Xem xét dấu hiệu lạm dụng thống lĩnh thị trường, làm giá thịt heo
Xem xét dấu hiệu lạm dụng thống lĩnh thị trường, làm giá thịt heo
Cơ quan cạnh tranh đang thu thập thông tin, đánh giá có hay không hành vi lạm dụng, thống lĩnh thị trường thịt heo của các doanh nghiệp lớn bởi những biến động giá trên thị trường không phải là biến động nhỏ lẻ mà biến động đồng loạt.
Ông Cao Xuân Quảng cho biết đang thu thập thông tin về hành vi lạm dụng, thống lĩnh thị trường thịt heo – Ảnh: N.AN
Ông Cao Xuân Quảng, Trưởng phòng bảo vệ người tiêu dùng, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công thương) đã đưa thông tin như vậy tại hội thảo: “Thịt heo – bình ổn giá vì quyền lợi người tiêu dùng” do Hội Bảo vệ người tiêu dùng tổ chức sáng 15-5.
Chỉ ra thực tế đang có sự khác biệt lớn giữa giá heo hơi và giá heo thành phẩm, mặc dù diễn biến giá phức tạp nhưng đều có mức giá heo trên 70.000 đồng và cao nhất hiện nay khoảng 95.000 đồng. Các doanh nghiệp lớn đã cam kết giá xuống 60.000 – 65.000 đồng nhưng đến nay chưa bao giờ cam kết này được thực hiện.
Nhìn nhận từ góc độ cạnh tranh, ông Quảng cho hay khâu sản xuất kinh doanh thịt heo có nhiều doanh nghiệp và tổ chức, cá nhân tham gia. Trong đó đáng chú ý là 17 doanh nghiệp chăn nuôi lớn lại nắm thị phần lớn trên thị trường (30%); mỗi khâu đều có nhóm doanh nghiệp, nhóm kinh doanh nắm lợi thế như giết mổ, phân phối, lưu trữ bảo quản.
“Trên thị trường đang có những nhóm doanh nghiệp chiếm thị phần tương đối lớn ở các khâu sản xuất kinh doanh. Cơ quan cạnh tranh thu thập thông tin đánh giá có hành vi lạm dụng hay không vì thị trường thịt heo không biến động nhỏ lẻ mà biến động theo dạng sóng, đồng loạt. Nên đặt ra vấn đề có hay không hành vi lạm dụng, làm giá, hiện cơ quan cạnh tranh chưa điều tra nhưng đang thu thập thông tin về vấn đề này” – ông Quảng cho hay.
Ông Quảng cho rằng giá thịt heo biến động ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi người tiêu dùng. Nhiều người tiêu dùng phải chấp nhận giảm chất lượng sản phẩm hoặc nhu cầu tiêu dùng, lựa chọn sản phẩm kém chất lượng hơn với giá rẻ, cũng như không được đảm bảo minh bạch thông tin khi không thể biết được có bao nhiêu khâu trung gian. Tuy nhiên, điều đáng ngạc nhiên là các khiếu nại của người dân liên quan giá cao hầu như không có, cho thấy người dân chấp nhận giá thịt heo.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng, chỉ ra nghịch lý là thịt nhập khẩu tăng cao 312%, tốc độ tái đàn cũng tăng mạnh, song giá thịt heo vẫn neo ở mức cao trong thời gian dài, ảnh hưởng đời sống sinh hoạt của dân và chỉ số giá tiêu dùng. Do đó, cần công khai các thông tin, nhất là doanh nghiệp chăn nuôi lớn, đàn heo, sản lượng thịt xuất chuồng, giá bán ra của doanh nghiệp chăn nuôi và đại lý.
Không bình ổn giá đồng bộ, nguy cơ rủi ro tiếp cho người chăn nuôi
Ông Hoàng Văn Cường, Đại biểu Quốc hội – Phó hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế quốc dân đưa ra cảnh báo việc người chăn nuôi đang tái đàn trong bối cảnh giá heo giống, giá nguyên liệu, chi phí đầu vào tăng cao nhưng thị trường yêu cầu phải bình ổn giá, có thể khiến một số người chăn nuôi nhỏ lẻ, không có nhiều thông tin, chạy theo thị trường tái đàn, tiếp tục chịu rủi ro cao trong thời gian tới.
Dẫn chứng số lượng báo cáo là 25 triệu con so với tổng đàn heo cần cho nhu cầu trong nước ở lúc bình thường là 28-30 triệu con, nên với quy mô đàn heo hiện tại đã đạt gần mức cân bằng trong nước. Nguy cơ trong tương lai là nếu hộ nhỏ lẻ tập trung tăng tái đàn 5 triệu con thì có thể gặp khó khăn, rủi ro lớn. Do đó, ông cho rằng không chỉ bình ổn giá thịt heo mà cần phải kiểm soát tốt các khâu để tránh được rủi ro sản xuất, giảm chi phí giá thành.
Ông Cường cũng cảnh báo nguy cơ người chăn nuôi bị cạnh tranh, khi giá tăng cao phải tăng nhập khẩu để giảm giá và có thể tạo thói quen cho người tiêu dùng về sử dụng thịt nhập khẩu. Như vậy có thể ảnh hưởng đến ngành chăn nuôi, bị mất lợi thế ngay trên chính sân nhà và người chăn nuôi có thể bị thiệt hại về lâu dài.
