Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo – Ảnh: REUTERS

‘Hôm nay Mỹ sẽ hành động để hỗ trợ tự do biển cả và phản đối những hành vi cưỡng bức các đồng minh và đối tác của chúng tôi ở Đông Nam Á.

Chúng tôi không cho phép Bắc Kinh triển khai chiến dịch bắt nạt nhằm ngăn các nước tiếp cận các nguồn tài nguyên quan trọng ngoài khơi và làm tổn hại các hệ sinh thái trọng yếu’, Ngoại trưởng Pompeo viết trên Twitter ngày 26-8 (tức 27-8 theo giờ Việt Nam).

Dòng trạng thái của ông Pompeo như thay cho thông báo về việc Mỹ chính thức bắt đầu áp đặt một số hạn chế thị thực đối với các cá nhân của Trung Quốc đồng lõa, hoặc tham gia vào việc bồi đắp, quân sự hóa phi pháp ở Biển Đông.

Cụ thể, thông cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ mở đầu:

‘Hôm nay Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ bắt đầu áp đặt các hạn chế thị thực đối với các cá nhân của Cộng hòa nhân dân (CHND) Trung Hoa chịu trách nhiệm hoặc đồng lõa với việc bồi đắp, xây dựng quy mô lớn, hoặc quân sự hóa các vị trí đang bị tranh chấp ở Biển Đông, hoặc tham gia vào việc CHND Trung Hoa dùng biện pháp cưỡng ép đối với các nước Đông Nam Á có tranh chấp ở Biển Đông để ngăn cản các nước này tiếp cận các nguồn tài nguyên ngoài khơi.

Những cá nhân này từ nay sẽ không được phép nhập cảnh vào Mỹ và các thành viên trực tiếp trong gia đình họ cũng có thể phải chịu các hạn chế về thị thực này.

Ngoài ra, Bộ Thương mại Mỹ đã đưa thêm 24 doanh nghiệp nhà nước của CHND Trung Hoa vào Danh sách thực thể, bao gồm một số công ty thành viên của Tập đoàn kiến thiết giao thông Trung Quốc (CCCC)”.

Cũng trong ngày 26-8, Bộ Thương mại Mỹ đã ra thông cáo cho biết đã bổ sung 24 công ty Trung Quốc vào danh sách thực thể (Entity List), tức danh sách các công ty bị Mỹ trừng phạt.

Theo Bộ Thương mại Mỹ, các công ty trong danh sách mới đây bị trừng phạt do giúp quân đội Trung Quốc xây dựng và quân sự hóa các đảo nhân tạo bị quốc tế lên án tại Biển Đông.

Trong thông cáo ngày 27-8, Bộ Ngoại giao Mỹ dẫn thêm chi tiết rằng kể từ năm 2013, Trung Quốc đã sử dụng các doanh nghiệp nhà nước để nạo vét và bồi đắp hơn 3.000 mẫu (hơn 12 km2) tại các cấu trúc đang bị tranh chấp tại Biển Đông, gây bất ổn trong khu vực, gây tổn hại quyền chủ quyền của các láng giềng và hủy hoại môi trường một cách nặng nề.

‘CHND Trung Hoa không thể được phép sử dụng CCCC và các doanh nghiệp nhà nước khác như những vũ khí để áp đặt kế hoạch bành trướng.

Mỹ sẽ hành động cho đến khi chúng tôi thấy Bắc Kinh chấm dứt hành vi cưỡng ép của họ tại Biển Đông, và chúng tôi sẽ tiếp tục sát cánh cùng các đồng minh và đối tác trong việc chống lại hành động gây bất ổn này”, thông cáo của Ngoại trưởng Pompeo viết.