Khai báo đã tiêm vắc xin tại một lễ hội âm nhạc ở Carhaix-Plouguer, Pháp ngày 8-7 – Ảnh: AFP

Liên minh châu Âu (EU) đã phân phối đủ vắc xin COVID-19 cho 27 nước thành viên để đạt mục tiêu chung là tiêm đầy đủ cho ít nhất 70% người trưởng thành. Thách thức còn lại của EU là tăng cường tiêm chủng và thuyết phục người dân còn chần chừ đi tiêm.

Tuy nhiên, tỉ lệ 70% vẫn đang gây tranh cãi. Mới đây, Hội đồng khoa học Pháp cho rằng chỉ có thể kiểm soát đại dịch khi 90-95% dân số được tiêm vắc xin hoặc có miễn dịch tự nhiên sau nhiễm bệnh.

Nâng dần mục tiêu

Theo báo The Guardian, hôm 10-7, bà Ursula von der Leyen – chủ tịch Ủy ban châu Âu – khẳng định EU đang trên lộ trình đạt được mục tiêu tiêm vắc xin COVID-19 cho 70% người trưởng thành vào mùa hè năm nay khi khoảng 500 triệu liều vắc xin đã được phân phối trên toàn khối trong ngày 11-7.

EU cũng có kế hoạch sẽ cung cấp thêm vắc xin cho các nước thành viên, đặc biệt là những loại vắc xin hiệu quả với biến thể mới. Thông tin này từ bà Leyen gợi ý rằng EU sẽ không ngừng ở mục tiêu tiêm cho 70% người trưởng thành mà sẽ hướng đến các mốc cao hơn.

Ngưỡng đạt miễn dịch cộng đồng khác nhau với từng loại bệnh. Với nhiều điều còn chưa biết về SARS-CoV-2 gây ra COVID-19, các chuyên gia hy vọng khi có 60-90% người dân có miễn dịch, dù là nhờ vắc xin hoặc do bị nhiễm bệnh, nơi đó sẽ đạt được miễn dịch cộng đồng.

Ngưỡng này có thể tăng lên dần đến 80-90% khi các biến thể của SARS-CoV-2 lây lan nhanh hoặc độc tính mạnh hơn xuất hiện.

Vậy nên mới đây, tiến sĩ Mike Ryan – giám đốc Chương trình y tế khẩn cấp của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) – cho biết các nghiên cứu chỉ ra rằng cần ít nhất 80% dân số được tiêm vắc xin COVID-19 để giảm thiểu nguy cơ xảy ra các đợt bùng phát mới, hay nói cách khác là đạt miễn dịch cộng đồng.

Bác sĩ Anthony Fauci – chuyên gia dịch tễ học hàng đầu của Mỹ – cho biết trên Đài CNN rằng mốc 70-85% dân số tiêm vắc xin là cần thiết để có miễn dịch cộng đồng với virus và không phải lo ngại về các ổ dịch lớn.

Đối với Mỹ, để có thể đạt tỉ lệ 70% tiêm vắc xin đầy đủ, quốc gia này phải cố gắng đi từng nhà, vận động từng khu phố có tỉ lệ tiêm chủng thấp suốt mùa hè này.

Tại Pháp, làn sóng thứ tư liên quan đến biến thể Delta có thể ập đến nhanh chóng, gây hậu quả cho hệ thống y tế mặc dù mức độ tiêm chủng cao.

Hội đồng khoa học Pháp cảnh báo và cho rằng đại dịch có thể không thể kiểm soát trừ khi 90-95% người dân được tiêm vắc xin hoặc có miễn dịch tự nhiên do nhiễm bệnh.

Khi tỉ lệ miễn dịch cộng đồng càng cao thì người dân trong cộng đồng, những người không thể tiêm (vì các vấn đề sức khỏe không cho phép họ tiêm hoặc chưa đủ tuổi tiêm) càng được bảo vệ và khả năng xuất hiện các đợt bùng phát lớn càng ít.

Châu Âu tăng mạnh ca nhiễm

Tại Pháp, sau khi giảm từ mốc hơn 42.000 ca nhiễm mỗi ngày vào thời điểm giữa tháng 4-2021, xuống chỉ còn hơn 2.000 ca mỗi ngày vào cuối tháng 6, số ca nhiễm COVID-19 mới trung bình trong tuần ở Pháp đã tăng lên nhanh chóng từ tháng 7 và tăng hơn 50% mỗi ngày, một xu hướng tương tự như giai đoạn đầu của các đợt dịch trước.

Cho đến nay, chỉ khoảng 50% dân số Pháp đã tiêm ít nhất một liều vắc xin và 40% dân số tiêm đủ hai liều. Chính phủ Pháp hy vọng 2/3 dân số, tương đương khoảng 35 triệu người, sẽ được tiêm vắc xin đầy đủ vào cuối tháng 8-2021.

Các nghiên cứu gần đây cho thấy biến thể Delta làm giảm hiệu quả của vắc xin trong giảm triệu chứng bệnh nhưng hai liều vắc xin vẫn có hiệu quả cao trong ngăn ngừa các ca bệnh nặng và tử vong.

Haute Autorité de Santé, tổ chức có vai trò giám định hệ thống các bệnh viện tại Pháp, kêu gọi thực hiện tiêm vắc xin COVID-19 bắt buộc với tất cả nhân viên y tế và các chuyên gia khác tiếp xúc với những người dễ bị nhiễm COVID-19, một nỗ lực để tăng tỉ lệ tiêm chủng.

Theo tổ chức này, dù số ca nhiễm mới và áp lực lên hệ thống bệnh viện đang ở mức khá thấp, động lực của dịch bệnh ở Pháp là đáng kể và có thể nhanh chóng làm tình hình xấu đi.

Viện hàn lâm y học quốc gia Pháp cũng kêu gọi nhà chức trách tiêm vắc xin bắt buộc với những người từ 12 tuổi trở lên.

Tại Anh, cập nhật ngày 10-7 cho thấy số ca nhập viện do COVID-19 của quốc gia cũng tăng 57% và số ca nhiễm tăng 30% sau một tuần lên 32.367 trường hợp.

Một số nhà khoa học lo ngại về quyết tâm mở cửa lại hoàn toàn nền kinh tế, bỏ các biện pháp hạn chế, kể cả đeo khẩu trang vào ngày 19-7.

Tuy nhiên, Thủ tướng Anh Boris Johnson dường như sẽ không thay đổi ý định với lý do tỉ lệ tiêm vắc xin cao với khoảng 68% dân số đã tiêm ít nhất một liều, có tác dụng bẻ gãy mối liên hệ giữa các trường hợp nhiễm và mắc bệnh nặng hoặc tử vong.

Thông điệp trong ngày 11-7 của Chính phủ Anh là người dân không được quên sự tồn tại của virus nhưng cần hành xử cẩn trọng theo các hướng dẫn an toàn khi quay lại cuộc sống bình thường.