Người dân Ấn Độ cầu nguyện bên bờ sông Hằng ở Prayagraj. Bên cạnh là tấm bìa cắt có hình Thủ tướng Narendra Modi – Ảnh chụp màn hình New York Times

Năm nay, lễ hội Kumbh Mela diễn ra cùng giai đoạn Ấn Độ đang chuẩn bị cuộc tổng tuyển cử, theo kế hoạch sẽ diễn ra trong tháng 4 hoặc tháng 5. Vì thế, không khó hiểu khi Thủ tướng Narendra Modi và các đồng minh của ông coi công tác tổ chức lễ hội Kumbh Mela năm nay là cơ hội vàng để giành thêm thiện cảm của cử tri.

Cơ hội “lấy phiếu” của ông Modi

Thay vì 12 năm một lần, từ nhiều năm trước, người Ấn Độ đã bắt đầu tổ chức lễ hội Kumbh Mela với tần suất 6 năm một lần, hay còn gọi là “nửa Kumbh Mela”. Dù là chu kỳ 12 năm hay 6 năm một lần, Kumbh Mela vẫn luôn là lễ hội tụ tập đông người nhất Trái đất. Chỉ riêng trong ngày thứ hai (11-2) ước tính đã có 35 triệu người hành hương về Prayagraj.

Theo báo New York Times, Đảng Bharatiya Janata (BJP, còn gọi là Đảng Nhân dân Ấn Độ, một đảng của người Hindu) do Thủ tướng Modi lãnh đạo đã biến lễ hội Kumbh Mela năm nay thành một lễ hội lớn nhất, tốn kém và xa hoa nhất trong lịch sử Ấn Độ. 

Điều này thể hiện trước hết ở hàng loạt tấm bảng lớn in chân dung Thủ tướng Modi cùng thủ hiến bang Uttar Pradesh Yogi Adityanath – đồng minh thân cận của ông Modi, một nhân vật quyền lực khác ở Ấn Độ có lẽ chỉ sau thủ tướng Ấn Độ – trên dọc hành trình di chuyển của đoàn người hành hương.

Ngoài các panô, ap-phích còn là những màn hình video lớn với bài phát biểu của ông Modi về chiến dịch Làm sạch Ấn Độ (Clean India).

Tại Ấn Độ, ranh giới giữa chính trị và tôn giáo thường không tách bạch. Điều này được cho là một đặc trưng khi Đảng Bharatiya Janata của ông Modi nắm quyền. 

Cùng với thủ hiến Adityanath, ông Modi đã biến lễ hội Kumbh Mela thành một sự kiện “trị giá” 600 triệu USD khi chi tiêu khoản ngân sách khủng này cho 9 chiếc cầu vượt xa lộ mới, 22 cầu phao, 150 dặm đường bộ, 20.000 thùng rác, 40.000 bóng đèn LED, 122.500 nhà vệ sinh và một ga hàng không mới.

Không chỉ là hạ tầng, dưới quyền quản lý của ông Adityanath – một người nổi tiếng khắt khe kỷ luật, lễ hội Kumbh Mela năm nay cũng sạch sẽ và được tổ chức tốt hơn những lễ hội khác. Giao thông suôn sẻ hơn, không có người ăn xin trên phố, đường sá ít rác thải hơn và thậm chí lần đầu tiên ở một lễ hội như thế này còn có cả những phòng thay quần áo dành cho phụ nữ được dựng lên bên đường.

Các tín đồ Hindu chuẩn bị hành lễ tắm nước thiêng vào ngày 10-2 – Ảnh: REUTERS

Ý kiến trái chiều

Giới quan sát đặt câu hỏi về tính thời điểm của những chi phí này khi cuộc tổng tuyển cử sắp diễn ra và trong những tháng qua, cả ông Modi lẫn BJP của ông đều đang bị chỉ trích vì tình trạng kinh tế đất nước suy yếu.

Dù vậy, tại lễ hội Kumbh Mela, hầu hết tín đồ đều là người Hindu và đương nhiên họ hài lòng với những khoản tài trợ ngân sách phát triển hạ tầng của bang cho tôn giáo của họ. 

“Đây là lễ hội Kumbh tốt nhất” – ông Brijlal Mishra, doanh nhân sống ở thành phố Mumbai, nói và cho rằng ông không thấy thắc mắc gì về việc chi tiêu của chính phủ. Uttar Pradesh là bang đông dân nhất tại Ấn Độ với 230 triệu dân. Nếu bang này là một quốc gia độc lập, đây sẽ là nước có dân số lớn thứ 5 thế giới.

Các nhà lãnh đạo phe đối lập phản đối gay gắt việc chi tiêu tiền thuế của dân theo cách này. Theo họ, chính quyền bang không nên hỗ trợ một tôn giáo nào theo cách đặc quyền hơn so với những tôn giáo khác. 

“Tại sao họ lại chi tiền thuế của dân theo cách này?” – ông Sudhindra Bhadoria, người phát ngôn của Đảng Bahujan Samaj, phàn nàn.

Thế nhưng, việc các chính quyền bang ở Ấn Độ hỗ trợ những đoàn người hành hương không phải chuyện bất thường. Cũng năm nay, chính quyền bang Madhya Pradesh (do Đảng Quốc đại, một đảng đối lập của BJP nắm quyền lãnh đạo) đã chi trả gần 1 triệu USD chi phí đi lại giúp hàng ngàn tín đồ của bang này tham dự lễ hội Kumbh.

Tuy nhiên, giới chỉ trích tại Ấn Độ vẫn cho rằng khoản chi phí này “không thấm vào đâu” so với những khoản chi phí khổng lồ mà các chính phủ do BJP lãnh đạo, giống như khoản chi phí của thủ hiến Adityanath.