Cuộc trò chuyện giữa Tuổi Trẻ với hai sinh viên năm thứ tư: Trịnh Thị Hiền Phương (ĐH KHXH&NV, ĐHQG TP.HCM) và Phan Khương (Học viện Hành chính cơ sở TP.HCM) để cùng tìm câu trả lời.

* Có vẻ như năm qua để lại quá nhiều chuyện không đẹp của giới trẻ: dùng xăng đốt người yêu, hết yêu đòi lại quà, những tướng cướp chỉ vừa bước qua tuổi đôi mươi…

Phan Khương – Ảnh: Q.L.

– Hiền Phương: Tôi nghĩ nếu người trẻ được sống trong môi trường giáo dục đúng đắn hẳn nhiên đã không xảy ra những câu chuyện không đẹp như vậy. Dĩ nhiên không thể phủ nhận sự ảnh hưởng của môi trường xã hội, nhưng tôi vẫn cho rằng giáo dục gia đình phải là yếu tố quyết định trong việc hình thành nhân cách và ứng xử của mỗi con người. Nhà trường có chăng chỉ là giúp thêm định hướng cho mỗi bạn, và chắc chắn rằng không môi trường giáo dục nào lại dạy con người ta thành người hư.

– Phan Khương: Tôi không phủ nhận có sự tác động của môi trường xung quanh làm lệch lạc hành vi của một ai đó, nhất là mỗi người trẻ trong quá trình hoàn thiện nhân cách của mình. Song cá nhân tôi lại nghĩ những điều không hay mà một số bạn trẻ đã gây ra là do chính cá nhân mỗi bạn. Vì mỗi người phải chịu trách nhiệm về chính hành vi, ứng xử của mình trước khi đổ lỗi hay lý giải bằng một nguyên do nào đó.

* Theo bạn, nguyên nhân nào có thể lý giải cho những hành vi chưa đẹp ấy của người trẻ?

– Hiền Phương: Tôi nghĩ đạo đức xã hội đang xuống cấp khá nghiêm trọng. Khi mà những trào lưu trọng giá trị vật chất, sống thoáng của giới trẻ được tung hê, thậm chí ca tụng thì sẽ vẫn còn những biểu hiện chưa đẹp khác của giới trẻ. Giới trẻ thích khám phá nhưng cũng dễ bị ảnh hưởng và có khi là do học đòi, đua đòi nữa. Vì thực tế có những trường hợp tôi biết gia đình giáo dục rất đàng hoàng nhưng bản thân các bạn lại có nhiều biểu hiện không hay chút nào thì chắc chắn là do ảnh hưởng từ bên ngoài.

– Phan Khương: Có vẻ ở đâu đó các bạn đã bỏ quên các giá trị đạo đức nền tảng trong xã hội nên mới có chuyện không ít bạn trẻ hôm nay chỉ chú trọng vẻ bề ngoài, thích nổi tiếng nhanh và bằng mọi giá mà không mấy quan tâm đến giá trị bên trong làm nên cốt cách mỗi con người.

* Là người trẻ, bạn đối diện với thực tại xã hội thế nào khi có vẻ bức tranh ấy khá nhiều gam màu xám và tối?

Trịnh Thị Hiền Phương – Ảnh: Q.L.

– Phan Khương: Bản thân tôi khi đối diện với những điều ấy sẽ tự nhìn lại mình, và tôi tin nhiều bạn khác cũng sẽ làm thế. Nhìn lại để thấy mình phải có trách nhiệm hơn, cần hành động đẹp hơn với chính mình rồi lan đến cộng đồng xung quanh, bắt đầu từ mỗi hành động nhỏ nhưng phải thật đẹp trong từng mối quan hệ với bạn bè, cộng đồng quanh mình.

– Hiền Phương: Từ góc độ bạn bè, mình chơi với bạn thì hãy nhắc nhở bạn, cùng nhắc nhở lẫn nhau. Bởi có khi bạn bè nhắc nhau sẽ dễ hơn gia đình vì có thể cùng lứa tuổi, sở thích, cùng cách nghĩ của thế hệ. Thậm chí mỗi chúng ta còn cần biết lựa bạn mà chơi. Những biểu hiện xấu của giới trẻ chỉ là một nhóm, cá nhân nào đó nhưng có vẻ hiện tượng này ngày càng nhiều, phổ biến. Điều này cũng có một phần do truyền thông hiện nay phát triển nhanh quá nên cái xấu được thông tin nhiều hơn, xuất hiện nhanh hơn, dẫn đến việc có vẻ mọi người nhìn thấy xã hội toàn màu xám, nhưng tôi tin cái tốt vẫn áp đảo và có chỗ đứng vững chắc hơn trong cuộc sống.

* Mỗi bạn trẻ cần chuẩn bị gì cho một chặng đường mới để dẹp bỏ những hình ảnh chưa đẹp đã qua?

– Hiền Phương: Mỗi bạn nên xác định cho mình lý tưởng, ước mơ nào đó để theo đuổi và đi đến cùng để đạt được mục tiêu cuộc đời, tôi tin làm vậy họ sẽ sống tích cực hơn. Từ góc độ xã hội, quan trọng nhất vẫn là nền tảng giáo dục vốn có của mỗi gia đình, vì nhìn vào hành vi, cư xử của một ai đó chúng ta có thể đánh giá được phần nào văn hóa nền của gia đình ấy. Và mỗi thành viên trong gia đình sẽ làm gương cho nhau để cùng nhắc nhở nhau sao cho mỗi hành vi, ứng xử không chỉ đúng mà còn phải phù hợp với thuần phong mỹ tục, đạo đức xã hội.

– Phan Khương: Tôi thấy cùng với việc thông tin thì xã hội đã lên án và vẫn luôn cảnh tỉnh mọi người trước mỗi câu chuyện chưa đẹp, mỗi bạn trẻ nhìn vào đó hoàn toàn có thể nhận ra cái xấu để điều chỉnh sao cho hành vi của mình phù hợp nhất. Mỗi bạn cần bình tĩnh tiếp nhận trước mọi thông tin và sống có trách nhiệm hơn với chính mình, với cộng đồng. Đó cũng là cách để mỗi chúng ta góp phần làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn, xóa đi những hình ảnh chưa đẹp của giới trẻ thời gian qua. Tôi vẫn tin rằng cái xấu chỉ là nhóm nhỏ và không phải là điển hình, đại diện cho bộ mặt của giới trẻ hôm nay.

QUỐC LINH