Công ty CP Ánh Dương Việt Nam vừa kiến nghị Bộ GTVT xem xét huỷ bỏ Quyết định số 24/QĐ-BGTVT (Quyết định 24) và thực hiện quản lý hoạt động Grab, Uber như vận tải taxi.
Quản lý hoạt động Grab, Uber như vận tải taxi.
Công ty CP Ánh Dương Việt Nam vừa kiến nghị Bộ GTVT xem xét huỷ bỏ Quyết định số 24/QĐ-BGTVT (Quyết định 24) và thực hiện quản lý hoạt động Grab, Uber như vận tải taxi.
Sai phạm nghiêm trọng
Theo bản kiến nghị, Quyết định 24 đã có sai phạm nghiêm trọng trong quá trình thẩm định, phê duyệt đề án, gây hậu quả nghiêm trọng với ngành vận tải taxi, phá vỡ quy hoạch giao thông, gây thất thu thuế hàng ngàn tỉ đồng cũng như hệ lụy cho bộ phận lớn người lao động vay tiền ngân hàng đầu tư xe chịu lỗ. Chính vì vậy, công ty này đề nghị Bộ trưởng Bộ GTVT xem xét hủy bỏ Quyết định 24 và quản lý hoạt động Grab, Uber như taxi.
Cụ thể, Quyết định 24 không thực hiện đúng Văn bản số 1850/TTg-KTN ngày 19.10.2015 của Phó thủ tướng Chính phủ về việc đồng ý Bộ GTVT thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng. Nội dung của văn bản này nêu rõ “trong đó có việc sử dụng thông điệp dữ liệu điện tử trong giao dịch thuê xe ô tô thay cho hợp đồng vận tải bằng văn bản giữa đơn vị kinh doanh và người thuê vận tải”. Nhưng Uber và Grab đã có mặt và hoạt động tại VN từ 2014. Kế hoạch ban hành theo Quyết định số 24 ngày 7.1.2016 của Bộ GTVT chủ yếu là kế hoạch triển khai hoạt động của Công ty TNHH Grab taxi.
Quyết định 24 cũng không thực hiện đúng khoản 2 Văn bản số 1850/TTg-KTN ngày 19.10.2015 là “bảo đảm quản lý chặt chẽ việc thực hiện thí điểm, đặc biệt là công tác quản lý thuế; trong đó lưu ý bảo đảm cạnh tranh lành mạnh cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng”.
Khái niệm bị đánh tráo
Đáng nói, mặc dù không có hợp đồng nào được ký kết nhưng Uber, Grab vẫn được xếp vào loại hình vận tải hành khách hợp đồng. Hợp đồng điện tử là khái niệm vận tải taxi bị đánh tráo. Bản chất Grab, Uber là đơn vị kinh doanh vận tải hành khách, cần định danh dịch vụ vận tải Grab, Uber là dịch vụ vận tải taxi.
Sử dụng dịch vụ Grab, Uber nhưng người dùng không thể tìm ra nội dung hợp đồng vận tải được ký mỗi chuyến đi. Câu hỏi ai ký với ai, nội dung hợp đồng thế nào, lưu ở đâu không thể tìm ra? Không chỉ người dùng, cả hãng Uber, Grab trong và sau hội nghị tổng kết thí điểm ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối vận tải hành khách theo hợp đồng do Bộ GTVT tổ chức cuối tháng 12 vừa qua cũng không đưa ra được hợp đồng vận tải nào được ký cho mọi người xem.
“Hợp đồng điện tử chỉ là phương thức giao kết chứ không phải mô hình kinh doanh và không đúng quy định về xe hợp đồng. Chiếu theo các quy định hiện hành thì hình thức vận tải kết nối qua phần mềm của Grab, Uber không có đủ cấu thành của một hợp đồng vận tải, nên không thể xếp vào hình thức vận tải hành khách hợp đồng”, kiến nghị này nêu.
Quá trình lấy ý kiến đề án, Bộ Công an đã chỉ cho Bộ GTVT thấy sai phạm quy định của giao kết hợp đồng vận tải. Tuy nhiên, bộ phận thẩm định đề án cố tình không lưu tâm mà lý giải đây là kỹ thuật chuyên sâu, không cần đưa vào phụ lục.
Bản kiến nghị đặt vấn đề, không rõ lý do gì đề án Grabcar được thông qua và được xếp vào loại hình xe hợp đồng. Điều này tạo “lối mở” ô tô thí điểm ồ ạt gia nhập thị trường vận tải taxi mà không cần đáp ứng các điều kiện kinh doanh taxi.
Trước và suốt quá trình thí điểm, Sở GTVT Hà Nội, TP.HCM liên tục khuyến cáo tình trạng gia tăng số lượng xe, gây ùn tắc giao thông, không kiểm soát được phương tiện. Chỉ trong thời gian ngắn, lượng ô tô cá nhân tăng chóng mặt, phủ kín đường, nhiều hơn cả taxi chính thống trước nay vẫn bị giới hạn. Chiếm lĩnh thị trường xong cũng là lúc 2 hãng Uber, Grab siết chặt thưởng tài xế, tăng phí dùng phần mềm từ 20 lên 25%. Tài xế đã đầu tư xe không thể dừng, phải chạy kiếm sống, trả nợ ngân hàng. Doanh nghiệp taxi chính thống bị giảm khách, giảm đầu xe, nhiều doanh nghiệp không đủ tiền trả lương, bảo hiểm xã hội. Kết cục, cả doanh nghiệp, tài xế taxi, lái xe Grab, Uber rất bi đát, ảnh hưởng đời sống, việc làm cả trăm ngàn người. Chỉ 2 năm, hàng loạt hợp tác xã “giấy” dựng lên để hợp thức hoá yêu cầu. Nhiều hợp tác xã có 4.000 – 5.000 xe nhưng không quản lý mà chỉ cung cấp “dịch vụ” giấy tờ.
Ngày 20.12.2017, Tòa án cấp cao châu Âu phán quyết Uber là công ty vận tải taxi. Theo kiến nghị, đối chiếu thực tiễn VN, 2 công ty Grab, Uber chính là công ty vận tải taxi không sở hữu phương tiện. Việc đưa về đúng bản chất loại hình dịch vụ sẽ không cần bổ sung khung pháp lý mới, đem lại bình đẳng kinh doanh, bảo vệ quyền lợi khách hàng, người lao động, thực hiện tốt nghĩa vụ thuế.