Hoa hậu Nguyễn Cao Kỳ Duyên. Ảnh: Quang Định

Trong thông cáo gửi đến báo chí, Oscar Town, đơn vị quản lý truyền thông của Hoa hậu VN 2014 cho biết Kỳ Duyên sốc trước thông tin những hình ảnh của mình bị cắt ghép để làm poster quảng cáo cho bìa đĩa sex và phòng khám dành cho nam giới lớn tuổi tại Nhật Bản.

“Tôi không rõ nguồn gốc của tấm poster này xuất phát từ đâu nhưng nó đã trực tiếp làm tổn hại đến hình ảnh và danh dự của tôi cũng như gia đình. Tôi có cảm giác như mình bị hạ thấp, bôi xấu”, Kỳ Duyên cho biết. 

Việc những hình ảnh của hoa hậu Kỳ Duyên bị đăng tải trên một trang web đen và quảng cáo cho một phòng khám nam khoa tại Nhật Bản một lần nữa đặt ra vấn đề làm sao bảo vệ được quyền lợi khi cá nhân, tổ chức xâm phạm quyền cá nhân về hình ảnh của mình.

Nhiều người đặt câu hỏi nếu cá nhân, tổ chức sử dụng hình ảnh trái phép có trụ sở ở nước ngoài thì việc xử lý sẽ tiến hành ra sao, người bị vi phạm về mặt hình ảnh làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình?

Sử dụng hình ảnh không có sự đồng ý: Có thể đi tù

Luật sư (LS) Lê Quang Vy, văn phòng luật sư VLT cho biết luật pháp nghiêm cấm việc sử dụng hình ảnh của người khác mà xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.

Về mặt dân sự, người bị xâm phạm có quyền khởi kiện bên xâm phạm để yêu cầu gỡ bỏ hình ảnh, xin lỗi và bồi thường thiệt hại (nếu có).

Về mặt hình sự, nếu người bị xâm phạm nhận thấy bị xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của mình thì có quyền đề nghị cơ quan cảnh sát điều tra khởi tố hình sự theo điều 121 Bộ luật hình sự (BLHS) về tội làm nhục người khác.

Bên cạnh đó, bên xâm phạm phải gỡ bỏ hình ảnh, xin lỗi và bồi thường thiệt hại cho người bị xâm phạm.

Nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm hình sự, người xâm phạm sẽ bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.

Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thoả thuận, LS Huỳnh Phước Hiệp, Đoàn LS TP.HCM cho hay.

“Nếu không thoả thuận được thì mức tối đa không quá mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định theo quy định tại điều 611 Bộ luật dân sự”, LS Huỳnh Phước Hiệp nói.

Hoa hậu Kỳ Duyên – Ảnh tư liệu.

Cá nhân, tổ chức vi phạm ở nước ngoài, xử lý ra sao?

Về vấn đề này, LS Lê Quang Vy cho biết pháp luật dân sự và hình sự của Việt Nam có hiệu lực áp dụng trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Do đó mọi hành vi xâm phạm trên lãnh thổ VN đều do pháp luật VN điều chỉnh.

“Tuy nhiên trong trường hợp cá nhân, tổ chức ở nước ngoài xâm phạm thì sẽ áp dụng theo các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, hoặc ký kết tham gia”, LS Lê Quang Vy nhận định.

LS Huỳnh Phước Hiệp nhận định Kỳ Duyên là hoa hậu của VN, là đại diện cho vẻ đẹp của người phụ nữ VN, vì thế việc bảo vệ quyền lợi về hình ảnh trong sự việc này không những để bảo vệ riêng hoa hậu Kỳ Duyên mà còn là bảo vệ hình ảnh người VN nói chung.

“Theo tôi, hoa hậu Kỳ Duyên có thể làm một văn bản trình bày sự việc và những chứng cứ liên quan gửi đến Đại sứ quán của đất nước có công dân có hành vi vi phạm này. Thông qua Đại sứ quán, sự việc có thể sẽ được làm rõ, xử lý tại nơi xảy ra sai phạm và có phản hồi ngược lại cho người bị xâm phạm về quyền nhân thân là hoa hậu Kỳ Duyên”, LS Huỳnh Phước Hiệp gợi mở một hướng giải quyết.

Ngôi sao quốc tế kiện đơn vị sử dụng hình ảnh không xin phép

Theo trang tin tức Yahoo News, cuối tháng 10-2012, diễn viên Lâm Tâm Như đã chính thức khởi kiện bệnh viện Cơ Ân, Bắc Kinh vì đã sử dụng hình ảnh của cô để quảng cáo dịch vụ vá màng trinh được đăng trên trang web được cho là của bệnh viện này.

Lâm Tâm Như đòi bệnh viện trên phải bồi thường cho cô 500.000 NDT, cộng thêm 100.000 NDT bồi thường cho những tổn hại về tinh thần mà diễn viên này phải chịu đựng.

Đáp trả lại, bệnh viện Cơ Ân cho rằng trang web có đăng quảng cáo trên không phải là trang web chính thức của bệnh viện.

Tương tự, hàng loạt các ngôi sao Hollywood Arnold Schwarzenegger, Halle Berry, George Clooney, Lindsay Lohan, Sandra Bullock, 50 Cent,… cũng từng kiện các công ty vì đã sử dụng trái phép hình ảnh của họ.

Gần đây nhất, người mẫu và ngôi sao truyền hình thực tế nổi tiếng Kendall Jenner cũng vừa kiện một công ty chuyên cung cấp dịch vụ chăm sóc da 10 triệu đô là Mỹ vì sử dụng hình ảnh của cô mà không xin phép.

Tại Mỹ, luật về quyền sử dụng hình ảnh quy định nếu các công ty, tổ chức, cá nhân đăng hình đã được đăng ký bản quyền một cách trái phép thì sẽ bị xử phạt hành chính, cho dù là vô ý sử dụng, đã gỡ xuống, có ghi rõ nguồn và tên tác giả hoặc không tạo được lợi nhuận từ hình ảnh đó.

Rất khó để che giấu hành vi ăn cắp bản quyền hình ảnh bởi luôn có một bộ phận chuyên sử dụng phần mềm máy tính để rà soát mọi ngóc ngách trên mạng Internet và phần mềm này hoạt động liên tục 24/7.