Cuộc điều tra hình sự nhằm vào Lotte Group có bước ngoặt mới sau khi giới công tố Hàn Quốc đề nghị tòa án phát lệnh bắt chủ tịch tập đoàn này.
Chủ tịch Lotte Group trước nguy cơ bị bắt
Cuộc điều tra hình sự nhằm vào Lotte Group có bước ngoặt mới sau khi giới công tố Hàn Quốc đề nghị tòa án phát lệnh bắt chủ tịch tập đoàn này.
Theo tờ The Korea Herald ngày 26.9, Văn phòng công tố quận trung tâm Seoul thông báo đã đề nghị toà án thủ đô ra lệnh bắt giữ ông Shin Dong-bin, chủ tịch tập đoàn lớn thứ 5 tại Hàn Quốc, để phục vụ điều tra.
Từ tháng 6, giới chức Hàn Quốc mở cuộc điều tra quy mô lớn nhằm vào Lotte Group với các cáo buộc lập quỹ đen 30 tỉ won (26 triệu USD) cùng nhiều hoạt động phi pháp khác như biển thủ và trốn thuế. Theo cáo buộc, quỹ đen này được dùng để “bôi trơn” các chính trị gia sau khi có nghi vấn Lotte Group nhận được nhiều đặc quyền trong kinh doanh dưới thời chính quyền Tổng thống Lee Myung-bak (2008 – 2013).
Sóng gió bủa vây
Yonhap dẫn các nguồn tin từ giới điều tra tiết lộ Chủ tịch Shin (61 tuổi) bị nghi ngờ chỉ đạo thực hiện hàng loạt thương vụ ngầm giữa các công ty con cùng tập đoàn với số tiền giao dịch bất hợp pháp lên tới 170 tỉ won. Ông cũng bị cho là có vai trò chủ chốt trong việc lập quỹ đen nói trên. Hồi tuần trước, các công tố viên đã triệu tập Chủ tịch Shin và thẩm vấn hơn 18 tiếng đồng hồ.
Cũng trong ngày 26.9, Lotte Group ra thông cáo báo chí bày tỏ sự “lấy làm tiếc” trước động thái của phía công tố và tuyên bố sẽ “phản đối đến cùng trong phiên tiền thẩm trước khi toà ra trát bắt và chờ đợi quyết định sáng suốt của tòa án”. Dự kiến Toà án quận trung tâm Seoul sẽ tổ chức phiên tòa vào ngày 28.9 để xem xét về đề nghị ra lệnh bắt ông Shin.
Huynh đệ tương tàn
Năm ngoái, Lotte Group đã trải qua một đợt bất ổn lớn do cuộc “nội chiến” giữa Chủ tịch Shin Dong-bin và người anh Shin Dong-joo để giành tư cách là người thừa kế chính thức của ông Shin Kyuk-ho, theo tờ The Seoul Times. Chủ tịch Shin bị cho là đã loại anh mình khỏi vị trí Phó chủ tịch Lotte Holdings, đồng thời cô lập, hạn chế quyền hành của cha. Tháng 10.2015, ông Shin Kyuk-ho tổ chức họp báo và chỉ trích con trai thứ “cướp tập đoàn”. “Con trai lớn của tôi phải là người thừa kế, đó là điều tự nhiên. Shin Dong-bin đã cướp Lotte từ tay tôi và anh trai nó”, tờ Chosun Ilbo dẫn lời ông Shin nói. Sau đó, có vẻ như các thành viên gia tộc họ Shin đã tạm thời “đình chiến” và tình hình Lotte Group trở lại bình thường cho đến khi nổ ra cuộc điều tra.
Ông Shin Kyuk-ho thành lập Lotte vào năm 1948. Ông đã kết hôn 3 lần và có tổng cộng 4 người con, theo tạp chí Forbes.
Đến nay, Chủ tịch Shin cương quyết bác bỏ mọi cáo buộc. Nếu ông thật sự bị bắt, đây sẽ là đòn giáng mạnh vào Lotte Group sau khi một loạt lãnh đạo cấp cao của tập đoàn, trong đó có nhiều thành viên gia tộc họ Shin, đã bị triệu tập, thẩm vấn và bắt giữ. Đợt điều tra đã buộc Lotte Group hủy kế hoạch trị giá 4,5 tỉ USD phát hành cổ phiếu lần đầu trước công chúng của Hotel Lotte, nhánh kinh doanh khách sạn của tập đoàn, cũng như đình chỉ nhiều dự án sáp nhập và thu mua mang tính chiến lược tại nhiều nước.
Hôm qua 26.9, cổ phiếu của Công ty Lotte Shopping Co Ltd, một đơn vị chủ chốt của Lotte Group, tiếp tục giảm 1,67%; còn cổ phiếu của Lotte Chemical Corp giảm 0,35%, theo Reuters.
Ngoài ra, hồi cuối tháng 6, Yonhap đưa tin Lotte Group còn bị nghi ngờ lợi dụng dự án bất động sản Lotte Center ở VN để khai khống chi phí, nhằm thổi phồng lỗ để đổ tiền vào quỹ đen. Khi đó, phía tập đoàn Hàn Quốc đã phủ nhận mọi cáo buộc.
Nguy cơ rắn mất đầu
Giới quan sát cho rằng nếu Chủ tịch Shin bị bắt, Lotte Group sẽ lâm vào tình trạng “như rắn mất đầu” kéo dài, do hiện chưa có nhân vật nào, từ người thân tín đến con cái, có thể đủ sức thay thế ông Shin, dù chỉ tạm thời. Nhân vật số 2 của tập đoàn là Phó chủ tịch Lee In-won, một trong những cộng sự gần gũi nhất với ông Shin, đã chết hồi tháng 8. Thi thể ông Lee được phát hiện trong tư thế treo cổ ngày 26.8, chỉ hơn 2 tiếng đồng hồ trước khi ông này phải trả lời thẩm vấn của giới công tố về các cáo buộc nhằm vào Lotte Group.
Theo suy đoán ban đầu, có thể ông Lee đã tự sát sau khi cảnh sát phát hiện một bức thư tuyệt mệnh khẳng định “không có quỹ đen trong Lotte” và gọi Chủ tịch Shin Dong-bin là “người vĩ đại”. Bên cạnh đó, chị của Chủ tịch Shin là bà Shin Young-ja (74 tuổi) đã bị bắt và khởi tố về tội hối lộ và biển thủ hồi tháng 7. Bản thân nhà sáng lập Lotte Group Shin Kyuk-ho (94 tuổi) và là cha của ông Shin Dong-bin, cũng bị thẩm vấn đồng thời bị nghi có liên quan trực tiếp đến quỹ đen. Theo nhiều nguồn tin, nếu toà chuẩn thuận việc bắt giữ Chủ tịch Shin thì ông Shin Kyuk-ho có thể là đối tượng tiếp theo của giới công tố.
“Với cơ cấu điều hành của các tập đoàn Hàn Quốc thì hoạt động hằng ngày sẽ không bị ảnh hưởng ngay cả khi chủ sở hữu bị bắt. Tuy nhiên, những quyết định lớn mang tính chiến lược như đầu tư, sáp nhập và thu mua, hoặc quan hệ với chính phủ sẽ bị ảnh hưởng nặng nề”, Reuters dẫn lời nhà phân tích Park Ju-gun nhận định.