Trung Quốc hung hăng, ngư dân vẫn bám biển
Ông Trần Cao Mưu, tổng thư ký Hội Nghề cá Việt Nam, cho biết ngay trong ngày 27-5, Hội Nghề cá Việt Nam đã liên tiếp ra hai văn bản phản đối hành động của tàu cá Trung Quốc.
Trung Quốc hung hăng, ngư dân vẫn bám biển
Văn bản cũng kiến nghị các cơ quan chức năng điều tra làm rõ nhiều vụ tàu ngư dân Việt Nam bị đâm chìm trong thời gian qua, cũng như có biện pháp bảo vệ ngư dân khi sản xuất trên biển.
Đâm chìm tàu cá là hành động không thể chấp nhận
Đó là tiếng nói mạnh mẽ của ông Nguyễn Mạnh Hùng – chủ tịch UBMTTQVN TP Đà Nẵng – sáng 27-5 khi đến thăm gia đình bà Huỳnh Thị Như Hoa (trú P.Xuân Hà, Q.Thanh Khê, Đà Nẵng), chủ tàu cá ĐNa 90152 bị Trung Quốc đâm chìm trên vùng biển Hoàng Sa (Việt Nam). Còn Hội Nghề cá TP Đà Nẵng cho rằng bà Hoa là người bị hại và hoàn toàn có thể khởi kiện Trung Quốc ra tòa.
Ông Trần Văn Lĩnh (quyền chủ tịch Hội Nghề cá TP Đà Nẵng) cũng cho rằng: “Hành động đâm chìm tàu cá của Việt Nam có thể ví như hành vi ăn cướp. Bởi đây là vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam, tàu Trung Quốc lao vào húc cho chìm rồi bỏ chạy, để mặc ngư dân trôi trên biển”.
Gương mặt vẫn còn phờ phạc, bà Hoa cho biết may mắn nhất chính là khi tàu cá ĐNa 90152 chìm thì con tàu thứ hai của bà là tàu cá ĐNa 90508 do anh Nguyễn Đình Xin (Đà Nẵng) làm thuyền trưởng đã kịp có mặt ứng cứu 10 người trên tàu bị nạn.
Bà Hoa cho biết tàu của Trung Quốc khi thấy tàu cá ĐNa 90508 đang hành nghề lưới vây trên vùng biển Hoàng Sa (Việt Nam) thì liền áp sát. Do tàu này có công suất 615CV nên chúng không đuổi kịp và quay sang húc vào giữa tàu cá ĐNa 90152 (công suất 450CV).
Năm trước, cũng vào thời điểm này, tàu cá của bà Hoa cũng bị Trung Quốc áp sát khi đang trên đường vào bờ. “Chúng không đuổi kịp nhưng làm tàu của tôi chạy đường vòng tốn mấy phuy dầu” – bà Hoa nói thêm.
Tàu cá ĐNa 90152 bị chìm khiến bà Hoa thiệt hại 2,5 tỉ đồng, ngoài số tiền nợ ngân hàng hơn 1 tỉ đồng, gia đình bà còn nợ bên ngoài gần 1 tỉ đồng vay mượn đóng tàu ĐNa 90508.
“Tôi sẽ tiếp tục ra khơi trên con tàu còn lại. Cũng mong ngân hàng, thành phố khoanh nợ, giãn nợ để chúng tôi tiếp tục bám biển” – bà Hoa cho hay.
Trốn vợ đi biển
Cách nhà bà Hoa không xa là một đại gia đình của làng biển với những người phụ nữ đang ngóng về biển cả nơi có chồng, có anh em đang ở đó.
Đó là gia đình thuyền trưởng Nguyễn Đình Xin của tàu cá ĐNa 90508. Chị Đặng Thị Sương (vợ anh Xin) cho biết đi trên tàu cá ĐNa 90508 toàn là anh em trong nhà: em trai là Đặng Văn Quang, em rể Trần Văn Dũng, Trần Quốc Anh. Còn thuyền trưởng tàu cá ĐNa 90152 Đặng Văn Nhân cũng là em ruột chị Sương.
Theo chị Sương, anh Xin là thuyền trưởng lão luyện, trước đây cũng cầm lái con tàu riêng của gia đình. Anh từng sống sót kỳ diệu khi đương đầu với cơn bão Chanchu.
Tuy nhiên đến cơn bão Xangsane, con tàu bị đánh chìm, từ đó anh Xin đi cầm lái thuê cho những con tàu ở Đà Nẵng dọc ngang Hoàng Sa, Trường Sa.
“Tối hôm qua ảnh điện về nói cách giàn khoan Trung Quốc chừng hơn chục hải lý. Sau khi cứu 10 ngư dân và chuyển cho cảnh sát biển, tàu còn đánh bắt hải sản nữa mới về. Ở nhà cứ yên tâm” – chị Sương tâm sự.
Ngồi cạnh chị Sương là chị Nguyễn Thị Thành, vợ ngư dân Trần Quốc Anh. Có lẽ trường hợp anh Anh đi biển là hi hữu nhất.
