Vây nhà máy gây ô nhiễm: Nhiều người bị doạ giết

Người dân dựng lều, bao vây lối vào Công ty Trường Khánh – Ảnh: T.Hoàng 

Sự việc xảy ra vì Công ty Trường Khánh không có giấy phép, chưa làm các thủ tục đánh giá tác động môi trường nhưng đã tự xây nhà máy sản xuất pro niken gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

Ném “bom xăng”, đổ phân vào nhà

Ông Nguyễn Văn Hanh (44 tuổi, thôn Châu Xá) cho biết từ đầu tháng 4 người dân phát hiện Công ty Trường Khánh vận hành nhà máy sản xuất pro niken liên tục nhả khói đen vào môi trường. Mỗi lần nhà máy nhả khói, người dân trong xã ngửi được mùi hôi tanh khó chịu gây tức ngực, khó thở. Sau đó người dân kiến nghị đến các cơ quan chức năng nhưng không thấy chính quyền giải quyết. Sau khi tìm hiểu phát hiện Công ty Trường Khánh không có giấy phép hoạt động nhà máy sản xuất pro niken nên ngày 13-6, hàng trăm hộ dân trong xã đã dựng lều chặn đường vào công ty.

Ngày 19-6, có một số người lạ mặt đến yêu cầu người dân tháo dỡ lều bạt nhưng người dân không nghe. Ông Hanh (được người dân cử ra làm đại diện gửi đơn kiến nghị) cho biết ngay hôm sau nhận được tin nhắn từ số điện thoại lạ dọa giết nếu không vận động bà con tháo lều bạt. Chiều 23-6, khi đang trên đường từ ngoài đồng về nhà thì ông Hanh bị năm thanh niên lạ mặt chặn đường, ông quay xe chạy thì những thanh niên này cầm gậy đuổi theo vụt ông. Đêm 24-6, gia đình ông Hanh đang ngủ thì nghe chó sủa và sau đó có người ném vật lạ vào nhà. Khi mở cửa ra, cả vợ chồng ông Hanh choáng váng vì thấy trên tường, trước cửa, sân nhà nhầy nhụa phân trộn với dầu nhớt và bùn được ném vào.

Đỉnh điểm của sự việc xảy ra đêm 25-6 khi gần chục người dân xã Duy Tân đang ngồi trông lều ở lối vào công ty thì bị khoảng 20 người lạ mặt đến đập phá, quăng “bom xăng” vào đốt lều. Ông Nguyễn Văn Tuấn (50 tuổi, thôn Châu Xá), một trong những người có mặt tại lều hôm đó, kể: “Hôm đấy có tất cả tám người đều là đàn ông ở lại trông lều. Khi chúng tôi đang đánh cờ, có khoảng 20 người đi đến đập vỡ bóng điện chúng tôi treo ngoài đường. Khi đến gần, họ quăng “bom xăng” vào lều, may mà chúng tôi còn thức nên chạy kịp”. Ông Tuấn cho biết thêm những người lạ mặt này đập phá lều, đập vỡ ba xe máy của người dân. Có người vì tiếc xe quay lại thì bị hành hung nên sợ quá phải bỏ chạy.

Nhà máy hoạt động trái phép, 3 lần đình chỉ không xong

Ông Lê Văn Kha, chủ tịch UBND xã Duy Tân, cho biết sự việc xảy ra là do Công ty Trường Khánh hoạt động không đúng mục đích, xây nhà máy sản xuất pro niken khi chưa được cấp phép. Theo đó, tháng 10-2011 UBND xã Duy Tân làm hợp đồng cho Công ty Trường Khánh thuê 11.700m2 đất xây dựng công ty sản xuất vật liệu xây dựng là vôi và xây dựng khu vui chơi giải trí, trồng cây lâu năm. Tháng 2-2013, khi phát hiện công ty hoạt động sai mục đích, UBND xã Duy Tân đã đình chỉ hoạt động và yêu cầu Công ty Trường Khánh tự tháo dỡ nhà máy xây dựng trái phép. “Trong quá trình yêu cầu, công ty vẫn cố tình hoàn thiện, xây dựng nhà máy. Công ty không tháo dỡ mà vẫn tiếp tục hoạt động nên người dân mới bức xúc” – ông Kha nói.

