27/11/2024

Nhiệm vụ giám sát hạt nhân tại Iran của IAEA bị ‘suy giảm nghiêm trọng’

Nhiệm vụ giám sát hạt nhân tại Iran của IAEA bị ‘suy giảm nghiêm trọng’

Ngày 7-9, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) cho biết nhiệm vụ giám sát hạt nhân của cơ quan này tại Iran bị “suy yếu nghiêm trọng” sau khi Tehran đình chỉ một số hoạt động thanh tra của IAEA ở nước này.

 

Nhiệm vụ giám sát hạt nhân tại Iran của IAEA bị suy giảm nghiêm trọng - Ảnh 1.

IAEA cho biết Iran đang tăng cường dự trữ uranium được làm giàu trên mức cho phép theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015 – Ảnh: AFP

“Kể từ ngày 23 tháng 2 năm 2021, các hoạt động xác thực và giám sát của IAEA đã bị suy giảm nghiêm trọng khi Iran quyết định đình chỉ việc thực thi các cam kết liên quan tới hạt nhân của nước này”, báo cáo của IAEA nêu.

Theo Hãng tin AFP, báo cáo mới nhất của IAEA đưa ra vào thời điểm nỗ lực ngoại giao nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân (ký kết năm 2015) giữa Iran và các cường quốc trên thế giới rơi vào bế tắc.

Tháng 2 vừa qua, Iran đã đình chỉ một số hoạt động thanh tra của IAEA để phản ứng lại việc Mỹ từ chối dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt Tehran. Đồng thời, Iran cũng giới hạn IAEA trong việc truy cập các thiết bị giám sát như máy quay.

Theo báo cáo mới nhất, một trong những máy quay tại một xưởng sản xuất linh kiện máy ly tâm đã bị phá hỏng và một chiếc khác “bị hư hỏng nặng”.

Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết ông sẵn sàng đến Iran để gặp Tổng thống Ebrahim Raisi, song đã không có chuyến thăm nào xảy ra. Một nguồn tin ngoại giao cho biết Iran dường như “chưa sẵn sàng đối thoại” với IAEA.

IAEA cho biết niềm tin của họ “hiện đã suy giảm hơn nữa” và Iran phải chấn chỉnh tình hình ngay lập tức.

Báo cáo cũng cho biết Iran đang tăng cường dự trữ uranium được làm giàu trên mức cho phép theo thỏa thuận hạt nhân ký kết năm 2015, hay còn gọi là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA).

Theo JCPOA, Iran không được phép làm giàu uranium vượt mức 3,67%, thấp hơn nhiều so với ngưỡng 90% cần thiết để sử dụng cho vũ khí hạt nhân.

Tuy nhiên, theo IAEA, Iran hiện đã có 84,3kg uranium được làm giàu lên mức 20% (tăng từ mức 62,8kg theo báo cáo hồi tháng 5 của IAEA), cũng như 10kg uranium được làm giàu lên mức 60% (tăng từ mức 2,4kg).

Mỹ cho biết ông Robert Malley – đặc phái viên về Iran của nước này – và “một phái đoàn đàm phán nhỏ” sẽ tới Matxcơva và Paris tuần này để “thảo luận với người đồng cấp Nga và đối tác châu Âu về chương trình hạt nhân của Iran.

ANH THƯ
TTO