Theo báo cáo mới công bố của Công ty nghiên cứu an ninh Lookout (Mỹ) và Quỹ biên giới điện tử (EFF, Mỹ), đơn vị đứng sau những chiến dịch nói trên có mật danh là “Mèo Caracal Đen”, theo tên của một giống mèo rừng tai đen tại Trung Đông và châu Phi. Các chuyên viên nghiên cứu đã phát hiện ra mối liên hệ của nhóm này với ít nhất 6 chiến dịch tình báo từ Trung Đông, châu Âu và cả Mỹ. Tuy nhiên, điểm đáng chú ý nhất chính là công cụ do thám được sử dụng.

Việc hai chiến dịch tình báo không có liên hệ gì với nhau lại có những điểm tương đồng về kỹ thuật khiến các nhà nghiên cứu nghi ngờ còn một bí ẩn lớn hơn đang được che đậy. Theo họ, có một bên thứ ba đang âm thầm cung cấp nền tảng công nghệ cho nhiều khách hàng là lực lượng tình báo các nước để tấn công mạng và do thám điện tử.

Tờ The Atlantic dẫn lời giới quan sát đánh giá phát hiện nói trên đã thay đổi cách nhìn nhận truyền thống về hoạt động do thám cấp quốc gia. Trước đây, chính phủ các nước, bao gồm cả Mỹ, cũng từng mua lại nền tảng công nghệ do thám điện tử từ doanh nghiệp tư nhân để tự phát triển thêm và sử dụng. Tuy nhiên, giờ đây, hoạt động tình báo đã trở thành một dịch vụ có tính phí.

Mặt khác, “mô hình kinh doanh” này có thể mang tính đột phá nhưng biện pháp xâm nhập điện tử được sử dụng lại có vẻ khá lạc hậu. Chiến dịch của “Mèo Caracal Đen” không sử dụng những đoạn mã ưu việt hay trang thiết bị điện tử “khủng”. Thay vào đó, nhóm này (hoặc bên thứ ba mà họ trả phí để do thám hộ) sử dụng những mánh khoé truyền thống trên mạng xã hội như lập tài khoản Facebook giả, sử dụng hình ảnh đại diện là phụ nữ xinh đẹp và thuyết phục đối tượng tải phiên bản giả mạo của nhiều phần mềm tin nhắn phổ biến. Các ứng dụng này sau đó gửi toàn bộ nội dung tin nhắn của chủ nhân điện thoại đến các đầu não tình báo, cộng thêm thông tin cá nhân như vị trí GPS, danh bạ điện thoại và tin nhắn thuê bao. Phần mềm gián điệp sau khi được cài vào điện thoại còn có thể bí mật chụp ảnh và ghi âm mà chủ thiết bị không hay biết.