Dù biết Forex không được pháp luật Việt Nam công nhận, nhưng nhiều sàn vẫn hoạt động rầm rộ. Trong ảnh là một buổi triển lãm của các sàn Forex diễn ra tại TP.HCM – Ảnh: BÔNG MAI

Qua rà soát trên các phương tiện Internet, Cục Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng cho biết đã thu thập được nhiều thông tin quảng cáo, kêu gọi đầu tư tài chính thông qua các sàn đầu tư tài chính. Nổi bật là hình thức đầu tư thị trường ngoại hối (Foreign Exchange hay Forex) và đầu tư quyền chọn nhị phân (Binary Options hay BO).

Cục đánh giá, mô hình hoạt động của một số sàn đầu tư tài chính này tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho người tham gia, bao gồm rủi ro về tài chính và cả rủi ro về mặt pháp lý.

Đầu tiên, mọi giao dịch của người tham gia đều thông qua tài khoản được mở trên hệ thống Internet mà không có cơ quan quản lý tại Việt Nam cấp phép. Do đó, trường hợp nếu có các vấn đề rủi ro liên quan đến hệ thống thì kết quả đầu tư của người tham gia đều không được đảm bảo.

Chưa kể, tiền của người tham gia nộp vào hệ thống là tiền thật, trong khi những lợi ích, hoa hồng được ghi nhận trên hệ thống là các loại tiền ảo và ví điện tử không được cơ quan quản lý nhà nước thừa nhận là công cụ thanh toán hợp pháp.

Cục Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng còn cảnh báo: “Khi tham gia các sàn đầu tư tài chính không được pháp luật cho phép, nhà đầu tư còn bị rủi ro lộ bí mật thông tin cá nhân, bị lừa đảo do một số sàn huy động tài chính lừa đảo bằng cách sửa lệnh hệ thống. Nhà đầu tư nghĩ là mình đang đầu tư theo lệnh thị trường, song thực tế là đánh với sàn, luôn luôn bị các sàn cho thua hoặc thậm chí khi số người tham gia nộp tiền đủ nhiều, sàn cũng sẽ tự… biến mất”.

Về rủi ro mặt pháp lý, Cục nhận định, hiện có rất nhiều sàn đầu tư tài chính có dấu hiệu lôi kéo người tham gia bằng hình thức trả thưởng, hoa hồng cho việc mời thêm thành viên tham gia đầu tư theo nhiều cấp nhiều nhánh, có dấu hiệu của việc kinh doanh theo phương thức trái phép, ví dụ như Forex Liber, AFGold, Bitomo…

Tuy nhiên, Nghị định 40/2018 do Chính phủ ban hành về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp quy định: mọi hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa đều bị cấm (trừ trường hợp pháp luật có quy định khác).

Vì vậy, các sàn đầu tư tài chính trên đều không được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp theo quy định của nghị định trên.

Do đó, các tổ chức, cá nhân tham gia, vận động người tham gia đầu tư thông qua các sàn đầu tư tài chính này đều có thể bị xử lý hình sự, với mức phạt lên đến 5 tỉ đồng hoặc 5 năm tù giam theo điều 217a Bộ luật hình sự về tội vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp. Trường hợp phạm tội có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản sẽ bị xử lý theo Điều 174 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.