Con gái tôi lẽo đẽo theo cha mẹ đi chợ với vẻ háo hức hiện rõ trên khuôn mặt. Từng mẹt rau, mẹt quả đều khiến con thích thú nán lại đứng nhìn. 

Tôi bụng bầu tháng cuối, đi lại nặng nề, chen chợ đông người thở không ra hơi còn phải lôi tay một đứa nhỏ tò mò ưa khám phá. Chồng tôi hẳn nhiên chẳng thích chuyện chợ búa của đàn bà nhưng buộc phải đi cùng để xách đồ giúp tôi đỡ mệt.

Trời nắng gắt, mồ hôi nhễ nhại, chồng bảo “mua bán nhanh nhanh còn về”. Nhưng con gái tôi không bận tâm đến nắng nôi, dán mắt vào bầy vịt đang kêu càm cạp trong bu. Con thích thú khi thấy ai đó thò tay nhấc một chú vịt có bộ lông trắng muốt đặt lên cân. Tay con giằng ra tuột khỏi tay cha mẹ, mặc cho tôi luôn miệng giục “đi nhanh lên con”.

Bị lôi ra khỏi đám gà vịt, con tôi lại sà ngay vào mấy con mèo vàng ươm đang nằm sưởi nắng và bú mẹ cạnh sạp bán hành tỏi. Vì mải nhìn mèo không chú ý đường đi nên lúc chạy theo cha mẹ, con gái tôi bị vấp ngã ra giữa chợ đúng đoạn đường gồ ghề, còn đọng nước sau những ngày mưa đất đai nhão nhoẹt. Giơ hai bàn tay bê bết đất bị đá nhọn găm vào con gái tôi òa khóc. 

Chưa kịp đỡ con đứng dậy chồng tôi đã nặng lời quát mắng khiến con càng sợ hãi. Xung quanh bao con mắt của người lạ đổ dồn vào nhìn con khiến tôi thật sự không chịu đựng nổi. Tôi bảo chồng “thôi đừng quát mắng con giữa chợ”. Rồi vội lau nước mắt cho con.

Con cúi gằm mặt nhìn xuống đôi dép hình công chúa Elsa luôn đeo trái chân bị lem nhem đất cát, tôi tự nhiên ứa nước mắt vì thương. Suốt quãng đường ngồi trên xe để về nhà con chỉ hỏi duy nhất một câu “Sao bố lại mắng con trước đông người?”.

Chúng ta, những người lớn đầy sĩ diện lúc nào cũng muốn được người khác tôn trọng nên sáng sớm bước ra khỏi nhà là quần là áo lượt, khăn mũ chỉnh tề. Sự cẩu thả, luộm thuộm, cục cằn đều để lại ở nhà nên thành ngữ mới có câu “tốt đẹp bày ra, xấu xa đậy lại”. Ấy là bởi chúng ta coi trọng danh dự của bản thân trước mắt người khác. Vì danh dự mà nhẫn nhịn không muốn để ai phải thất vọng hay đánh giá thấp về mình. 

Trong gia đình, ngay cả lúc nóng giận nhất vẫn còn nhớ đến câu “vợ chồng đóng cửa bảo nhau”. Ấy là vì không muốn bị thiên hạ dòm ngó, bàn tán chuyện trong nhà. Ở nhà có khi không ngồi ăn cùng mâm mà ra ngoài vẫn nắm tay nhau cười mỉm. Vậy mà chúng ta lại quên mất những đứa trẻ cũng có danh dự của mình, cũng cần được cha mẹ tôn trọng và giữ gìn, nhất là khi ở giữa đám đông.

Tôi luôn có quan niệm con cái có sai ở ngoài đường cũng về nhà dạy dỗ. Nhất là khi con trẻ đã đến tuổi có ý thức về lòng tự trọng. Mắng chửi con trước đám đông là một cách giáo dục tai hại sẽ khiến trẻ tự ti, mặc cảm. 

Nhưng dù dạy con ở nơi chỉ có hai mẹ con, cũng không được chì chiết con bằng những lời nặng nề. Con cái cần được cha mẹ tôn trọng ngay cả khi mắc lỗi lầm. Đó không chỉ là giáo dục đúng cách, mà còn là lối ứng xử văn minh của bậc làm cha làm mẹ đối với con mình.

Tuy nhiên, đôi khi cả cha mẹ đồng lòng về cách giáo dục con lại không dễ…