Nông hộ dựng trụ, chuẩn bị trồng mới vườn tiêu ở Đắk Lắk -  Ảnh: Ngọc Quyền

Bà Đặng Thị Bình, ở thôn Hồ Tiến, xã Ea Hồ, H.Krông Năng (Đắk Lắk), cho biết bà đã chặt bỏ một phần trong nửa héc ta cà phê vườn nhà để trồng hơn 100 trụ tiêu. Hỏi sao trồng không nhiều như các hộ khác, bà Bình trả lời: “Thấy tiêu giá cao tôi cũng ham lắm nhưng chỉ trồng ít để thăm dò. Có người bà con ở Gia Lai cho biết vừa bị bệnh chết cả ngàn cây tiêu nên tôi không dám mạo hiểm trồng nhiều vì sợ mất cả cà phê, cả tiêu”.

Tuy vậy, nhiều hộ trong vùng không dè dặt như bà Bình mà trồng từ vài trăm trụ tiêu trở lên ngay trong vụ này. Ông Trần Quang Thắng ở tổ 2, thị trấn Krông Năng, tính chuyện “làm ăn lớn” khi chuẩn bị trồng cả ngàn trụ tiêu, thuê người đào giếng cùng lúc với dựng trụ bê tông và xuống giống tiêu. Ông Thắng dự tính trong 3 năm tới sẽ đầu tư khoảng 500 triệu đồng cho vườn tiêu đến lúc thu hoạch. “Nếu tiêu vẫn giữ mức giá kỷ lục gần 200.000 đồng/kg như hiện nay thì chỉ vài mùa thu hoạch, tôi sẽ thu hồi vốn. Chăm sóc tốt thì tiêu có thể cho năng suất tới 3 – 4 tấn/ha”, ông Thắng tự tin.

Ông Bùi Phước Thành, Phó phòng NN-PTNT H.Krông Năng, cho biết quy hoạch phát triển cây tiêu toàn huyện là 1.500 ha, nhưng hiện nay diện tích thực trồng đã vượt xa dù chưa có con số chính xác vì các xã chưa thống kê xong. Ông Thành mô tả tốc độ trồng tiêu đầu mùa mưa này trên địa bàn huyện là “chóng mặt”; nhiều nơi đưa tiêu vào cả diện tích lâu nay chỉ trồng được cây ngắn ngày. “Không chỉ có cà phê bị phá, nhiều vườn cao su cũng bị chặt bỏ để trồng tiêu hoặc tận dụng cây cao su vài năm tuổi để làm trụ tiêu sống”, ông Thành nói.

 Tiến sĩ Trần Vinh, Phó viện trưởng Viện Khoa học kinh tế nông lâm nghiệp Tây nguyên, cho rằng diện tích tiêu của các tỉnh Tây nguyên đang biến động tăng mạnh, rất khó nắm bắt. Thống kê gần đây toàn vùng đã có khoảng 60.000 ha. Theo ông, việc trồng tiêu đại trà của nông dân tiềm ẩn nhiều rủi ro do tiêu được trồng trên nhiều chân đất, kể cả những nơi không phù hợp hoặc chưa được xử lý tuyến trùng hại rễ; nguy hiểm là chỉ sau vài năm trồng, cây tiêu mới đổ bệnh, lây lan rất nhanh, có thể chết hàng loạt.

“Trước nay, chưa có đề tài nghiên cứu sâu về cây tiêu, cả nước chưa có vườn giống chuẩn, giống tiêu chỉ được tuyển lựa qua quá trình canh tác của các địa phương nên có hàng chục loại giống, lai tạp khác nhau. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng hạt tiêu và khó kiểm soát dịch bệnh trên cây tiêu”, ông Vinh nói.