01/11/2024

Tìm thấy gen… yêu đời

Một nghiên cứu gen trên quy mô lớn, với sự tham gia của hơn 190 nhà nghiên cứu thuộc 140 trung tâm, đã tìm ra những biến thể gen liên quan tới cảm giác hạnh phúc của con người và các trạng thái tinh thần khác.

 

Tìm thấy gen… yêu đời

 

Một nghiên cứu gen trên quy mô lớn, với sự tham gia của hơn 190 nhà nghiên cứu thuộc 140 trung tâm, đã tìm ra những biến thể gen liên quan tới cảm giác hạnh phúc của con người và các trạng thái tinh thần khác.

 

 

 

 

Tìm thấy gen... yêu đời
Những con người này đang rất hạnh phúc và họ hiểu rõ điều đó – Ảnh: Reuters

“Quá trình nghiên cứu lần này cũng giúp soi rọi các nguyên nhân của một trong những thách thức y học lớn nhất thời đại chúng ta: chứng bệnh trầm cảm

Giáo sư Meik Bartels thuộc Đại học Vrije Amsterdam

 

 

Theo Medical News Today, đây là một trong những nghiên cứu lớn nhất từng công bố về các loại gen liên quan tới hành vi con người.

Theo nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Nature, các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu gen của hàng trăm ngàn người khác nhau. Từ đó họ phát hiện những biến thể gen liên quan tới ba trạng thái tinh thần cơ bản của con người: hạnh phúc, trầm cảm và rối loạn thần kinh.

“Trời phú” tính yêu đời

Một trong các nhà nghiên cứu, ông Alexis Frazier-Wood, phó giáo sư về nhi khoa và dinh dưỡng tại Trường y khoa Baylor ở Houston (Mỹ), giải thích rõ hơn: “Chúng tôi đã tìm thấy ba biến thể gen liên quan tới cảm giác hạnh phúc trong mỗi người, nó cho biết mức độ cảm giác hạnh phúc của họ về đời sống”.

Nhóm nghiên cứu cũng nhận thấy các biến thể gen chủ yếu biểu hiện trong hệ thần kinh trung ương, các mô thượng thận và tuyến tụy.

Tuy nhiên, dù kết quả nghiên cứu mới nhất sẽ giúp con người phần nào hiểu hơn về xu hướng tình cảm của mỗi cá nhân, giới chuyên gia vẫn cảnh báo rằng gen không phải yếu tố chi phối toàn bộ cách thức con người suy nghĩ hay cảm giác về đời sống của họ. Nói cách khác, gen không quyết định toàn bộ câu chuyện về cảm giác hạnh phúc của mỗi người.

Theo nhóm nghiên cứu, yếu tố môi trường sống và cách tác động của nó tới các gen của con người cũng là khía cạnh đóng vai trò quan trọng không kém.

Dù vậy, việc nghiên cứu về gen có thể giúp chúng ta bắt đầu hiểu hơn vì sao một số người có vẻ như đã được “trời phú” (có sẵn gen quy định đặc điểm này) cho những thiên hướng cảm xúc để định hình các đặc điểm đó trong đời sống. Có lẽ vì thế chăng mà đôi khi ta thấy trong cuộc sống có những người luôn sống rất tích cực, lạc quan, bất kể hoàn cảnh nhiều trắc trở cỡ nào.

Các nhà nghiên cứu cũng hi vọng những phát hiện mới này sẽ giúp làm sáng tỏ hơn bức tranh về nguyên nhân tạo ra những khác biệt trong trải nghiệm về hạnh phúc. Họ cho rằng những khám phá mang tính bước ngoặt này chỉ mới thật sự bắt đầu và các biến thể gen đã tìm thấy chỉ là một phần nhỏ trong số những bí ẩn của bộ gen người vẫn đang chờ được khám phá thời gian tới.

Trời sinh cái mặt 
“già” sẵn

Trong khi đó, một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Current Biology cho biết các nhà khoa học đã tìm thấy một loại gen đặc biệt khiến người sở hữu có vẻ ngoài trông già hơn khoảng 2 tuổi so với tuổi thực của họ.

Theo Washington Post, một trong những đồng tác giả của nghiên cứu, ông Manfred Kayser cho biết đây là lần đầu tiên “tìm ra một gen giúp giải thích được phần nào lý do vì sao một số người trông già hơn hay trẻ hơn so với tuổi thực của họ”.

Kết luận được các nhà nghiên cứu đưa ra sau khi đã tính tới ảnh hưởng của tất cả yếu tố quen thuộc thường gây ảnh hưởng đến diện mạo một người như hút thuốc, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, độ tuổi, giới tính, các 
nếp nhăn…

Cụ thể, nhóm nghiên cứu đã xem xét gần 2.700 trường hợp người trưởng thành Hà Lan trông có vẻ già hơn so với tuổi thực. Họ đưa ảnh chụp của những người này cho người khác xem và yêu cầu đoán tuổi người trong ảnh.

Cùng với đó, nhóm nghiên cứu phân tích bộ gen của những người tham gia, xem xét tổng cộng khoảng 8 triệu biến thể gen.

Họ nhận ra một biến thể gen rõ ràng có liên quan tới vẻ ngoài già hơn một chút so với tuổi thực của những người mang gen này. Nhóm nghiên cứu khẳng định lại kết quả này khi xem xét bộ gen và vẻ ngoài của những người tham gia ở hai nghiên 
cứu khác.

Loại gen đặc biệt có tên MC1R, liên quan tới quá trình tổng hợp sắc tố melanin trong da, những người có nhiều melanin hơn thường có nước da sẫm màu hơn.

Các biến thể trong gen cũng liên quan tới nước da tái và tóc đỏ. Tuy nhiên vì nghiên cứu mới không tìm ra mối liên hệ giữa màu da người và diện mạo của họ, nên rất có thể biến thể gen cũng sẽ tác động lên vẻ bên ngoài con người theo nhiều cách khác nữa.

Các nhà nghiên cứu cũng lưu ý đây chỉ là một biến thể gen liên quan tới vẻ ngoài già hơn tuổi của con người. Có thể còn nhiều loại gen khác cũng có liên quan tới thực tế này.

Để có được kết quả nghiên cứu về gen hạnh phúc, nhóm các nhà khoa học đã phân tích cơ sở dữ liệu gen khổng lồ tập hợp từ nhiều nghiên cứu khác (lên đến 298.000 người), sau đó sử dụng các công cụ thống kê hiện đại để phân tích kho dữ liệu đó theo cách như thể tất cả dữ liệu này cùng thuộc về một nghiên cứu lớn.

D.KIM THOA ([email protected])