Chị Thành cho biết: “Hai tuần trước khi tàu xuất bến, tôi nói ảnh là không đi chuyến ni nữa, tình hình ngoài biển phức tạp quá. Ảnh chẳng nói chi. Đến 5g sáng, ảnh lặng lẽ lấy đồ đoàn, tắt điện thoại, trốn tôi đi ra đến tàu cá nổ máy mới gọi điện nói: Tôi đi có anh em, má nó cứ yên tâm ở nhà”. Sở dĩ anh Anh giấu vợ vì sợ chị can ngăn rồi lên cơn đau tim thì khổ.
Chiều cùng ngày, chị Sương vui mừng thông báo: “Anh Xin mới điện về, 10 ngư dân trên tàu ĐNa 90152 đã được chuyển sang tàu cảnh sát biển để đưa vào bờ. Sức khỏe mọi người đều tốt”.
Trao đổi với Tuổi Trẻ chiều tối 27-5, ông Hà Lê – phó cục trưởng Cục Kiểm ngư – cho biết tàu cá ĐNa 90152 đã được các tàu của lực lượng kiểm ngư trục vớt thành công và hiện đang được lai dắt vào bờ làm bằng chứng, tư liệu đấu tranh.
Cần những trợ lực cho ngư dân vươn khơi
Ngày 27-5, vừa trở về sau chuyến đánh bắt trên vùng biển Hoàng Sa, ngư dân Võ Ngọc Thạch (Phổ Thạnh, Đức Phổ, Quảng Ngãi) sở hữu hai tàu cá QNg 94876 và QNg 94760 cho biết hiện vùng biển Hoàng Sa truyền thống của mình khai thác, tàu bè Trung Quốc nhiều lắm. Anh em hành nghề giã cào đôi vừa làm vừa tránh.
Anh Thạch nói tiếp: “Họ cứ tưởng thu tàu là tôi hết vốn, bỏ biển. Đâu phải vậy, biển Hoàng Sa là nơi mưu sinh bao đời nay thì cớ sao phải bỏ. Hai chiếc tàu về bán hải sản xong, cho bạn chài xả hơi vài ngày rồi tiếp tục ra Hoàng Sa”.
Anh Thạch từng bị thương, bị Trung Quốc lấy tàu cá hồi tháng 7-2012 ở vùng biển Hoàng Sa, thiệt hại 1,5 tỉ đồng. Nhưng nghề biển ăn vào máu, anh Thạch vay mượn, được hỗ trợ đóng mới tàu tiếp tục ra Hoàng Sa.
Anh Phan Văn Nông vừa sửa xong tàu cá bộc bạch: “Với tôi, biển là nhà, không đi là nhớ. Dù Trung Quốc có hung hăng thế nào, ngư dân chúng tôi nhất quyết bám biển”.
Ông Phùng Đình Toàn, phó chi cục trưởng Chi cục Khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản (Sở NN&PTNT Quảng Ngãi), nhìn nhận việc Trung Quốc đưa giàn khoan vào vùng biển đánh bắt truyền thống làm ngư dân bị thiệt hại nặng nề.
Đã có tàu bị đập phá, thu giữ tài sản, người bị thương, rồi tàu ngư dân giờ đây phải tốn thêm nhiên liệu để đi vòng, đánh bắt xa hơn, chạy tránh trú tàu Trung Quốc.
Quảng Ngãi hiện có trên 5.400 tàu thuyền thì có hơn 2.500 tàu đánh bắt xa bờ, tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng đời sống ngư dân.
Ông nói thêm hiện Nhà nước chỉ có hai chính sách là hỗ trợ nhiên liệu tàu xa bờ và khi gặp thiên tai, còn các tổ chức xã hội cũng hỗ trợ thêm động viên ngư dân bám biển. “Cần thiết nhất lúc này là chính sách vay vốn ưu đãi để hỗ trợ ngư dân đóng tàu lớn yên tâm bám biển” – ông Toàn nói.
Còn ông Trần Cao Mưu cho biết hiện Bộ NN&PTNT đang gấp rút hoàn thiện dự thảo nghị định, lấy ý kiến các bộ ngành để sớm trình Chính phủ ban hành chính sách hỗ trợ.
Ông Mưu cho biết Hội Nghề cá cũng đã góp ý vào dự thảo nghị định này. Nếu được phê duyệt (như dự thảo) thì tới đây sẽ có rất nhiều chính sách nhằm hỗ trợ ngư dân bám biển, đánh bắt xa bờ.
Sẽ có chính sách hỗ trợ ngư dân đóng tàu cá vỏ sắt, như ngư dân đóng loại tàu này sẽ được vay vốn ưu đãi bằng 80-90% giá trị con tàu, được vay vốn lưu động để mua sắm ngư cụ, được hỗ trợ, bảo hiểm thân tàu, bảo hiểm ngư dân…
ĐỨC BÌNH - ĐOÀN CƯỜNG – VIỆT HÙNG