Tiếp đó ngày 20-5, UBND huyện Kinh Môn có thông báo về việc dừng hoạt động sản xuất kinh doanh đối với Công ty Trường Khánh vì có vi phạm trong quá trình quản lý sử dụng đất, xây dựng công trình trái phép. Tuy nhiên, Công ty Trường Khánh vẫn không thực hiện theo thông báo này. Ngày 10-6, UBND huyện Kinh Môn tiếp tục có thông báo số 50 yêu cầu Công ty Trường Khánh triệt để chấp hành, ngừng đốt lò nung, dừng mọi hoạt động sản xuất pro niken và hoàn thiện các thủ tục pháp lý, đánh giá tác động môi trường trước khi hoạt động trở lại. Công ty Trường Khánh không những không chấp hành việc tháo dỡ nhà máy mà tiếp tục đốt lò nung nên người dân xã Duy Tân bức xúc dựng lều phong tỏa lối vào công ty.

Sáng tháo ống khói, chiều lắp lại

Ngày 28-6, ông Đỗ Long Vân – phó trưởng Công an huyện Kinh Môn – cho biết cơ quan điều tra công an huyện đang điều tra, xác minh vụ việc người dân tố bị côn đồ hành hung, khủng bố. “Chúng tôi đã cử cán bộ xuống địa bàn để ổn định tình hình trật tự và thuyết phục, vận động người dân tạm thời tháo dỡ lều bạt. Còn việc người dân tố bị hành hung, khủng bố thì chúng tôi đang tiếp tục điều tra” – ông Vân nói.

Ông Tiêu Văn Hồng, chủ tịch UBND huyện Kinh Môn, khẳng định đã lập tổ công tác giải quyết, làm báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh xử lý vụ việc. Ông Lê Văn Kha cho biết thêm: “Chúng tôi đã gọi ông Trần Văn Khoa, giám đốc Công ty Trường Khánh, đến để tìm hướng giải quyết. Công ty đã đồng ý tự tháo dỡ từ ngày 19-6, di chuyển vật liệu xây dựng ra khỏi khu vực. Chính quyền đã yêu cầu ngắt điện bắt buộc công ty ngừng sản xuất. Nhưng người dân vẫn phong tỏa đường nên công ty không đưa xe vào được. Ngày 24-6, chúng tôi đã ép buộc tháo dỡ, công ty đưa xe vào nhưng mới chỉ tháo được ống khói”. Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Hanh cho rằng người dân vẫn phong tỏa đường vào vì thấy phía công ty không thực hiện nghiêm việc tháo dỡ. “Phải tháo dỡ toàn bộ nhà máy vì đây là nhà máy xây trái phép. Công ty chỉ tháo ống khói, đến tối lại lắp vào để sản xuất, tiếp tục gây ô nhiễm thì chúng tôi không nghe” – ông Hanh nói.

Tối 28-6, trả lời Tuổi Trẻ, ông Trần Văn Khoa thừa nhận xây dựng nhà máy sản xuất pro niken khi chưa được chính quyền địa phương cho phép. “Tôi xây trên đất đã thuê, vì còn kém hiểu biết về vấn đề đất đai nên tôi làm thiếu thủ tục. Cái này sai, chịu xử lý hành chính theo luật thì tôi sẽ chấp hành” – ông Khoa nói. Ông Khoa cho biết đã đồng ý yêu cầu tháo dỡ máy móc nhưng gặp khó khăn vì đường vào công ty bị người dân bao vây hơn chục ngày nay. “Chính quyền xã yêu cầu tháo dỡ, nhưng không thể bắt chúng tôi tháo hết và di chuyển đi ngay được. Nhà máy chứ có phải cái ôtô đâu mà bắt đánh đi là lái đi được ngay” – ông Khoa nói. Về việc người dân bị dọa giết, bị người lạ đốt lều, ông Khoa khẳng định công ty không liên quan đến việc này.

THÂN HOÀNG