Hôm qua 15.12, cuộc bầu cử tổng thống Mỹ tiến thêm bước quan trọng sau khi toàn bộ

Theo kết quả được các bang công bố, ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden nhận được 306 phiếu đại cử tri; trong khi đối thủ phía đảng Cộng hòa là Tổng thống Donald Trump có 232 phiếu, đúng với kết quả trước đó được truyền thông dự đoán.

Song song đó, đại cử tri của đảng Cộng hòa tại các bang chiến địa mà ông Biden giành chiến thắng như Arizona, Georgia, Nevada hay Pennsylvania cũng bỏ phiếu cho Tổng thống Trump, dù những lá phiếu này bị coi là không có giá trị. Ông Bernie Comfort, Chủ tịch đội ngũ thực hiện chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump tại Pennsylvania, nói rằng việc “bỏ phiếu thủ tục” này như một sự bảo đảm cho các tranh chấp pháp lý có thể được đưa ra sau này, chứ không phải là hành động chiếm đoạt hay làm trái ý chí của cử tri tại Pennsylvania.

Theo Đài WFMZ-TV, hành động này tương tự những điều diễn ra trong cuộc bầu cử năm 1960 giữa ông Richard Nixon và ông John F.Kennedy. Khi đó, ông Nixon thắng tại Hawaii với kết quả sít sao và bị khiếu nại. Ba phiếu đại cử tri của bang dành cho ông Nixon nhưng phe Dân chủ cũng thực hiện cuộc bỏ phiếu thủ tục tương tự cho ông Kennedy. Do đến thời hạn gửi kết quả nhưng tranh chấp vẫn chưa giải quyết, thống đốc bang ký vào cả hai biên bản xác nhận gửi đến quốc hội.

Chung cuộc, khi kết quả kiểm phiếu lại cho thấy ông Kennedy thắng, quốc hội chính thức chấp nhận 3 phiếu đại cử tri của đảng Dân chủ.

Trường hợp tại Pennsylvania hay các bang chiến địa hôm qua khác với Hawaii hồi năm 1960 là thống đốc Pennsylvania chỉ gửi biên bản xác nhận đại cử tri của đảng Dân chủ. Theo AP, luật pháp liên bang quy định trong trường hợp lưỡng viện quốc hội đưa ra kết quả hòa, biên bản xác nhận đại cử tri do thống đốc gửi sẽ được tính.

Sau khi toàn bộ đại cử tri bầu xong vào hôm qua, văn bản xác nhận có kèm theo chữ ký của các đại cử tri được gửi qua thư đến Phó tổng thống Mike Pence.

Quốc hội khóa mới sẽ tuyên thệ nhậm chức vào ngày 3.1.2021 và đến ngày 6.1.2021, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Thượng viện – Phó tổng thống Pence, quốc hội sẽ họp mặt để đếm phiếu đại cử tri. Sau khi đếm phiếu xong, phó tổng thống công bố kết quả và tiếp thu những ý kiến phản đối nếu có.

Theo một điều luật năm 1887, sự phản đối phải được cùng đưa ra bởi ít nhất một hạ nghị sĩ và một thượng nghị sĩ. Hạ viện và Thượng viện sẽ xem xét và quyết định riêng về ý kiến phản đối. Theo NBC News, trước đây từng có trường hợp lá phiếu đại cử tri bị phản đối, đó là trường hợp một đại cử tri “lật kèo” vào năm 1969 và những bất thường trong bầu cử tại Ohio năm 2005. Tuy nhiên, cả hai vụ đều bị quốc hội bác bỏ.

Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Morris Brooks và một số đồng nghiệp gần đây đề cập khả năng phản đối phiếu đại cử tri tại các bang chiến địa. Tuy nhiên, chưa rõ những người này đã tìm được đối tác nào ở Thượng viện để cùng phản đối hay chưa. Mặt khác, với việc đảng Dân chủ đang kiểm soát Hạ viện, sự phản đối đối với đại cử tri dành cho ông Biden gần như sẽ bị phủ quyết.

Đến tối qua, Tổng thống Trump vẫn chưa bình luận trực tiếp về kết quả bỏ phiếu của đại cử tri. CNN dẫn một số nguồn tin thân cận với nhà lãnh đạo cho biết đương kim tổng thống sẽ không công khai chấp nhận kết quả, mặc dù ông đã có những đề cập riêng với các cố vấn rằng nhiều khả năng sẽ không thể ở lại Nhà Trắng cho nhiệm kỳ thứ 2.

Tại Thượng viện, nhiều thành viên chủ chốt của đảng Cộng hòa hôm qua lên tiếng bác bỏ ý định này và thừa nhận chiến thắng của ông Biden. Thượng nghị sĩ John Thune, người được coi là nhân vật số 2 của đảng Cộng hòa tại Thượng viện, nói rằng các nghị sĩ có quyền phản đối kết quả nhưng việc này “sẽ chẳng đi đến đâu”. Thượng nghị sĩ John Cornyn nhận xét nỗ lực ngăn cản kết quả ở quốc hội sẽ là “sai lầm tệ hại” và dễ dàng bị bác bỏ. Theo Reuters, một số thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa cũng đã bác bỏ khả năng phản đối kết quả bầu đại cử tri.

Trong trường hợp việc phản đối được chấp nhận và lá phiếu đại cử tri tại một số bang bị bác bỏ hoặc chưa thể giải quyết, khiến không ứng viên nào đạt đủ 270 phiếu để thắng, Hạ viện sẽ bầu ra tổng thống. Khi đó, mỗi bang chỉ có một phiếu bầu và ứng viên nào nhận được 26/50 phiếu thì sẽ thắng cử.

Theo Fox News, đảng Cộng hòa sẽ kiểm soát nhiều bang hơn tại Hạ viện trong quốc hội khóa mới dù số lượng nghị sĩ ít hơn so với đảng Dân chủ. Đến trưa 20.1.2021, nếu Hạ viện chưa thể bầu ra tổng thống, phó tổng thống đắc cử sẽ làm tổng thống tạm quyền cho đến khi Hạ viện chọn ra tổng thống, hoặc nếu chưa có phó tổng thống đắc cử thì Hạ viện cũng chọn ra một người tạm quyền.