Mỹ lo Biển Đông thành ao nhà của Trung Quốc

Giới chuyên gia Mỹ cảnh báo chiến lược xoay trục sang châu Á của nước này đang gặp bất lợi và Trung Quốc sẽ biến Biển Đông thành ao nhà vào năm 2030.

Liêu Ninh, tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc – Ảnh: Reuters

Đến năm 2030, Trung Quốc sẽ sở hữu nhiều nhóm tác chiến tàu sân bay đủ để kết hợp với các cơ sở xây dựng phi pháp trên Biển Đông để biến vùng biển chiến lược này thành ao nhà của mình, tờThe Washington Post dẫn lời các chuyên gia Mỹ cảnh báo.

Trong báo cáo mới nhất, Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS), có trụ sở tại thủ đô Washington D.C của Mỹ, trích lại Sách trắng quốc phòng của Trung Quốc có đoạn: “Quân đội Trung Quốc (PLA) trong tương lai gần sẽ hoạt động vượt ra khỏi chuỗi đảo thứ nhất cũng như tiến vào Ấn Độ Dương”.

Chuỗi đảo thứ nhất là khái niệm chỉ vòng cung bao quanh lãnh hải Trung Quốc dài từ quần đảo Kuril ở phía bắc qua Nhật Bản, xuống Đài Loan, Philippines đến tận Indonesia. Lâu nay, Trung Quốc vẫn xem đây là “hàng rào kẽm gai” ngăn chặn nước này tiến ra biển và trở thành một thế lực toàn cầu. Vì thế, ý định chiếm lĩnh Biển Đông và Hoa Đông cũng nhằm một phần để mở đường “chọc thủng” chuỗi đảo thứ nhất. Từ đó, CSIS nhận định: “Hướng mở rộng này của PLA sẽ là mối lo ngại lớn nhất của Mỹ vì sẽ dần dần vươn tầm ảnh hưởng của PLA cũng như tăng cường các hoạt động an ninh phi truyền thống”.

CSIS dự đoán nhằm thực hiện mục tiêu này, Bắc Kinh sẽ đầu tư mạnh vào việc phát triển và triển khai nhiều nhóm tác chiến tàu sân bay. Điều này cộng với các hành động ngang ngược cấp tập vừa qua có nguy cơ biến Biển Đông “gần như trở thành ao nhà của Trung Quốc vào năm 2030”.

Theo tờ The Washington Post, báo cáo dài 275 trang nói trên được CSIS soạn thảo theo sự ủy nhiệm của Lầu Năm Góc muốn có một bản đánh giá độc lập về chiến lược của Mỹ tại châu Á – Thái Bình Dương để trình quốc hội.

Thay đổi cuộc chơi

Cuối năm ngoái, giới chức Trung Quốc xác nhận đang đóng tàu sân bay thứ hai và dự kiến có thêm nhiều tàu sân bay nữa trong những năm tới.

Hiện nước này chỉ có một tàu sân bay mang tên Liêu Ninh được cải tiến từ tàu cũ mua của Ukraine. Điều nguy hiểm là theo CSIS, việc triển khai hàng loạt tàu sân bay trong khu vực vào năm 2030 sẽ cho phép Trung Quốc áp đảo các nước khác trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ. “Đối với các bên khác tại Biển Đông, đây là một hành động mang tính thay đổi cuộc chơi vì hầu như sẽ luôn có một nhóm tàu sân bay tấn công của Trung Quốc hiện diện tại vùng biển tranh chấp”, báo cáo của CSIS viết.

Chưa hết, 2 năm gần đây, Trung Quốc đã đẩy mạnh xây đắp đảo nhân tạo phi pháp trong quần đảo Trường Sa của VN, dựng lên những công trình bị cho là nhằm phục vụ ý đồ quân sự hoá Biển Đông. Ít nhất 3 đường băng dài khoảng 3 km đã xuất hiện trên 3 bãi đá bị cải tạo thành đảo nhân tạo và giới chuyên gia nhận định đây là những “tàu sân bay không thể chìm”.

Bắc Kinh cũng liên tục có nhiều hành động bất chấp luật pháp, làm ảnh hưởng an ninh, an toàn và tự do lưu thông trong khu vực như triển khai phi pháp máy bay dân sự ra đá Chữ Thập, cảnh báo đe doạ máy bay dân sự của Philippines.

Tất cả đều ảnh hưởng nặng nề đến chiến lược của Mỹ cũng như có thể làm giảm lòng tin của các đồng minh và đối tác đối với cam kết của Washington trong khu vực. Reuters hôm qua dẫn lời Tư lệnh hải quân Trung Quốc Ngô Thắng Lợi nói thẳng trong cuộc điện đàm với Tư lệnh chiến dịch hải quân Mỹ John Richardson rằng số lượng cơ sở quân sự xây dựng phi pháp ở Trường Sa sẽ “tuỳ thuộc vào mức độ đe doạ” đối với nước này.

Từ đó, CSIS cảnh báo: “Hành động của một số nước trong khu vực thường xuyên thách thức độ tin cậy trong các cam kết an ninh của Mỹ. Khả năng triển khai sức mạnh của Mỹ không bắt kịp được với các đối thủ tiềm tàng, khiến cán cân đang dịch chuyển theo hướng bất lợi”.

Để đối phó, báo cáo kêu gọi Mỹ thống nhất một chiến lược nhất quán và rõ ràng đối với châu Á, tăng cường hợp tác cũng như hỗ trợ nâng cao phòng thủ cho các đồng minh và đối tác đồng thời đưa thêm tàu ngầm hạt nhân, tàu chiến cận bờ và cả máy bay đến khu vực.

Trung Quốc tập trận đối diện Đài Loan

Tối 20.1, truyền hình Trung Quốc bất ngờ phát bản tin về cuộc tập trận đổ bộ bắn đạn thật của một đơn vị quân đội nước này tại bờ biển Hạ Môn thuộc tỉnh Phúc Kiến. Vị trí tập trận hướng thẳng ra eo biển Đài Loan và đối diện đảo Kim Môn đang do Đài Loan kiểm soát.

Hình ảnh trên truyền hình cho thấy xe bọc thép tiến hành đổ bộ, trực thăng phóng tên lửa nhằm vào các vị trí duyên hải trong khi binh lính nhảy dù xuống mục tiêu. Phía Trung Quốc không nói rõ thời điểm tập trận nhưng thông tin được tung ra vài ngày sau khi bà Thái Anh Văn thuộc đảng Dân Tiến (DPP) trở thành nữ lãnh đạo đầu tiên của Đài Loan. DPP lâu nay luôn chủ trương độc lập với đại lục và thường xuyên chỉ trích chính sách cải thiện quan hệ với Bắc Kinh của chính quyền Quốc dân đảng.

Ngày 21.1, Reuters dẫn lời ông Steve Lin, Phó lãnh đạo Hội đồng các vấn đề về đại lục của Đài Loan, nhận định việc Trung Quốc tung ra thông tin tập trận vào thời điểm này là “tin rất xấu”. Trong khi đó, một sĩ quan thuộc Cơ quan Phòng vệ Đài Loan cho rằng hành động nói trên “là một dạng tâm lý chiến”.

Trọng Kha

Trùng Quang