Kiện Trung Quốc: giải pháp nên cân nhắc nghiêm túc

Thông tin Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trả lời báo giới quốc tế nói Việt Nam đang “cân nhắc các phương án để bảo vệ mình, kể cả phương án đấu tranh pháp lý, theo luật pháp quốc tế” đã thu hút được sự chú ý của các học giả quốc tế. Đây là lần đầu Thủ tướng Việt Nam công khai tuyên bố về khả năng đấu tranh pháp lý đối với Trung Quốc liên quan tới vấn đề biển Đông.

“Việc này (kiện – PV) chắc chắn sẽ khiến Trung Quốc tức giận, nhưng đồng nghĩa với việc Việt Nam có cơ sở lý lẽ cao hơn (trong đối phó với Trung Quốc)” – TS Ian Storey, Học viện Nghiên cứu Đông Nam Á tại Singapore, nói. Giáo sư Rommel C. Banlaoi, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu tình báo và an ninh quốc gia của Philippines, thì cho rằng Việt Nam nên coi tòa án là một trong các biện pháp hòa bình để giải quyết tranh chấp ở biển Đông.

Ông Carl Thayer của Học viện Quốc phòng Úc cho rằng từ phát biểu của Thủ tướng thì vẫn chưa rõ Việt Nam dự định theo đuổi biện pháp pháp lý tại tòa quốc tế hay là tại tòa trọng tài. Ông cũng nêu ra một loạt cản trở như việc Trung Quốc bảo lưu không chấp nhận các biện pháp chế tài bắt buộc liên quan trong UNCLOS theo điều 298, hay khó khăn trong việc Trung Quốc phải đồng ý tham gia kiện thì mới có thể đưa ra tòa quốc tế được. Thanh Tuấn

* Ông DƯƠNG DANH DY (nguyên tổng lãnh sự Việt Nam tại Quảng Châu, Trung Quốc):

Không ảo tưởng

Theo tôi, trả lời của Thủ tướng đã góp phần đánh bại luận điệu hoang đường của phía Trung Quốc khi họ ra sức bào chữa cho hành vi sai trái của mình và đổ lỗi cho Việt Nam, trong khi chính họ mới là tác giả của sự gia tăng căng thẳng trên biển Đông hiện nay.

Kinh nghiệm của tôi cho thấy khó mà có chuyện hòa bình thật sự với Trung Quốc. Chúng ta không ảo tưởng. Trả lời của Thủ tướng cho thấy chúng ta rất tôn trọng vai trò của họ ở khu vực, nhưng đồng thời cũng rất cảnh giác với âm mưu phá hoại hòa bình, an ninh ở khu vực.

* TS NGUYỄN NHÃ:

Mốc quan trọng trong quan hệ với Trung Quốc

Phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có thể coi là một mốc quan trọng trong quan hệ đối ngoại giữa Việt Nam – Trung Quốc. Tuyên bố này đã xóa bỏ mọi hoài nghi, xuyên tạc về việc chúng ta có là “sân sau” của một quốc gia nào đó, khẳng định sự kiên quyết trong việc tạo dựng một nền kinh tế, chính trị độc lập. Tuyên bố ấy còn khởi đầu cho một thời kỳ, một hướng đi của Việt Nam trước những cam go, thử thách của tình hình khu vực và thế giới.

* Ông NGUYỄN THIỆN (tác giả chương trình “Dân ta biết sử ta”):

Rất đanh thép

Thủ tướng đã nói đúng lòng dân! Tôi đặc biệt thích hai chữ “viển vông” mà Thủ tướng dùng lần này bởi lẽ nó đã lột trần cái bánh vẽ về tình hữu nghị bề ngoài. Trong bối cảnh đặc biệt này, tôi nghĩ nếu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng làm một vòng công du Nhật Bản, Hoa Kỳ để chuyển tải thông điệp của Việt Nam như ông đã thể hiện gần đây thì sẽ tạo hiệu ứng truyền thông mạnh mẽ, rất có lợi cho việc tranh thủ dư luận quốc tế ủng hộ Việt Nam.

* Luật sư CHÂU HUY QUANG (Đoàn luật sư TP.HCM):

Xóa tan sự mơ hồ, ngờ vực

Thông điệp của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng là thông điệp rõ ràng nhất, xác đáng, thể hiện quan điểm dứt khoát nhất của Việt Nam về vấn đề tranh chấp trên biển Đông từ trước đến nay: xác đáng về mặt lịch sử, về mặt pháp lý cũng như về chính sách đối ngoại của nước ta. Thông điệp rõ ràng này sẽ khích lệ được sự đồng lòng của toàn dân, xóa tan sự mơ hồ, ngờ vực về đường lối, chiến lược và đối sách của Nhà nước trong vấn đề biển Đông.

H.GIANG – V.SỰ – M.HƯƠNG ghi