Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin Lloyd (trái) và người đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa – Ảnh: AFP

“Chúng tôi hoan nghênh cạnh tranh nhưng không tìm kiếm xung đột hay đối đầu”, Phó tổng thống Harris nhắc lại quan điểm của chính quyền ông Joe Biden trong cuộc họp báo ngày 20-11 ở Thái Lan.

Cuộc họp báo đánh dấu sự khép lại chuyến công du châu Á của bà Harris, với nhiều cuộc gặp song phương bên lề APEC, trong đó có cuộc gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Tại họp báo, bà Harris cho biết đã chuyển tới ông Tập một thông điệp từ Tổng thống Joe Biden, rằng Mỹ muốn duy trì các đường dây liên lạc mở “vì đó là lợi ích tốt nhất của toàn cầu và của mỗi quốc gia”.

Cùng ngày 20-11, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết người đứng đầu bộ này sẵn sàng gặp Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin Lloyd bên lề Hội nghị Bộ trưởng quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) tại Campuchia.

Cả ông Ngụy Phượng Hòa và ông Austin Lloyd trước đó đều xác nhận sẽ tham dự sự kiện diễn ra từ ngày 21 đến 23-11 tại Campuchia. 

Trong họp báo ngày 20-11, khi được hỏi liệu hai người này có gặp nhau hay không, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc tiết lộ hai bên đang phối hợp sắp xếp một cuộc gặp. “Trung Quốc luôn chủ động và cởi mở trong trao đổi với phía Mỹ”, người phát ngôn Đàm Khắc Phi nói.

Nếu diễn ra, đây sẽ là cuộc trao đổi quân sự cấp cao đầu tiên giữa hai nước kể từ khi Trung Quốc ngừng đối thoại thường xuyên giữa các chỉ huy quân sự vào tháng 8, nhằm trả đũa chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi.

Mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã xấu đi trong những năm gần đây trong các vấn đề như thương mại, nhân quyền, và Đài Loan. Tuy nhiên, trong khoảng vài tuần trở lại đây, đã có dấu hiệu cho thấy mối quan hệ này đang bắt đầu tan băng.

Tại Indonesia hồi tuần trước, bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có cuộc gặp mặt trực tiếp đầu tiên kể từ khi ông Biden nhậm chức vào đầu năm 2021.

Cuộc gặp kéo dài ba tiếng đã làm giảm mức độ lo lắng của giới quan sát về việc quan hệ giữa hai nước tiếp tục trượt dốc và đi đến bờ vực chiến tranh lạnh mới.

Hiện vẫn chưa rõ ông Ngụy Phượng Hòa và ông Austin Lloyd sẽ thảo luận về điều gì, song theo giới quan sát, nhiều khả năng hai bên sẽ thiết lập lại các kênh liên lạc nhằm tránh các tính toán sai lầm tại các khu vực nhạy cảm như đảo Đài Loan hay Biển Đông.