Dành thời gian nhiều hơn cho con trẻ, tạo điều kiện để con dần hòa nhập, tiếp xúc an toàn với con người, thiên nhiên là những điều các bậc phụ huynh cần làm (Ảnh chụp tại thành phố Sydney, Úc) – Ảnh: ANH PHẠM

Lướt qua các trang báo quốc tế hàng đầu hiện nay như CNN, New York Times, Los Angeles Times…, không khó để nhận thấy những tâm sự của các bậc phụ huynh về việc tính cách, sở thích của con họ thay đổi “hậu COVID-19”.

Ai cũng trở nên rất khác

Trong đại dịch rất nhiều đứa trẻ chứng kiến cha mẹ thất nghiệp, gây gổ và thậm chí có em chứng kiến người thân ra đi đột ngột… Mặt khác, chính các em cũng phần nào thay đổi do dành thời gian trên mạng quá nhiều (một khi đã bước vào mạng xã hội hoặc các ứng dụng công nghệ, hành vi và thế giới quan của các em đa phần sẽ bị thuật toán quyết định), ít hẳn cơ hội tương tác ngoài đời thực vì mãi quanh quẩn trong nhà, sợ hãi với việc tiếp xúc người khác do ám ảnh nhiễm bệnh.

Có hai con nhỏ, chị Nguyễn Trần Phi Yến (giảng viên ĐH Quốc tế, ĐH Quốc gia TP.HCM) cho biết cuộc sống của gia đình thay đổi rất nhiều từ đại dịch.

“Nhìn mặt tích cực thì cha mẹ và các bé có nhiều thời gian cho nhau hơn hẳn trước đây. Dẫu vậy, thật khó lột tả cảm xúc khi đang làm việc ở nhà mà nghe con nài nỉ: “Mẹ ơi, mẹ đừng làm việc nữa, mẹ chơi với con đi”. Và chúng tôi phải học cách diễn đạt tinh tế về việc mình đang bận làm việc mà không khiến các bé buồn, nghĩ rằng cha mẹ thích công việc hơn chơi đùa với bé” – chị nói.

Còn chị Phương M. (phó phòng kinh doanh một công ty nước ngoài) lại cho biết hai năm gần đây chị thường xuyên căng thẳng, tranh cãi với chồng.

“Do ảnh hưởng COVID-19, tình hình kinh doanh công ty trồi sụt, nhân sự bị cắt giảm nên đầu việc tăng rõ. Chồng tôi lại không thật sự đồng cảm. Có những lần thấy con rơm rớm nước mắt khi hai vợ chồng nặng nhẹ nhau trên bàn ăn, tôi xót xa mà không biết phải làm gì vì thật sự quá mệt” – chị Phương M. mệt mỏi nói.

Cả hai vợ chồng đều làm quản lý nên thời gian dành cho con rất eo hẹp, thấy đứa con trai 15 tuổi suốt ngày chúi mắt vào màn hình laptop và game nhưng hai vợ chồng đều không biết góp ý thế nào.

“Mình không có thời gian dành cho con, mà giờ dịch bệnh nên cũng không muốn con ra đường, gặp người này người nọ nên không trách con được. Thôi cứ để con như vậy rồi tới đâu tính tới đó” – chị Phương M. thở dài.

Cần quan tâm sức khỏe tinh thần cho con

Là một người mẹ đồng thời là chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục, chị Nguyễn Thúy Uyên Phương thường quan sát, tiếp xúc nhiều trẻ em.

“Tôi thấy sức khỏe tinh thần của trẻ em trong dịch bệnh bị ảnh hưởng rất nhiều và là điều đặc biệt cần sự quan tâm, tiếc là nó đang bị chìm lấp đi giữa nhiều vấn đề khác của COVID-19” – chị Uyên Phương nhận định.

Theo chị Uyên Phương, có những điều nhìn tưởng đơn giản nhưng thực chất không đơn giản chút nào. Chẳng hạn, việc đóng cửa trường học không chỉ là cho học sinh thôi đến trường, ở nhà chơi mà việc đến trường của các bé có hai sứ mệnh: đó là nơi các em tìm thấy sự tương tác, kết nối những niềm vui trong việc chơi đùa với bạn bè cùng trang lứa.

Kế đến, trường học là nơi các em đến để tìm thấy mục tiêu, ý nghĩa cuộc sống của mình. Khi những điều trên đột ngột bị “cắt đứt”, sẽ dẫn đến không ít hệ lụy, sự hụt hẫng, trống trải ở các em.

“Người lớn chúng ta khi đi làm không hẳn chỉ vì đồng lương, mà còn muốn tạo ra giá trị, ý nghĩa cho cuộc sống. Tương tự, việc ở nhà vui chơi suốt ngày không chắc sẽ khiến các em vui, hạnh phúc bằng việc đến trường” – chị Uyên Phương nói.

Dưới góc nhìn người làm giáo dục, chị Uyên Phương cho rằng nhà trường nên góp phần hỗ trợ các bậc phụ huynh, dẫn dắt các em giữa giai đoạn mọi thứ xáo trộn: “Chẳng hạn trường có thể gợi ý các kênh thông tin bổ ích để các em dõi theo, học hỏi.

Nhà trường cũng có thể lập ra những diễn đàn chính thống để các em có thể tham gia những hoạt động, phong trào trực tuyến, gặp gỡ bạn bè và nhận được sự hỗ trợ, dẫn dắt tư duy từ thầy cô. Như chúng ta có thể tổ chức buổi chia sẻ trực tuyến “Làm gì để có thể gửi lời cảm ơn ý nghĩa đến các y bác sĩ đang tham gia chống dịch?” trên diễn đàn trường”.