Lãi suất vay rục rịch tăng

Anh Trần Việt (TP.Thủ Đức, TP.HCM) cho biết khi mua căn hộ ở TP.Thủ Đức thiếu khoảng 500 triệu đồng nên đã đi hỏi vay ngân hàng (NH). Nhân viên các nhà băng cho biết lãi suất (LS) vay từ 10 – 11%/năm cố định trong 2 năm đầu. Sau thời gian thả nổi có thể lên 13%/năm. Một số NH như NH TMCP Hàng Hải (MSB) có LS cho vay mua nhà cố định 1 năm là 9,34%/năm, 2 năm cố định 10,5%/năm; Eximbank cố định 10%/năm trong năm đầu, các năm sau LS thả nổi… LS vay cao mà còn phát sinh nhiều thủ tục giấy tờ nên anh Trần Việt hỏi vay người thân, trả lãi bằng NH nhưng đỡ khâu thủ tục. Trong khi đó, anh Nguyễn Sơn (Q.2, TP.HCM) cảm thấy lo lắng khi nhận được thông tin từ nhân viên NH về LS khoản vay tăng lên. Vào tháng 8, một khoản vay của anh Sơn đã tăng thêm LS 1%/năm so với trước đó nên thời điểm này, khi một loạt NH vừa điều chỉnh tăng LS tiết kiệm, khoản vay này chắc chắn cũng bị tăng lên.

Ngân hàng tăng lãi suất huy động  NGỌC THẮNG

Trên thực tế, mặt bằng LS cho vay của các NH đã lên từ 1 – 2 tháng nay. Nhân viên tín dụng ACB cho hay đã tăng LS 0,5% cách đây khoảng 2 tháng nên hiện nay chưa có thông báo điều chỉnh gì mới nhưng chi phí vốn huy động đã tăng thì khó có thể giữ được lãi vay không tăng. Riêng nhân viên tín dụng Vietcombank thì cho biết với khoản vay 1 tỉ đồng, có tài sản thế chấp, mức LS cho vay 10,4%/năm cố định trong 2 năm. Đây là mức LS mà nhà băng này đã tăng lên từ hồi tháng 7. Là NH cho vay mua nhà với LS khá cạnh tranh trên thị trường hiện nay, Shinhan Bank cho vay 1 năm đầu tiên 8,2%/năm; cố định LS vay 36 tháng là 8,9%/năm; 60 tháng ở mức 9,5%/năm. Trước mặt bằng LS cho vay hiện đang tăng lên, phía NH cho hay khả năng tháng 12 sẽ điều chỉnh.

Đối với khách hàng doanh nghiệp (DN), mặt bằng LS cho vay hiện đang được các NH kìm lại. Thế nhưng ông Trần Thanh Phong, Giám đốc Công ty Thiên Bút, lo ngại đến thời điểm chỉnh LS vài tháng tới sẽ không còn được như hiện nay. Khả năng LS tăng thêm khoảng 0,5%/năm là điều khó tránh khỏi khi LS huy động của các nhà băng đang tăng cao.

Đua huy động vốn, lãi lên 8,2%/năm

Cuộc đua huy động vốn của các NH đang vào giai đoạn tăng tốc. Một số NH liên tục thay đổi LS theo xu hướng tăng lên. Sau 2 ngày thay đổi LS, NH TMCP Sài Gòn (SCB) ngày 28.9 lại tiếp tục tăng LS thêm 0,15 – 0,2%/năm. LS kỳ hạn 6 tháng đối với tiết kiệm Phát Lộc Tài lên 7,2%; tiết kiệm online lên 7,25%/năm. Kỳ hạn gửi 9 tháng có LS tương ứng 7,35% và 7,4%/năm. Kỳ hạn 12 tháng lên 7,5% và 7,55%/năm. Mức LS cao nhất của nhà băng này lên 7,75% ở kỳ hạn 36 tháng. Ngoài ra, chứng chỉ tiền gửi 24 tháng, LS kỳ lĩnh lãi thứ 1 áp dụng cho khách hàng cá nhân tăng từ 7,75% lên 7,95%/năm. Chính sách ưu đãi cho khách hàng tham gia sản phẩm chứng chỉ tiền gửi 24 tháng điều chỉnh tăng từ 0,35% lên 0,55%/năm.

