã không 
được thực hiện.

Do đó, HĐXX phúc thẩm đã trả hồ sơ để cấp sơ thẩm xét xử lại. HĐXX cho rằng UBND huyện Tam Nông chỉ là người có quyền và nghĩa vụ liên quan, còn bị đơn phải là cá nhân hai vị nguyên lãnh đạo huyện là những người đã có lời hứa thưởng với ông Dũng.