Chính quyền xin lỗi nhà đầu tư

Chiều 16.5, đoàn công tác của UBND tỉnh Bình Dương đã đến Khu công nghiệp (KCN) VSIP1, Việt Hương… thăm hỏi, động viên các doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Theo báo cáo của Ban quản lý KCN VSIP1, toàn KCN có 326 DN hoạt động với 115.000 công nhân. Khi vụ việc xảy ra (ngày 13.5) toàn bộ các DN đã tạm ngưng hoạt động trong 2 ngày. Đến sáng 15.5, trên 50% DN đã trở lại làm việc. Tính đến ngày 16.5, KCN VSIP1 đã có 208/326 DN hoạt động trở lại (64%).

Ông Trần Thanh Liêm, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương, thay mặt UBND tỉnh xin lỗi các DN về sự cố vừa qua. Ông Liêm cam kết tỉnh Bình Dương sẽ có biện pháp quyết liệt trấn áp các phần tử xấu, không để xảy ra tình trạng như vừa qua, đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của các nhà đầu tư (NĐT). Tỉnh sẽ tập trung xử lý nghiêm đối với các đối tượng đã bị bắt giữ.

Trong cam kết đầu tư quốc tế, VN phải bảo vệ nhà đầu tư. Vì thế, nhiệm vụ của chúng ta là phải xem xét bồi thường cho nhà đầu tư bị thiệt hại, miễn giảm thuế, gặp gỡ trực tiếp các nhà đầu tư nước ngoài… để nhanh chóng đưa sản xuất, hoạt động của doanh nghiệp trở lại bình thường   TS Võ Trí Thành, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế T.Ư

Cử cán bộ đến giúp đỡ doanh nghiệp

Trao đổi với PV Thanh Niên chiều qua, một lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết công điện của Thủ tướng đến Bộ vào buổi trưa, nhưng trước đó đã nghe thông tin từ báo chí nên lãnh đạo Bộ chuẩn bị nghiên cứu để có thể đưa ra nhiều phương án, giải pháp hỗ trợ các DN chịu thiệt hại ở Đồng Nai, Bình Dương, Hà Tĩnh, trong đó có tính tới ưu đãi chính sách thuế, hải quan…

Ở các địa phương có DN bị đập phá máy tính, không thể khai báo hải quan điện tử, các Cục Hải quan đã hướng dẫn DN đến trụ sở hoặc Chi cục Hải quan để khai báo bằng hệ thống máy tính của cơ quan hải quan hoặc thực hiện khai báo bằng hình thức thủ công, nhằm đảm bảo hoạt động xuất nhập khẩu thông suốt. Thậm chí, phía hải quan trực tiếp cử cán bộ công chức tới DN để hỗ trợ mở tờ khai hải quan, khai báo hàng hóa xuất nhập khẩu.

GS-TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội DN đầu tư nước ngoài, cho rằng thái độ, ứng xử như vừa qua của Chính phủ để bảo vệ NĐT rất kịp thời. Tuy nhiên, vấn đề hiện nay các DN cần là sự hỗ trợ cụ thể hơn và phản ứng nhanh hơn về chính sách. “Sự cố đáng tiếc trên do kẻ xấu phá hoại, chỉ diễn ra ở một số DN FDI trên một số địa bàn. Dù không ảnh hưởng nặng nề ngay tới môi trường đầu tư nhưng nó sẽ làm cho hơn 16.000 DN nước ngoài lo sợ, suy giảm niềm tin”, GS-TSKH Nguyễn Mại nói, đồng thời kiến nghị: “Bây giờ chúng ta bằng mọi cách phải bảo vệ được các NĐT. Nhưng quan trọng hơn là phải ngồi lại, bàn để đền bù thiệt hại”.

Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Đặng Huy Đông khẳng định, với hơn 16.000 dự án FDI còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký khoảng 237 tỉ USD tính đến cuối tháng 4.2014, vai trò của các DN FDI hết sức quan trọng. Chính vì vậy, ngoài các biện pháp để hỗ trợ những DN bị thiệt hại, hiện nay Chính phủ và Bộ đang dồn lực tập trung nhiệm vụ trọng tâm vào tháo gỡ cơ chế, chính sách để hỗ trợ.

Xem xét bồi thường

TS Võ Trí Thành, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế T.Ư, cho rằng: “Trong cam kết đầu tư quốc tế, VN phải bảo vệ NĐT. Vì thế, nhiệm vụ của chúng ta là phải xem xét việc bồi thường cho NĐT bị thiệt hại, miễn giảm thuế, gặp gỡ trực tiếp các NĐT nước ngoài… để nhanh chóng đưa sản xuất, hoạt động của DN trở lại bình thường. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng nhất là cam kết với NĐT những chuyện như thế này không tái diễn nữa và VN vẫn mong muốn thu hút FDI. Dĩ nhiên, tiền đền bù cho nhà đầu tư là từ ngân sách”.

Theo TS Trần Hữu Huỳnh, Chủ tịch Trung tâm trọng tài quốc tế VN, luật Đầu tư đã cam kết bảo vệ NĐT nước ngoài, họ không mắc sai phạm gì nhưng bị thiệt hại thì VN phải có trách nhiệm bồi thường. Tuy nhiên theo ông, giải quyết thiệt hại của NĐT nước ngoài để họ an tâm, phải bao gồm một loạt biện pháp: cam kết xử lý nghiêm những người vi phạm, để NĐT thấy pháp luật được tuân thủ một cách nghiêm ngặt; có hành động cụ thể của các địa phương sau khi cam kết; đảm bảo những hành động tương tự như vậy không xảy ra trong thời gian tới. Việc bồi thường cho NĐT nên được thương lượng cụ thể trong quá trình gặp gỡ trực tiếp giữa lãnh đạo địa phương và NĐT.

 TS Phạm Văn Chắt, chuyên gia kinh tế, cho rằng: Trước hết, cần phải giám định thiệt hại của DN để phân loại thiệt hại và có chính sách hỗ trợ phù hợp, chính xác và thỏa đáng. “Phải xác định thiệt hại dựa trên các căn cứ, mức độ thiệt hại ra sao và nguyên nhân thiệt hại do đâu. Qua điều tra, nếu chúng ta xác định được thiệt hại do các cá nhân kích động đập phá thì có thể buộc những người này phải đền bù; những trường hợp nào không xác định được thì địa phương phải bồi thường”, ông Chắt phân tích.

Thanh Niên