Cụ thể, dự thảo Hiệp định Artemis, được đặt tên theo chương trình thám hiểm mặt trăng sắp tới của NASA, đề xuất thiết lập “vùng an toàn” xung quanh các căn cứ tương lai trên mặt trăng nhằm ngăn chặn nguy cơ gây tổn hại hoặc can thiệp từ các quốc gia đối thủ hoặc những công ty hoạt động ở phụ cận. Thông qua văn bản này, Mỹ cũng muốn xây dựng khung hành động, cho phép các công ty có quyền sở hữu khối lượng tài nguyên mà họ khai thác ở mặt trăng, theo Reuters ngày 6.5 dẫn các nguồn thạo tin cho hay.

Hiệp định Artemis được xem là nỗ lực mới nhất của Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Donald Trump trong việc quy tụ đồng minh xung quanh kế hoạch của Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) để đưa người quay lại mặt trăng, và tiến tới xây dựng các trạm không gian trên thiên thể này trong thập niên kế tiếp.

Cũng theo Reuters, giới chức Mỹ vài tuần nữa sẽ lên kế hoạch chính thức bước vào giai đoạn thương thuyết các điều khoản của hiệp định với những đối tác tiềm năng như Canada, Nhật Bản và các nước châu Âu, cũng như UAE. Đây là những đối tác được Washington đưa vào nhóm có “mối quan tâm chung” trong việc khai thác tài nguyên trên mặt trăng.

Trong khi đó, Nga, đối tác chính của NASA trong dự án vận hành Trạm không gian quốc tế (ISS), không được xem là đối tác tiềm năng ban đầu khi xây dựng những hiệp định không gian dạng này. Bởi Lầu Năm Góc lo ngại về những chuyển động “bất thường” của các vệ tinh Nga xung quanh những vệ tinh tình báo của Mỹ trên quỹ đạo trái đất, cũng như việc nước này thử vũ khí diệt vệ tinh, theo Tạp chí Không quân.

Trước thông tin trên, thông tấn TASS dẫn lời phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho rằng dự thảo trên của Nhà Trắng cần phải được xem xét thấu đáo, bao gồm đánh giá khía cạnh hợp pháp theo luật quốc tế.

Theo chương trình Artemis, NASA muốn đưa người quay lại mặt trăng vào năm 2024 và bắt đầu thám hiểm từ năm 2028, trong khi cơ quan không gian Nga thúc đẩy kế hoạch xây căn cứ dài hạn ở đây trong 2 thập niên tới.