Sản phẩm “xoài thư pháp” sẽ ra mắt trong dịp tết – Ảnh: THÀNH NHƠN

 Và để đối phó với thời tiết “ẩm ương” thời gian gần đây, các nhà vườn phải tìm nhiều cách bảo vệ “nồi cơm”.

Không chỉ túc trực ở vườn, tập trung chăm chút từng cây trái, nhiều nhà vườn còn đầu tư các sản phẩm “độc, lạ” với hi vọng bán được giá, bù vào sự sụt giảm của sản lượng.

Dùng lưới… ngăn mưa cho dưa

Đang cặm cụi cắt tỉa và sắp xếp lại các dây trên ruộng dưa hấu vào giữa trưa, ông Nguyễn Tấn Sơn (xã Mỹ Lộc, Cần Giuộc, Long An) – một trong những người trồng dưa nổi tiếng tại Long An và từng được Thủ tướng tặng bằng khen nông dân sản xuất giỏi năm 2014 – cho biết số dưa này được chuẩn bị cho đợt xuất bán vào ngày 24 tháng chạp, nên phải tranh thủ sắp dây lại để đến khi lặt quả không bị lẫn giữa cây này với cây khác.

Theo ông Sơn, đây là năm không thành công của những người làm dưa hấu tết do tình trạng nhiễm mặn, diện tích dưa hấu trên địa bàn giảm một nửa so với con số hơn 70ha của cùng thời điểm này năm trước.

“Thời tiết năm nay quá thất thường, đến thời điểm này mà vẫn mưa liên tục. Ai trồng dưa tết cũng không ngủ ngon hết. Ba bữa nay dứt mưa mới yên tâm được hơn chút” – ông Sơn nói.

Để đảm bảo cho ruộng dưa, nhiều người trồng dưa hấu tết trên địa bàn đã đầu tư máy bơm nước, mua lưới về giăng để giảm lượng mưa trực tiếp xuống ruộng.

Theo ông Lê Văn Hoàng – giám đốc Sở NN&PTNT Long An, năm nay toàn tỉnh Long An đã xuống giống trên 800ha dưa, chủ yếu là giống dưa không hạt Mặt trời đỏ, với sản lượng cung ứng cho thị trường tết năm nay dự kiến đạt khoảng 20.000 tấn.

Trong khi đó, nhiều hộ trồng xoài tại Đồng Tháp – “thủ phủ” xoài tại ĐBSCL với diện tích hơn 8.500ha và sản lượng khoảng 90.000 tấn/năm – cho biết sản lượng xoài cho mùa Tết Đinh Dậu chắc chắn giảm mạnh do mưa đêm kéo dài cộng với sương muối xuất hiện vào thời điểm sáng sớm.

Để mùa tết không “trắng tay”, nhiều nhà vườn chuyển qua làm “xoài thư pháp” để kiếm thêm thu nhập.

Ông Huỳnh Thanh Khoa, “cha đẻ” của xoài thư pháp, cho biết do toàn bộ 1.200 trái xoài thư pháp vào mùa tết năm ngoái được tiêu thụ hết, năm nay ông tăng số lượng xoài thư pháp lên khoảng 5.000 trái.

Không chỉ có loại một chữ như năm trước, xoài thư pháp năm nay được trang trí đến hai chữ, mang hình bản đồ VN với giá cả cũng mềm hơn.

“Hiện đã có một số đối tác từ TP.HCM và Hà Nội đặt hàng với số lượng hơn 1.000 trái” – ông Khoa cho biết.

Với những loại cây có thời gian đậu trái lâu hơn như mãng cầu xiêm, sản lượng cung ứng Tết Đinh Dậu cũng giảm nhiều do hạn mặn.

Ông Nguyễn Văn Hải – trưởng Phòng nông nghiệp huyện Tân Phú Đông, Tiền Giang – cho biết có khoảng 600ha mãng cầu xiêm (trong tổng số 900ha) cung ứng trái cho mùa tết, nhưng sản lượng và chất lượng giảm do bị ảnh hưởng của hạn mặn, cây thiếu sức, nhà vườn không dám ép trái nhiều.

“Sản lượng mãng cầu xiêm trên địa bàn mọi năm đạt hơn 15 tấn/ha nhưng năm nay có thể giảm mạnh, bà con đang ra sức chăm chút trái để hi vọng giá cao, gỡ gạc lại” – ông Hải nói.

