Nhiều sinh viên Trường ĐH Kinh tế – luật (ĐH Quốc gia TP.HCM) lựa chọn hình thức học song bằng. Trong ảnh: sinh viên trường này tại một lễ tốt nghiệp – Ảnh: TR.NH.

Tháng 3-2022, một nữ sinh tại Trường ĐH Quốc tế (ĐH Quốc gia TP.HCM) gây “sốt” cộng đồng mạng khi tốt nghiệp loại giỏi một lúc cả hai chuyên ngành.

Mong tăng cơ hội nghề nghiệp

Lê Thanh Hải (21 tuổi) đang là sinh viên Trường ĐH Kinh tế – luật (ĐH Quốc gia TP.HCM). Chuyên ngành trúng tuyển đầu vào của Hải là kinh doanh quốc tế. Khi bước chân lên giảng đường, Hải chưa hề có ý định sẽ học hai ngành một lúc mà chỉ đặt ra chiến lược học vượt để có thể rút ngắn thời gian ra trường xuống còn 3 năm.

Hết năm nhất, Hải khá bất ngờ vì tốc độ học vượt có vẻ khá nhanh so với dự kiến. Hải nhẩm tính mình có thể tốt nghiệp chỉ trong 2,5 năm. Lúc này, bạn lại băn khoăn liệu ra trường sớm quá có… uổng, hay đi làm sớm rốt cuộc để làm gì? Sau nhiều ngày đắn đo, Hải kết luận sẽ tốt hơn nếu bạn tận dụng được hết 4 năm đại học để học hỏi tối đa trước khi bắt đầu một công việc chính thức.

Vậy là ngay đầu năm 2, Hải quyết định đăng ký học thêm một chuyên ngành và chọn ngành thương mại điện tử. “Mình đã bàn bạc rất kỹ với gia đình do sẽ phát sinh thêm học phí. Mình nói dù hai ngành nhưng con cũng sẽ hoàn tất trong 4 năm nên cha mẹ đã đồng ý” – Hải nói.

Trong khi đó, Lê Trần Đông Nghi (21 tuổi), hiện là sinh viên Trường ĐH Tài chính – marketing, khá lo lắng về viễn cảnh ra trường thất nghiệp. Từ ngày vào đại học, gia đình của Nghi cũng có chung nỗi lo này, vì vậy thường khuyên nhủ Nghi nên học thêm một chuyên ngành để dễ xin việc. “Mình thấy cũng hợp lý nên bắt đầu học song ngành từ đầu năm 3” – Nghi nhớ lại.

Hiện tại, Nghi theo học cùng lúc hai chuyên ngành: kinh doanh bất động sản thuộc khoa thẩm định giá và ngân hàng thuộc khoa tài chính – ngân hàng. Nghi chia sẻ hồi mới “đeo” thêm một ngành nữa, bạn khá “ngộp” vì thời gian quá eo hẹp, có nhiều tuần gần như phải học kín mít sáng chiều.

Chỉ riêng chuyện sắp xếp thời khóa biểu thuận tiện cho cả hai chuyên ngành cũng đã là một thử thách. Có những ngày, buổi sáng Nghi học ở cơ sở TP Thủ Đức nhưng đầu giờ chiều lại phải chạy sang cơ sở Tân Bình cách khoảng 20 cây số.

Nhiều lúc chỉ muốn qua môn

Theo quy chế đào tạo trình độ đại học của Bộ GD-ĐT, sinh viên được đăng ký học chương trình thứ hai sớm nhất khi vào năm hai của chương trình đầu tiên. Trong quá trình học cùng lúc hai chương trình, nếu điểm trung bình tích lũy của chương trình thứ nhất thuộc diện cảnh báo kết quả học tập thì phải dừng học chương trình thứ hai. Khi đó, các bạn sẽ bị loại khỏi danh sách đã đăng ký học chương trình thứ hai ở học kỳ tiếp theo.

Thời gian tối đa được phép học đối với sinh viên song ngành là thời gian tối đa quy định cho chương trình thứ nhất, khoảng 6 – 7 năm. Nghĩa là dù học thêm một chuyên ngành nhưng quỹ thời gian mà sinh viên có để hoàn thành cho cả hai chuyên ngành vẫn không tăng thêm. Vì vậy, sinh viên học song ngành sẽ phải “chạy đua” hoàn thành nhiều bài thi cử, thực hành, thực tập hơn trong cùng lúc với các bạn đơn ngành.

Đơn cử, Huỳnh Thị Nhã Trân (25 tuổi), hiện đang là giáo viên tại một trung tâm gia sư, đã phải mất đến 6 năm mới hoàn thành cùng lúc hai chuyên ngành hóa học và sư phạm hóa học ở Trường ĐH Sư phạm TP.HCM. Nhiều lúc nhìn bạn bè ra trường gần hết, Trân cũng sốt ruột. Ba mẹ ở quê thắc mắc hỏi thăm không biết vì sao con người ta 4 năm đã tốt nghiệp, con mình nay vẫn chưa thấy động tĩnh gì, không biết có vướng gì không.

Mỗi học kỳ, trung bình Trân phải học khoảng 30 – 35 tín chỉ, tức khoảng 11 – 12 môn học. Giữa 2 chuyên ngành hóa học và sư phạm hóa học có một số môn cơ sở ngành mà Trân có thể chuyển đổi tín chỉ.

Dù vậy nhìn chung vẫn có những sự khác biệt, chẳng hạn các học phần trong sư phạm hóa học nghiêng về kiến thức và kỹ năng giảng dạy, còn chuyên ngành hóa học lại có thiên hướng ứng dụng trong các nhà máy, xí nghiệp. Việc học có lúc cực đến nỗi đôi lúc Trân chỉ mong qua môn là được, rồi sẽ đăng ký học cải thiện sau.

Hà Thị Hoài Y (24 tuổi) từng học song song hai ngành quản trị kinh doanh và luật thương mại quốc tế tại Trường ĐH Kinh tế – luật (ĐH Quốc gia TP.HCM). Y cho rằng khoảng thời gian hơn 4 năm với hai chương trình đã cho Y có nhiều cơ hội trải nghiệm để biết giữa hai ngành có vẻ yêu thích như nhau thì mình sẽ phù hợp với bên nào hơn.

Y chia sẻ việc học “không bổ ngang cũng bổ dọc”. Hiện Y không làm công việc liên quan trực tiếp đến chuyên ngành thứ hai là luật thương mại quốc tế, dù vậy những kiến thức về luật giúp ích cho Y trong công ty kinh doanh hiện tại. Y kể đôi khi mình được tin tưởng giao thêm một số đầu việc hay được hỏi ý kiến các vấn đề liên quan đến luật.