Người Ấn kiện đòi viên kim cương trên vương miện hoàng hậu Anh

Một nhóm doanh nhân và người nổi tiếng của Ấn Độ đã đâm đơn kiện nữ hoàng Anh Elizabeth II để đòi viên kim cương Koh-i-Noor trị giá 100 triệu bảng.

Kim cương Koh-i-Noor gắn trên vương miện của hoàng hậu Elizabeth – Ảnh: Reuters

Từ ngày 12.11, Thủ tướng Narendra Modi sẽ có chuyến thăm Anh đầu tiên trên cương vị người đứng đầu chính phủ Ấn Độ. Dự kiến hai bên sẽ thảo luận về tăng cường hợp tác trong lĩnh vực thương mại, công nghệ quốc phòng cũng như thắt chặt hơn nữa quan hệ truyền thống lâu đời.

Theo tờ Daily Mail, ông Modi còn nhận một vinh dự hiếm có là dùng bữa trưa với nữ hoàng Elizabeth II. Tuy nhiên, không khí của buổi tiệc có thể sẽ trở nên rất gượng gạo và khó xử khi một nhóm người Ấn Độ đã nhân chuyến thăm để kiện đòi lại viên kim cương Koh-i-Noor, được định giá khoảng 100 triệu bảng (hơn 3.300 tỉ đồng) đang gắn trên vương miện của các đời hoàng hậu Anh.

Được phát hiện vào thế kỷ 13 tại khu vực ngày nay là bang Andhra Pradesh, đông nam Ấn Độ, Koh-i-Noor (nghĩa là “ngọn núi ánh sáng”) ban đầu có trọng lượng 793 carat và là viên kim cương lớn nhất từng được biết đến. Cùng với những biến động trong lịch sử Ấn, nó qua tay rất nhiều chủ nhân, trong đó nổi tiếng nhất là hoàng đế Shah Jahan, người xây đền Taj Mahal, và đến nay bị cắt gọt còn 105 carat.

Đến năm 1849, thực dân Anh chiếm vùng Punjab (nay thuộc Pakistan – NV) từ tay vua Ranjit Singh và lấy Koh-i-Noor đưa về nước. Do truyền thuyết nói “chỉ có thánh thần và phụ nữ mới có thể đeo Koh-i-Noor” nên hoàng thân Albert quyết định tặng cho vợ mình là Nữ hoàng Victoria.

Sau đó, Koh-i-Noor được gắn trên vương miện của các đời hoàng hậu Anh bao gồm Alexandra (1844 – 1925), Mary (1867 – 1953) và Elizabeth (1900 -2002). Hoàng hậu Elizabeth đã đội chiếc vương miện này trong các lễ lên ngôi của chồng (vua George VI) và con gái (nữ hoàng Elizabeth II). Hiện nay, Koh-i-Noor đang cùng chiếc vương miện được trưng bày trong Tháp London.

Theo Daily Mail, một nhóm nguyên đơn bao gồm những doanh nhân giàu có và ngôi sao điện ảnh Ấn đã nộp đơn lên tòa thượng thẩm London để yêu cầu nữ hoàng Elizabeth II trả lại cho Ấn Độ “tài sản mà Anh đã đánh cắp”, viện dẫn tiền lệ về các nước trao trả những báu vật bị Đức quốc xã lấy trong Thế chiến 2.

Ông David de Souza, người sáng lập tập đoàn giải trí Tito, ngày 6.11 tuyên bố Koh-i-Noor “nằm trong số rất nhiều báu vật quốc gia bị đưa khỏi Ấn Độ một cách không minh bạch”, còn nữ diễn viên Bhumicka Singh nói: “Đây không đơn thuần là một viên kim cương mà là một phần của lịch sử, văn hoá Ấn Độ”.

Vụ kiện đã nhận được sự ủng hộ của một số chính trị gia Anh. Trong đó, hãng thông tấn Ấn Độ PTI dẫn lời nghị sĩ Công đảng Keith Vaz nói: “Sẽ rất tuyệt vời nếu Thủ tướng Modi có thể rời nước Anh cùng lời hứa trao trả viên kim cương từ nữ hoàng”.

Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định nỗ lực này khó thành công vì việc chuyển giao Koh-i-Noor cho Anh được viết rõ trong Hiệp ước Lahore vào năm 1849, trong khi các nguồn tin ở London khẳng định viên kim cương không thuộc chương trình nghị sự trong chuyến thăm của ông Modi. Khi thăm Ấn Độ hồi năm 2013, Thủ tướng Anh David Cameron cũng từng tuyên bố: “Sẽ rất phi lô gích nếu trả lại Koh-i-Noor”, theo báo mạng The Huffington Post.

Trọng Kha