Thay vì một chữ như năm trước, mùa tết năm nay nhà vườn sẽ đưa ra “xoài thư pháp” hai chữ, cũng như xoài bản đồ VN với đầy đủ quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa – Ảnh: THÀNH NHƠN

Thêm nhiều mẫu mã “độc, lạ” cho trái cây

Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với các loại trái cây có tạo hình “độc và lạ”, năm nay nhiều nhà vườn đã sáng tạo ra nhiều mẫu mã mới để bù sản lượng.

“Vua tạo hình” dưa hấu thỏi vàng Trần Thanh Liêm (phường Bình Thủy, quận Bình Thuỷ, TP Cần Thơ) cho biết dù trồng đến hơn 4.000 dây, nhưng chỉ hi vọng thu hoạch được khoảng 500 cặp.

Do đó dù nhận được nhiều đơn đặt hàng với số lượng lớn, nhưng ông Liêm chỉ mới ký hợp đồng với hai doanh nghiệp bán 100 cặp dưa hấu thỏi vàng với giá 2,5 triệu đồng/cặp (loại 1,5kg/trái) và 3 triệu đồng/cặp (loại 2kg/trái), bởi đây là số lượng “chắc chắn có”.

Ngoài dưa hấu thỏi vàng, năm nay ông Liêm cho ra mắt loại dưa có chữ thư pháp tròn được tạo hình đẹp hơn những năm trước, hi vọng sẽ đạt giá cao hơn.

Thời tiết cũng khiến “bưởi hồ lô” ra trái sớm hơn thời điểm lên khuôn đến một tháng. Do đó, CLB sản xuất trái cây tạo hình ấp Phú Trí A (xã Phú Tân, huyện Châu Thành, Hậu Giang) chỉ chuẩn bị cho Tết Đinh Dậu khoảng 2.400 trái bưởi hồ lô, thay vì khoảng 10.000 trái như năm ngoái.

Tuy nhiên, ông Võ Trung Thành, chủ nhiệm CLB, cho biết để bù lại sản lượng giảm, CLB đã sản xuất bưởi hồ lô Tài – Lộc kèm thư pháp với hi vọng bán được giá hơn.

Tương tự, ông Lưu Văn Lượm (ấp Thạnh An, xã Hoả Tiến, TP Vị Thanh, Hậu Giang) cũng đang chờ 1.000 gốc khóm phụng trổ lớn để cung ứng tết.

Trái khóm phụng đẹp khi có trọng lượng 3-5kg, trái dài nhiều mắt. Phần đầu trái có màu đỏ thắm, xòe to như đuôi phụng, phần cuống có nhiều trái nhỏ bao quanh, đẹp nhất là 10-12 trái con.

Nhiều người cho rằng khóm phụng chưng tết vừa đẹp lại vừa mang ý nghĩa tâm linh, chữ phụng trong “long, lân, quy, phụng” mang lại sự an lành, may mắn cho gia chủ nên đây luôn là một trong những quả “ăn” được nhất vào mùa tết.

Theo ông Lượm, thời tiết năm nay khắc nghiệt nên tỉ lệ khóm đạt đẹp 60-70%. Bù lại, thương lái đã tìm đến trả giá sớm hơn mọi năm. “Họ trả 50.000 đồng/trái (có 4 con trở lên), nhưng tui chưa đồng ý vì chờ đến tháng chạp mới quyết định giá bán” – ông Lượm nói.

“Dừa phú quý” – một sản phẩm dừa tạo hình, in chữ độc đáo xuất hiện gần đây ở Bến Tre – cũng “mệt mỏi” không ít với thời tiết. Anh Huỳnh Thanh Tâm – người đầu tiên thực hiện mô hình này ở huyện Châu Thành – cho biết trong mùa tết vừa qua, anh cung ứng ra thị trường 300 trái dừa phú quý và đã bán hết ngay trong ngày đầu đem ra công bố dù giá khá cao.

Do đó, năm nay anh Tâm quyết định tăng số lượng dừa tạo chữ, tạo hình hồ lô lên 2.000 trái, nhưng cũng đang đứng ngồi không yên với thời tiết.

“Do cây dừa vừa mới bị mất sức sau mùa hạn, mặn nên tỉ lệ trái non bị hư khá cao. Hơn nữa, những cơn mưa thời điểm này càng dễ làm trái dừa non bị nứt khi vào khuôn” – anh Tâm cho hay.