Trong bài phát biểu tại tổ chức nghiên cứu Rand Corporation mới đây, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper tái khẳng định cam kết tăng cường mối quan hệ và giữ gìn trật tự quốc tế. Bên cạnh đó, ông kêu gọi các đồng minh và đối tác của Mỹ tăng mức chi tiêu quốc phòng lên ít nhất 2% GDP để cải thiện năng lực, theo Kyodo News ngày 18.9.

“Đó là điều chúng tôi đang thực hiện đối với quân đội, nhằm đạt được mục tiêu chung là bảo vệ lợi ích chung, giữ gìn an ninh và các giá trị chung”, ông Esper nói.

Phát biểu của Bộ trưởng Esper tương tự như yêu cầu đã được Tổng thống Donald Trump lặp lại vài năm qua đối với các đồng minh NATO, nhưng lần này là đối với những đồng minh và đối tác toàn cầu của Mỹ.

Đức là một trong những nước có tiềm lực nhất của NATO nhưng mức chi tiêu quân sự chỉ khoảng 1,3% GDP và nhiều lần bị Tổng thống Trump chỉ trích.

Bộ trưởng Esper nêu những hành động hung hăng và bất chấp những cam kết của Trung Quốc tại Biển Đông và biển Hoa Đông nhằm gây ảnh hưởng đến trật tự quốc tế là lý do để Mỹ kêu gọi các nước gia tăng chi tiêu quốc phòng.

Mỹ đã thúc giục các đồng minh ở Đông Á như Nhật Bản, Hàn Quốc chia sẻ nhiều hơn đối với an ninh tập thể tại Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng gia tăng ảnh hưởng.

Mỹ và Hàn Quốc thời gian gần đây gặp trắc trở trong việc đàm phán về chi phí đồn trú của lính Mỹ tại Hàn Quốc. Năm 2019, Mỹ cũng yêu cầu Nhật Bản tăng gấp 4 lần mức chi để quân đội Mỹ tiếp tục hiện diện tại nước này. Theo Asian Nikkei Review, mức chi tiêu quốc phòng của Nhật hiện nay là 5.310 tỉ yen (50,6 tỉ USD), con số kỷ lục nhưng chỉ tương đương 0,9% GDP.