Giám thị kiểm tra thông tin thí sinh trước khi cho vào phòng phổ biến quy chế thi tại điểm thi THPT Trưng Vương, quận 1, TP.HCM – Ảnh: DUYÊN PHAN

Bạn đọc báo Tuổi Trẻ góp ý về dự thảo quy chế thi THPT quốc gia 2019 - đang được Bộ GD-ĐT công khai để nhận góp ý đến hết ngày 31-3-2019.

Thí sinh tự do, thí sinh GDTX thi riêng?

Số thí sinh này đa dạng, có thí sinh thi 1-2 môn, có thí sinh chỉ thi để xét tuyển ĐH, CĐ… đó là chưa kể trong số thí sinh dự thi đó có người lao động, chiến sĩ các lực lượng vũ trang.

Điểm chung của các thí sinh này – do thời gian học tập và ôn luyện không được liên tục, kiến thức cơ bản có đứt gãy, bận rộn với công việc hằng ngày… do đó thường không tự tin trong phòng thi.

Dự thảo cho rằng bố trí thí sinh tự do, thí sinh GDTX thi riêng nhằm tránh việc cố ý thực hiện hành vi tiêu cực trong khâu coi thi theo tôi vẫn chỉ là giải pháp phần ngọn.

Kỳ thi THPT quốc gia 2018, tôi làm trưởng một điểm thi gồm thí sinh tự do và thí sinh GDTX, trong đó khá đông thí sinh là chiến sĩ cảnh sát, quân đội. Có thí sinh trông chờ vào… “phao”, nhưng lãnh đạo điểm thi kiên quyết, hướng dẫn nghiệp vụ kỹ lưỡng cho cán bộ coi thi thì điểm thi hoạt động nghiêm túc.

Bố trí thí sinh tự do, thí sinh GDTX thi chung với học sinh phổ thông, do lịch thi, số môn thi có khác, vì vậy có phòng thi thí sinh đang làm bài thì có phòng thi thí sinh đã thi xong – việc di chuyển ra vào phòng thi, trường thi – ảnh hưởng nhiều đến việc làm bài, hoạt động của điểm thi, tạo nên những bất cập không đáng có.

Camera tốt nhất là tập thể

Thường tủ đựng đề/bài thi đặt rất gần với phòng làm việc (cả sinh hoạt, nghỉ ngơi) của trưởng điểm thi và công an bảo vệ vòng trong. Đặt camera tại đây vô hình trung gây áp lực, căng thẳng cho trưởng điểm thi, rất dễ dẫn đến sai sót cùng những quyết định cứng nhắc của họ.

Để đề/bài thi bảo quản an toàn, bí mật tuyệt đối cần quy định chặt chẽ số thành viên chứng kiến và ký niêm phong bì đựng bài thi (từng buổi thi) và tủ đựng đề/bài thi. Mở tủ này gồm những ai chứng kiến, ai cùng ký niêm phong?

Chìa khóa tủ đựng đề/bài thi được niêm phong theo quy định, khi sử dụng có sự chứng kiến của tập thể lãnh đạo điểm thi, công an bảo vệ và đại diện cán bộ coi thi (bốc thăm ngẫu nhiên). Lúc cán bộ coi thi nộp bài thi cho lãnh đạo điểm thi, gần như các thành viên của điểm thi có mặt đông đủ, cùng chứng kiến và giám sát – đây là những “camera” hết sức hiệu quả.

Điều động giáo viên phổ thông coi thi ở tỉnh khác

Đã có nhiều ý kiến đề nghị, thiết nghĩ Bộ GD-ĐT cần mạnh dạn đưa vào dự thảo quy chế việc nhất thiết không để giáo viên phổ thông coi thi tại tỉnh mình đang giảng dạy.

Thực tế nhiều năm qua có lãnh đạo địa phương “quán triệt”, việc coi thi của giáo viên thuộc quyền vì thế khó khách quan, công tâm (ngay cả lãnh đạo điểm thi, tuy xử lý theo quy chế thi nhưng cũng phải tuân thủ sự chỉ đạo của cấp trên trực tiếp).

Việc chấm bài thi môn ngữ văn cũng nên tránh việc sở GD-ĐT các địa phương “bắt tay nhau” “cả nhà cùng vui” bằng cách phân công chấm thi bằng bốc thăm và công bố ở thời điểm thích hợp.

Tiêu cực xảy ra trong kỳ thi THPT quốc gia 2018 được phát hiện chủ yếu xảy ra ở khâu chấm thi. Siết chặt khâu này bằng quy định chặt chẽ là hết sức cần thiết, cùng với đó là thực hiện nghiêm ngặt khâu coi thi.

Trường ĐH hay Bộ GD-ĐT chịu trách nhiệm chấm trắc nghiệm?

Dự thảo quy chế quy định các trường ĐH được Bộ GD-ĐT phân công chủ trì tổ chức chấm bài thi trắc nghiệm – đúng nhưng chưa đủ. Tôi đề nghị giao bài thi trắc nghiệm về theo từng khu vực, Bộ GD-ĐT chịu trách nhiệm chấm trắc nghiệm, hướng dẫn các trường ĐH chuẩn bị cơ sở vật chất, nhân sự để tổ chức chấm bài thi này.

Tăng thù lao cho cán bộ coi thi

Với mức chi hiện nay còn khiêm tốn, cần tăng việc chi trả cho lực lượng tham gia tổ chức, coi, chấm, phục vụ và bảo vệ kỳ thi THPT quốc gia, lẽ tất nhiên quyền lợi đi đôi với trách nhiệm. Cán bộ coi thi đi làm công tác thi có chế độ đầy đủ, phù hợp với giá cả sinh hoạt, ăn nghỉ nơi được điều động đến làm công tác thi.

Tuyệt đối không huy động bất kỳ một khoản đóng góp nào của thí sinh, phụ huynh có con em dự thi và của các… “nhà tài trợ” – điều này cần đưa vào dự thảo để khi được thông qua, tất cả điểm thi, cơ sở giáo dục có học sinh dự thi thực hiện nghiêm túc, đồng bộ.