Sự trỗi dậy của nhà báo robot
Nhiều hãng tin, tờ báo lớn đang áp dụng chương trình viết tin bài tự động trong khi ngày càng nhiều bạn đọc chấp nhận những “cây bút” này.
Sự trỗi dậy của nhà báo robot
Nhiều hãng tin, tờ báo lớn đang áp dụng chương trình viết tin bài tự động trong khi ngày càng nhiều bạn đọc chấp nhận những “cây bút” này.
Một chuyên gia trình bày về AI tại toà soạn The Washington Post ẢNH: AFP
Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng có nhiều ứng dụng rộng rãi, lĩnh vực báo chí cũng không ngoại lệ khi các hãng thông tấn tận dụng công nghệ để sản xuất tin bài, phân vùng xu hướng độc giả cũng như phân tích lượng dữ liệu khổng lồ để lọc các thông tin quan trọng.
Tháng 11 năm ngoái, chương trình AI mang tên Tobi đã gây ấn tượng mạnh với giới chuyên môn khi sản xuất cho Tập đoàn truyền thông Tamedia (Thụy Sĩ) gần 40.000 bản tin về kết quả bầu cử ở nước này chỉ trong vòng 5 phút. Tại Mỹ, tờ The Washington Post sử dụng chương trình tự động Heliograf để tường thuật nhiều sự kiện vận động tranh cử, thông tin thể thao và kinh tế. Tương tự, Reuters sử dụng công cụ Lynx Insight phân tích dữ liệu tự động để xác định xu hướng nhằm gợi ý đề tài cho phóng viên còn khoảng 1/4 nội dung tin bài của Bloomberg có sự tham gia của hệ thống tự động hoá.
“AI có thể cho ra tin bài với tốc độ và sự chính xác cao, hứa hẹn hỗ trợ nhiều hơn cho các toà soạn hoặc khi nhà báo bị áp lực về thời gian”, Giáo sư Damian Radcliffe tại Đại học Oregon (Mỹ) nhận định với AFP. Bản thân các nhà báo cũng rất ủng hộ vì “đồng nghiệp” robot có thể thay thế các công việc mang tính đơn điệu, giúp họ có thể tập trung vào những nội dung quan trọng hơn. “Nhiều phóng viên từng đến hỏi tôi rằng họ cứ phải viết đúng một dạng bài mỗi tuần nên có thể tự động há không”, ông Jeremy Gilbert, Giám đốc về sáng kiến chiến lược của The Washington Post, kể.
Bên cạnh đó, khả năng phân tích khối lượng dữ liệu khổng lồ của AI còn giúp hỗ trợ những lĩnh vực khó khăn như điều tra. Tờ Atlanta Journal-Constitution từng đưa tin liên quan đến 450 trường hợp bác sĩ ở Mỹ từng bị xử lý vì các vi phạm nặng, bao gồm cả tội hình sự. Sau khi AI giúp lọc ra những trường hợp đáng ngờ để nhóm phóng viên tiếp tục điều tra, tờ báo đã vạch trần sự thật rằng gần phân nửa trong số này vẫn được tiếp tục hành nghề.
Bên cạnh đó, kết quả nghiên cứu cho thấy độc giả ngày càng chấp nhận tin bài do robot thực hiện. Theo chuyên gia Andreas Graefe tại Đại học Columbia (Mỹ), những bài báo ghi rõ do robot viết không khiến người đọc thay đổi đánh giá về chất lượng. Một khảo sát khác tại Đức thậm chí cho thấy “các bài báo sản xuất tự động được cho là đáng tin cậy hơn”, dù những bài do phóng viên viết dễ đọc hơn.
Trước xu hướng trên, đã xuất hiện nhiều ý kiến lo ngại AI có thể vượt tầm kiểm soát và cạnh tranh công việc của con người hoặc bị lợi dụng viết tin thất thiệt, thậm chí mạo danh nhà báo. Tuy nhiên, theo tạp chí Politico, nhiều chuyên gia cho rằng nhà báo robot khó có thể cạnh tranh với con người trong các lĩnh vực như điều tra hay bình luận sâu về kinh tế, chính trị. Các hãng thông tấn hiện cũng không có kế hoạch dùng AI thay thế phóng viên, biên tập viên. “Chúng tôi có đội ngũ phóng viên, biên tập viên tuyệt vời và không có ý định thay thế họ”, Giám đốc Gilbert của The Washington Post khẳng định.
KHÁNH AN