NH số Cake by VPBank cũng tăng LS huy động lên cao 8,2%/năm ở kỳ hạn 36 tháng, gửi từ 300 triệu đồng trở lên. Đối với kỳ hạn 6 tháng, LS cố định ở mức 7,1%/năm; còn LS bậc thang theo số tiền gửi từ 7,1 – 7,4%/năm. Kỳ hạn 12 tháng có LS cố định 7,7%; LS bậc thang từ 7,7 – 8%/năm. Số tiền gửi theo bậc thang thấp nhất là 50 triệu đồng. Một NH khác có mức LS lên 8,2%/năm là MSB tiết kiệm online đặc biệt kỳ hạn 15 tháng, trong khi LS online bình thường là 7,7%/năm. Ngoài ra, LS đặc biệt online kỳ hạn 6 tháng cũng lên 7,5% (online bình thường là 7%), 12 tháng lên 8% (bình thường là 7,5%/năm).

Sau nhiều ngày án binh bất động, các NH thương mại có vốn nhà nước lớn đã điều chỉnh lãi huy động tăng từ 0,5 – 1%/năm tùy theo kỳ hạn. VietinBank huy động LS các kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng từ 4,1 – 4,4%/năm, 6 tháng ở mức 4,7%/năm nhưng 12 tháng tăng lên 6,4%/năm. Agribank tăng LS kỳ hạn 3 – 5 tháng lên mức 4,4%/năm, trong khi kỳ hạn 1 và 2 tháng LS ở mức 4,1%/năm. LS các kỳ hạn từ 6 – 11 tháng cao nhất là 4,8%/năm và các kỳ hạn dài từ 12 – 24 tháng là 6,4%/năm. Tương tự, Vietcombank cũng điều chỉnh LS huy động tại quầy lên 4,1 – 4,8%/năm đối với kỳ hạn dưới 12 tháng. Riêng khách hàng gửi tiết kiệm online, LS tăng thêm 0,5 – 0,8%/năm, mức LS cao nhất lên 6,9%/năm ở kỳ hạn 12 tháng. BIDV là NH cuối cùng trong nhóm NH “big 4” tăng LS huy động, lên bằng mức LS của các NH trên.

Ông Nguyễn Đức Độ, Phó viện trưởng Viện Kinh tế – Tài chính (Học viện Tài chính), cho rằng khó có giải pháp nào kìm LS cho vay không tăng lên trong thời gian tới. Quyết định tăng LS điều hành của NHNN vừa qua là do LS USD của Mỹ đã tăng lên. LS tiền đồng tăng lên để ổn định tỷ giá. Bởi tỷ giá tăng sẽ tác động đến giá cả nguyên vật liệu nhập khẩu. Hy vọng vào thời điểm cuối năm, tỷ giá ổn định sẽ giữ cho mặt bằng LS trên thị trường không tăng quá mạnh. Ông Nguyễn Đức Độ cũng chỉ ra rằng giải pháp hiện nay để có nguồn vốn rẻ cho DN đó là gói hỗ trợ LS 2%. Trong tình hình chi phí vốn hiện tăng lên, các DN cũng nên tính toán và dự báo sức chịu đựng như thế nào để có thể hạn chế sử dụng vốn vay.

Ông Đinh Thế Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Tin học & Kinh tế ứng dụng, cũng cho rằng tăng LS là điều tất yếu trong bối cảnh hiện nay. Việc giảm lãi vay là điều mong muốn của thị trường nhưng nguồn tiền giá rẻ hiện nay không còn thì DN, cá nhân phải chấp nhận bởi mức độ tăng LS trên thị trường hiện nay, theo đánh giá của ông Hiển là phù hợp. Ước tính, LS cho vay tăng 1%/năm, mà DN sử dụng vốn vay chiếm 3 – 5% hoạt động thì chi phí lãi vay trong giá thành sản phẩm khoảng 0,2%. Mức tăng này, DN có thể giảm lợi nhuận biên, giảm chi phí vận hành hoặc tăng giá sản phẩm. Chỉ có những DN vay lớn như bất động sản thì mới phải chịu tác động nhiều khi lãi vay tăng. “Điều mà DN hiện nay đang lo sợ đó là thị trường xuất khẩu sụt giảm, tiêu thụ trong nước giảm khi thu nhập người tiêu dùng đi xuống…”, ông Đinh Thế Hiển cho hay.