Hãng Bloomberg ngày 5.9 dẫn phân tích mới cho thấy các nước giàu có thể dư đến 1,2 tỉ liều vắc xin Covid-19 trước thời điểm cuối năm nay, trong bối cảnh nhiều nước thu nhập thấp đang thiếu vắc xin trầm trọng.

Theo công ty phân tích Airfinity (Anh), Mỹ, Anh, các nước châu Âu và nhiều nước khác có thể đáp ứng nhu cầu trong nước với mục tiêu tiêm chủng 80% dân số trên 12 tuổi, thậm chí triển khai tiêm mũi tăng cường, mà vẫn còn dư một lượng lớn vắc xin để phân phối trên toàn cầu.

Đến nay, các nước trên chỉ phân phối một lượng ít ỏi so với nguồn cung mà họ đã cam kết với các nước nghèo hơn. Một số đang xúc tiến kế hoạch tiêm mũi tăng cường nhằm đối phó biến chủng Delta.

Giới chuyên môn lo ngại rằng tiến triển kéo dài của đại dịch sẽ gia tăng nguy cơ xuất hiện các biến chủng còn đáng lo ngại hơn. Một số đang kêu gọi minh bạch hơn trong các thỏa thuận giữa các nước với những hãng sản xuất.

“Cần tính toán khẩn cấp trên toàn cầu. Chúng ta cần chuyển vắc xin đến những người cần và cởi mở về mọi hợp đồng”, theo bà Fatima Hassan, nhà sáng lập kiêm giám đốc tổ chức phi chính phủ Health Justice Initiative (Nam Phi).

Một bản kiểm điểm độc lập về ứng phó Covid-19 trên thế giới trong năm đã kêu gọi các nước thu nhập cao cung cấp hơn 2 tỉ liều cho các khu vực nghèo trước thời điểm giữa năm 2022.

Theo Airfinity, trong số hơn 1 tỉ liều mà các nước G7 và châu Âu cam kết, chưa đến 15% đã được phân phối.

Theo ông Rasmus Bech Hansen, giám đốc điều hành Airfinity, vấn đề thường được xem là sự chọn lựa giữa việc triển khai tiêm mũi tăng cường trong nước và phân phối ra nước ngoài.

“Dữ liệu của chúng tôi cho thấy đó là sự rẽ nhánh sai. Các bạn có thể làm 2 việc cùng lúc”, ông nhận định.

Theo ông, sản lượng vắc xin Covid-19 trên toàn cầu tăng ổn định và khó có khả năng bị gián đoạn. Sản lượng có thể vượt mức 12 tỉ liều vào cuối năm nay, cao hơn khoảng 11 tỉ liều cần thiết để tiêm chủng toàn thế giới.

Phân tích của Airfinity cho thấy các nước phương Tây hiện có khoảng 500 triệu liều sẵn sàng phân phối, một số đã được viện trợ, và con số này tăng lên khoảng 2,2 tỉ liều vào giữa năm 2022.

Vắc xin của Pfizer chiếm khoảng 45% trong số các liều có thể tái phân phối, trong khi Moderna chiếm khoảng 1/4.

Nhiều nước thu nhập thấp hơn đang dựa vào sáng kiến chia sẻ vắc xin COVAX, nhưng sáng kiến do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dẫn đầu vẫn chưa đạt mục tiêu.

Ông Bech Hansen cho rằng cần nỗ lực phối hợp nhiều hơn trên toàn cầu nhằm giúp các nước có nguồn cung vắc xin Covid-19 phong phú có thể viện trợ hoặc bán lại.