Vào ngày 17.6, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo có cuộc hội đàm với Ủy viên quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì tại thành phố Honolulu, bang Hawaii (Mỹ), theo Reuters.

Ông Dương yêu cầu Mỹ chấm dứt can thiệp vào các vấn đề nội bộ như Hồng Kông, Đài Loan và Tân Cương, đồng thời nhấn mạnh hợp tác giữa hai nước là lựa chọn chính xác duy nhất, theo thông báo Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 18.6. Bộ Ngoại giao Trung Quốc mô tả đây là “cuộc đối thoại mang tính xây dựng” trong bối cảnh căng thẳng hai bên leo thang vì nhiều vấn đề.

Về phần mình, Ngoại trưởng Pompeo nói “cần phải có những thỏa thuận công bằng giữa hai quốc gia trong các lĩnh vực thương mại, an ninh và ngoại giao”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus cho biết.

“Ông Pompeo đồng thời nhấn mạnh cần phải đảm bảo minh bạch và chia sẻ thông tin đầy đủ để chống lại đại dịch Covid-19 và ngăn chặn nguy cơ dịch bệnh bùng phát trong tương lai”, theo bà Ortagus. Trước đó, ông Pompeo nhiều lần chỉ trích Trung Quốc che đậy thông tin ban đầu, khiến đại dịch Covid-19 lan rộng khắp thế giới.

Trước đó cùng ngày, ông Pompeo và các ngoại trưởng Nhóm G7 (bao gồm Anh, Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản và Mỹ) đã đưa ra một tuyên bố chung, bày tỏ “mối quan ngại sâu sắc” về việc Trung Quốc sẽ áp đặt luật an ninh quốc gia mới dành riêng cho Hồng Kông vào tháng 9. “Chúng tôi kêu gọi chính phủ Trung Quốc xem xét lại quyết định này”, theo tuyên bố chung.

Đáng chú ý là trong lúc cuộc hội đàm cấp cao Mỹ-Trung diễn ra tại Hawaii, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký thông qua Đạo luật Duy Ngô Nhĩ nhằm trừng phạt giới chức Trung Quốc liên quan đến chính sách với người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương và các nhóm người Hồi giáo thiểu số khác.

Đạo luật Duy Ngô Nhĩ yêu cầu chính phủ Mỹ xác định những quan chức Trung Quốc nào phải chịu trách nhiệm về các chính sách của Bắc Kinh đối với người Duy Ngô Nhĩ mà Mỹ lên án. Sau đó, Washington sẽ đóng băng bất kỳ tài sản nào mà các quan chức Trung Quốc nắm giữ tại Mỹ và cấm họ nhập cảnh nước này.

Công nhân đi bộ bên ngoài một trung tâm giáo dục hướng nghiệp ở Tân Cương   REUTERS

Trong một tuyên bố ngày 18.6, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cảnh báo Bắc Kinh sẽ có biện pháp đáp trả cứng rắn và Mỹ sẽ gánh chịu mọi hậu quả, đồng thời gọi động thái của Washington là “đòn tấn công hiểm độc” vào chính sách của Trung Quốc tại Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng bác bỏ tuyên bố chung của G7.

Diễn biến trên xảy ra giữa lúc cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton sắp ra mắt quyển hồi ký, hé lộ nhiều chuyện thâm cung bí sử chấn động trong nội bộ chính phủ Mỹ.

Tờ The Washington Post dẫn lại một phần trong cuốn sách của ông Bolton cho rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từng giải thích vấn đề người Duy Ngô Nhĩ với Tổng thống Trump và chủ nhân Nhà Trắng còn cho rằng các trại giam ở Tân Cương “chính xác là điều đúng đắn cần phải làm”. Nhà Trắng đang tìm mọi cách để ngăn chặn ông Bolton ra mắt quyển hồi ký này.