Cơn địa chấn thao túng giá vàng thế giới

Trong một vụ việc gây chấn động thị trường vàng, 5 đại gia ngân hàng bị cáo buộc câu kết thao túng giá vàng tại London (Anh).

Giới đầu tư toàn cầu đang hoang mang trước thông tin chỉ số giá vàng cố định tại thị trường London (London Gold Fix) đã bị thao túng trong ít nhất 10 năm qua. Theo Bloomberg, thủ phạm “bóp méo” giá vàng là 5 ngân hàng lớn London Barclays, Deutsche Bank, Nova Scotia, Societe Generale và HSBC. London Gold Fix do chính 5 đại gia trên lập ra năm 1919 và là chỉ số cơ bản để các công ty khai thác, ngân hàng và nhà giao dịch tham khảo và định giá vàng theo ngày. Nghiêm trọng hơn, thị trường London đang là thị trường giao dịch vàng quan trọng nhất thế giới, chiếm 80% lượng vàng giao dịch toàn cầu với khoảng 175 triệu ounce, trị giá trên dưới 215 tỉ USD, được mua bán mỗi ngày. 

Giới phân tích báo động

Theo Bloomberg, từ lâu giới chuyên gia đã nghi ngờ về việc vàng bị làm giá quy mô lớn tại London. Giáo sư ĐH New York (Mỹ) Rosa Abrantes-Metz tung ra một nghiên cứu chỉ ra nhiều điểm bất thường trong quá trình định giá vàng. Quy trình này được thực hiện 2 lần mỗi ngày, lần lượt vào 10 giờ 30 và 15 giờ (giờ London). Trong các thời điểm đó, đại diện 5 ngân hàng trên sẽ kết nối nhau và công bố số lượng vàng muốn mua hoặc bán, dựa trên đặt mua của khách hàng và nhu cầu của chính các ngân hàng đó. Giá sẽ tăng hoặc giảm cho đến khi số lượng giao dịch nằm trong khoảng 50 thỏi mỗi bên và sau đó, giá vàng tiêu chuẩn được thiết lập theo USD, bảng Anh và euro.

Vấn đề ở đây, theo bà Abrantes-Metz, là quá trình này diễn ra hoàn toàn không có sự giám sát của cơ quan độc lập nào khác mà chỉ dựa trên thông tin trao đổi giữa các bên liên quan. Trong khi định giá, đại diện các ngân hàng trên có thể trao đổi thoải mái với nhau cũng như với khách hàng. Từ đó, Giáo sư Abrantes-Metz nhận xét giá vàng tiêu chuẩn nằm trong bàn tay kiểm soát của một nhóm các đại gia có lợi nhuận gắn trực tiếp với sự định giá hằng ngày.

Bloomberg cũng trích báo cáo của các chuyên gia Andrew Caminschi và Richard Heaney chỉ ra rằng kể từ năm 2004, giá vàng thường xuyên tăng mạnh sau 15 giờ mỗi ngày nhưng đến khi kết thúc phiên định giá thì lại có khuynh hướng xuống thấp. “Hãy tưởng tượng khách hàng của một trong các ngân hàng trên sẽ thu được lợi nhuận khổng lồ cỡ nào nếu ông ta mua vàng trước thời điểm 15 giờ và bán lại trước khi giá vàng tiêu chuẩn được đưa ra”, báo cáo viết. Một cuộc điều tra cho thấy đúng là có nhiều giao dịch “bất thường” xuất hiện khi 5 ngân hàng trên kết nối để bắt đầu định giá.

Chuẩn bị ra toà?

Sau bài báo của Bloomberg, nhà đầu tư Kevin Maher tại New York (Mỹ) đã đâm đơn kiện 5 ngân hàng trên tại tòa án liên bang. Reuters dẫn lời  ông Maher tuyên bố đại diện cho toàn bộ các nhà đầu tư tham gia mua bán vàng từ năm 2004 đến nay. Chưa rõ đơn có được tòa chấp nhận thụ lý hay không nhưng Deutsche Bank và Societe Generale đã lên tiếng bác bỏ toàn bộ cáo buộc. Tuy nhiên, giới truyền thông đưa tin cơ quan chức năng một số nước như Ủy ban Giao dịch hàng hóa tương lai Mỹ và Cơ quan Giám sát tài chính Đức (BaFin) đã bắt tay điều tra nghi án làm giá.

Thụy Miên