Chiều nay, 6.11, trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội Vũ Thị Thuỷ (Hải Dương) về tình trạng lợi dụng mạng xã hội để thông tin sai lệch về tình hình đất nước, bôi nhọ, xuyên tạc, bịa đặt về cá nhân, đưa thông tin giả mạo làm hoang mang trong nhân dân, Bộ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, trong thời gian tới, đặc biệt trong năm 2021, sẽ yêu cầu định danh người sử dụng mạng xã hội.

Cụ thể, Bộ trưởng cho biết, tin sai và tin giả đang là vấn nạn toàn cầu. Tin giả ở Việt Nam chủ yếu trên các nền tảng xuyên biên giới, mà chủ yếu nữa, là Facebook và YouTube.

“Việt Nam là một nước có chủ quyền trên không gian mạng, do vậy, các nền tảng nội dung xuyên biên giới phải tuân thủ luật pháp Việt Nam”, Bộ trưởng Hùng khẳng định và cho biết thời gian qua, Bộ TT-TT xác định làm sạch không gian mạng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm và làm rất quyết liệt.

Về thể chế, đã ban hành Nghị định 15 về xử lý vi phạm hành chính trên mạng xã hội.

Về công cụ quản lý, đã xây dựng và hoàn thành Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia, có năng lực xử lý mỗi ngày 300 triệu tin; có thể phân tích, đánh giá, phân loại và phát hiện sớm. Bộ cũng đã hình thành các đường dây nóng để tiếp nhận phản ánh về tin giả, tin xấu độc.

Về thực thi pháp luật, Bộ TT-TT đã “làm việc cứng rắn” với các nền tảng xuyên biên giới, nhất là Facebook và YouTube.

“Tỷ lệ đáp ứng gỡ bỏ thông tin xấu độc của Facebook đã tăng từ 10% lên 95% và của YouTube tăng từ 50% lên 90%. Số lượng gỡ bỏ thông tin xấu độc của Facebook năm 2020 là tăng lên 30 lần so với năm 2017 và số lượng gỡ bỏ video xấu độc trên YouTube năm 2020 tăng 8 lần so với 2017. Số trang giả mạo được gỡ bỏ cũng tăng 8 lần so với 2017″, Bộ trưởng Hùng nêu rõ con số.

Về xử lý vi phạm hành chính, thì từ đầu 2020 đến nay, Bộ và các Sở TT-TT phối hợp với cơ quan chức năng địa phương đã xử phạt hàng trăm trường hợp vi phạm về tin sai, tin giả, xử lý hàng ngàn đơn thư khiếu nại phản ánh tố cáo về tin giả, cũng theo Bộ trưởng Hùng.

Về giải pháp thời gian tới, đặc biệt năm 2021, ông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Bộ TT-TT sẽ tập trung một số việc.

Một là tiếp tục sửa các quy định của pháp luật có liên quan về mạng xã hội và tin giả.

Hai là ban hành Bộ quy tắc ứng xử trên không gian mạng trong năm nay.

Ba là yêu cầu định danh người sử dụng mạng xã hội và “coi đây là căn cơ để người sử dụng không còn nghĩ rằng lên mạng xã hội là vô danh, vì thế mà vô trách nhiệm”.

Thứ tư là tiếp tục phát triển các công cụ rà quét, vì quản lý không gian mạng phải bằng công nghệ.

Thứ năm, các nền tảng xuyên biên giới phải tuân thủ pháp luật Việt Nam. Bộ TT-TT sẽ cùng với Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới đóng thuế và kiểm soát dòng tiền thanh toán vì “hiện nay 4 công ty lớn là GAFA (Google, Amazon, Facebook và Apple) phát sinh doanh thu tại Việt Nam là hàng tỉ đô la Mỹ nhưng chưa đóng thuế”.

Thứ sáu, Bộ trưởng đề nghị Quốc hội thay đổi quy định về xử phạt có tính răn đe vì chúng ta mới xử phạt bằng con số tuyệt đối mà chưa sử dụng mức phạt dựa trên doanh thu.

Nếu chúng ta phạt 100 triệu đồng, khoảng 5.000 đô la Mỹ đối với cá nhân, doanh nghiệp nhỏ thì là lớn, nhưng với doanh nghiệp hàng chục tỉ đô la thì quá nhỏ. Các nước đã áp dụng hình phạt trên doanh thu với các nền tảng xuyên biên giới, thí dụ 4% doanh thu, với Facebook thì mức phạt này là trên 1 tỉ đô la Mỹ, Bộ trưởng nêu ví dụ.

“Tóm lại, quy trình, hành vi, vi phạm pháp luật phải rõ ràng trong văn bản pháp luật. Mức phạt phải có tính răn đe. Công cụ phát hiện tự động bằng công nghệ. Sau đó là thực thi nghiêm minh, dù là nước ngoài hay trong nước”, Bộ trưởng Hùng kết thúc câu trả lời của mình.