Một người Mỹ lau nước mắt trong đám tang của một người quen qua đời vì COVID-19 – Ảnh: REUTERS

WHO đã tuyên bố dịch viêm đường hô hấp cấp do virus corona chủng mới (SARS-CoV-2) là tình trạng khẩn cấp quốc tế về y tế (PHEIC) vào ngày 30-1-2020. Thời điểm đó căn bệnh này đã lây nhiễm cho ít nhất 100 người bên ngoài Trung Quốc và không cướp đi sinh mạng nào ngoài biên giới nước này.

Theo Quy định Y tế Quốc tế (IHR) hiện hành về việc chuẩn bị và ứng phó cho các trường hợp khẩn cấp về y tế, không có mức cảnh báo nào dưới mức PHEIC, kể cả ở cấp độ khu vực hay toàn cầu.

WHO đã phải đối mặt với những cáo buộc – đặc biệt là từ Mỹ, vì đã xử trí không đúng đại dịch ban đầu và chờ đợi quá lâu để báo động, theo Hãng thông tấn AFP.

Phát biểu trong một cuộc họp báo ngày 27-8, Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus đã gọi đại dịch COVID-19 là một “thí nghiệm axit” đối với các quốc gia cũng như đối với IHR.

Ông thừa nhận trước khi COVID-19 bùng phát, IHR đã bộc lộ các lỗ hổng khi dịch Ebola bùng phát ở châu Phi năm 2013. “WHO sẽ thành lập một ủy ban xem xét các quy định toàn cầu liệu có nên thực hiện bất kỳ thay đổi nào hay không”, người đứng đầu WHO xác nhận.

Ông Tedros hi vọng ủy ban này sẽ trình báo cáo tiến độ cho Đại hội đồng Y tế Thế giới – cơ quan ra quyết định của WHO vào tháng 11 năm nay và báo cáo đầy đủ vào tháng 5 năm sau.

Ủy ban này sẽ tách biệt với Ban độc lập về chuẩn bị và ứng phó với đại dịch (IPPR), được thành lập để đánh giá các phản ứng trên toàn thế giới trước COVID-19. IPPR do cựu thủ tướng New Zealand Helen Clark và cựu tổng thống Liberia Ellen Johnson Sirleaf đứng đầu.

“Chúng tôi cam kết chấm dứt đại dịch và làm việc với tất cả các quốc gia để rút kinh nghiệm và đảm bảo rằng chúng ta cùng nhau xây dựng một thế giới lành mạnh, an toàn hơn, công bằng hơn mà chúng ta mong muốn”, tổng giám đốc WHO khẳng định.