Người di cư tìm cách vượt rào từ Belarus, Ba Lan hối thúc NATO can thiệp

Những khối gỗ lớn được đưa đến khu vực biên giới Belarus khiến Ba Lan lo ngại người di cư sẽ dùng để vượt qua hàng rào  AFP

Hãng Reuters ngày 15.11 dẫn lời Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki cho rằng NATO phải có những bước đi cụ thể nhằm giải quyết khủng hoảng người di cư tại biên giới với Belarus.

Ông cho biết Ba Lan, Lithuania và Latvia, 3 nước giáp biên giới với phía tây Belarus, có thể đề nghị NATO tham vấn dựa trên hiệp ước của khối. Điều 4 của Hiệp ước NATO quy định bất cứ thành viên nào cũng có thể đề nghị tham vấn khi bị đe dọa về toàn vẹn lãnh thổ, độc lập chính trị hay an ninh.

Hàng ngàn người di cư, chủ yếu từ các nước Trung Đông, đã đến Belarus với hy vọng vượt biên vào các nước Liên minh châu Âu (EU) và hiện bị mắc kẹt tại biên giới với Ba Lan trong thời tiết băng giá.

Lực lượng biên phòng Ba Lan cho hay căng thẳng gia tăng tại biên giới, cáo buộc phía Belarus hướng dẫn và cung cấp thiết bị cho người di cư nhằm tìm cách vượt biên.

“Những khối gỗ lớn đang được đưa đến, có lẽ dùng để hạ hàng rào”, theo phát ngôn viên Katarzyna Zdanowicz của Lực lượng biên phòng Ba Lan.

Hình ảnh trên Twitter của Bộ Nội vụ Ba Lan cho thấy vòi rồng dường như được đưa đến biên giới, kèm theo cảnh báo sẽ sử dụng nếu những người di cư tỏ ra bất tuân.

EU cáo buộc Belarus dồn người di cư gây bất ổn biên giới để đáp trả các lệnh cấm vận, dù Belarus nhiều lần bác bỏ. Một số nước trong khu vực thậm chí lo ngại rằng căng thẳng có thể dẫn đến xung đột quân sự.

“Chúng ta bày tỏ quan ngại là chưa đủ mà cần các bước cụ thể và cam kết từ toàn khối”, ông Morawiecki kêu gọi.

Tổng thống Nga Vladimir Putin, người ủng hộ Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko, cho hay Nga sẵn sàng giúp giải quyết khủng hoảng.

Nga bác bỏ cáo buộc nước này và Belarus liên quan khủng hoảng người di cư. Tổng thống Putin cho rằng phương Tây chịu trách nhiệm cho tình trạng khủng hoảng, xuất phát từ xung đột ở Iraq và Afghanistan.

Thủ tướng Morawiecki cho hay các nhà lãnh đạo EU sẽ thảo luận về các lệnh cấm vận thêm đối với Belarus, trong đó có khả năng đóng cửa hoàn toàn biên giới.

Quan chức phụ trách đối ngoại của EU Josep Borrell cho biết liên minh này sẽ ra thêm các lệnh cấm vận đối với Belarus, bao gồm các hãng hàng không và du lịch liên quan việc vận chuyển người di cư.

Thủ tướng Morawiecki cho rằng EU cần chung sức cấp vốn xây tường biên giới.

Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ State Antony Blinken hôm 13.11 đã điện đàm với người đồng cấp Ba Lan Zbigniew Rau và nói rằng hành động của Belarus đe dọa an ninh khu vực và gây xao lãng các hành động quân sự của Nga gần biên giới Ukraine.

Về phía Belarus, Ngoại trưởng Vladimir Makei cho rằng các lệnh cấm vận của EU đối với nước này liên quan khủng hoảng người di cư là “vô vọng và phản tác dụng”.

Phát biểu được đưa ra sau cuộc gặp cấp cao đầu tiên giữa Belarus và EU kể từ khi xảy ra khủng hoảng. Trong thông cáo, ông Makei cho hay đã thông báo với ông Borrell về “các bước Belarus tiến hành nhằm giảm dòng người di cư từ châu Á, châu Phi và Trung Đông”.

Hai bên cũng đã thảo luận việc phối hợp với các tổ chức do Liên Hiệp Quốc dẫn đầu để viện trợ cho người di cư bị mắc kẹt ở biên giới.